Stanisław Głąbiński (dziennikarz)
Stanisław Głąbiński (ur. 14 października 1924 we Lwowie[1], zm. 7 marca 2013 w Warszawie) – polski dziennikarz i publicysta. Syn Stanisława Głąbińskiego, polityka, austriackiego ministra kolei i przedwojennego lidera Związku Ludowo-Narodowego. Był korespondentem zagranicznym Polskiej Agencji Prasowej. Został umieszczony na tzw. Liście Kisiela[2].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Uczęszczał do VIII Gimnazjum Ogólnokształcącego im. Kazimierza Wielkiego we Lwowie[3]. Po wybuchu II wojny światowej wyjechał ze Lwowa na Węgry. Tam początkowo uczył się w gimnazjum w Zamárdi[3], a w 1943 zdał maturę w gimnazjum w Balatonboglár[4]. Następnie studiował na Wydziale Historycznym Uniwersytetu Budapeszteńskiego[5]. Próbując dostać się do Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, został schwytany przez Niemców i osadzony w obozie koncentracyjnym Begunia w dzisiejszej Słowenii[6]. Następnie przetrzymywany w wiedeńskim więzieniu Panorama. Tam był torturowany przez gestapo[7]. Był więźniem obozów w Groß-Rosen, Mittelbau-Dora i Bergen-Belsen[8].
Ukończył przyspieszone studia historyczne w Kolonii, a następnie powrócił do Polski[9]. Od 1947 roku należał do PPS, a od 1948 – PZPR[10]. Na początku lat 50. rozpoczął pracę w Polskiej Agencji Prasowej[11]. Był korespondentem PAP w Budapeszcie, Pekinie (gdzie obserwował rewolucję kulturalną) i Nowym Jorku (akredytowany przy Organizacji Narodów Zjednoczonych[12]). Oskarżony o przekazywanie tajnych informacji przedstawicielowi Radio Wolna Europa, w 1969 został odesłany do kraju[13]. Po oczyszczeniu z zarzutów, został korespondentem PAP w Waszyngtonie (skąd został wydalony w lutym 1983 roku). W 1984 Stefan Kisielewski umieścił go na tak zwanej „liście Kisiela”, zawierającą dziennikarzy którzy jego zdaniem służą sowieckiej racji stanu[14]. Od 1991 na dziennikarskiej emeryturze, zajął się pracą jako nauczyciel akademicki, pisarz i tłumacz.
Autor książek w konwencji reportażu (Notatki z Chin 1969; Ameryka patrzy na Chiny 1973; Wieża Babel nad East River 1974; Mao i inni 1974; Śmierć po amerykańsku 1975; Rok Płonącego Konia 1976; Azja patrzy na Chiny 1977; Reagan i inni 1984; 1600 Pennsylvania Avenue 1989), wspomnień (Wspomnienia polityczne Warszawa 1983, uzupełnienie Londyn 1986; PAP w herbie 1986; Psy, ludzie, zwierzęta 1986).
W latach 1989–2004 bardziej tłumacz z języka angielskiego (29 pozycji, m.in. Parszywa dwunastka, Stalingrad, powieści Jacka Higginsa, Dyplomacja Henry’ego Kissingera) niż samodzielny autor (tylko 3 własne książki – Ci wspaniali z rodu Kennedych 1991, Senator 1991, W cieniu ojca 2001).
Odżył twórczo po 2005 (PRL bez maski 2005, Wiek XXI – jaki będzie i co nam przyniesie 2006, W cieniu przywódców 2006, Wspomnienia polityczne 2007), zaniedbując tłumaczenia (tylko Trocki : niewolnik idei, ideolog zbrodni 2008).
Odznaczony Krzyżem Kawalerskim i Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, Złotym i Srebrnym Krzyżem Zasługi oraz Złotym Globem OKP[10].
Został pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 88-5-3)[15].
Jego żoną była Daniela Głąbińska (1921–2006), pełniąca funkcje dyplomatyczne.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Większość źródeł podaje błędną datę - 24 czerwca 1924. Błąd wynika z zaginięcia dokumentów Głąbińskiego podczas ewakuacji ze Lwowa we wrześniu 1939. Był on zmuszony wymyślić datę dzienną swoich narodzin. Akt urodzenia, a także m.in. świadectwo gimnazjalne, odzyskał dopiero w latach 80. XX wieku - i wówczas poznał swoją prawdziwą datę urodzenia. Zob. Stanisław Głąbiński: W cieniu ojca. Warszawa: Książka i Wiedza, 2001, s. 61. ISBN 83-05-13207-2.
- ↑ Stefan Kisielewski: Moje typy. Tygodnik Powszechny, 1984-12-02. [dostęp 2020-01-21]. (pol.).
- ↑ a b Głąbiński 2001 ↓, s. 145.
- ↑ Głąbiński 2001 ↓, s. 63.
- ↑ Głąbiński 2001 ↓, s. 146.
- ↑ Głąbiński 2001 ↓, s. 147.
- ↑ Głąbiński 2001 ↓, s. 150.
- ↑ Głąbiński 2001 ↓, s. 152.
- ↑ Głąbiński 2001 ↓, s. 157.
- ↑ a b Kto jest kim w Polsce 1984. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Interpress, 1984, s. 241. ISBN 83-223-2073-6.
- ↑ Głąbiński 2001 ↓, s. 153.
- ↑ Głąbiński 2001 ↓, s. 159.
- ↑ Głąbiński 2001 ↓, s. 161-162.
- ↑ Adam Michnik: A to moje typy. Gazeta Wyborcza, 21 czerwca 2008. [dostęp 2015-11-21]. (pol.).
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: DANIELA GŁĄBIŃSKA, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-11-05] .
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Stanisław Głąbiński: W cieniu ojca. Warszawa: Książka i Wiedza, 2001. ISBN 83-05-13207-2.
- Członkowie Polskiej Partii Socjalistycznej (1944–1948)
- Członkowie Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej
- Ludzie urodzeni we Lwowie
- Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Srebrnym Krzyżem Zasługi (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (Polska Ludowa)
- Pochowani na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie
- Polscy dziennikarze
- Polscy tłumacze literatury angielskojęzycznej
- Polscy uchodźcy na Węgrzech w latach 1939–1945
- Urodzeni w 1924
- Więźniowie KL Bergen-Belsen
- Więźniowie KL Gross-Rosen
- Więźniowie KL Mittelbau-Dora
- Zmarli w 2013