Stare Miasto (Głogów)

Stare Miasto

Osiedle Głogowa
Państwo	Polska
Województwo	dolnośląskie
Powiat	głogowski
Miasto	Głogów
Strefa numeracyjna	(+48) 076
Kod pocztowy	67-20x
Tablice rejestracyjne	DGL
Położenie na mapie Głogowa
51°39′49,6″N 16°05′34,8″E

Ul. Grodzka na Starym Mieście

Rynek Starego Miasta

Stare Miasto w Głogowie – historyczna dzielnica mieszkalno-usługowa, aktualnie w trakcie wieloletniej odbudowy.

Historia

Stare Miasto zostało zniszczone podczas działań wojennych II wojny światowej. Po wojnie powołano Przedsiębiorstwo Robót Rozbiórkowych, które zajmowało się rozbiórką zniszczonych domów, a cegłę wykorzystano na obudowę Warszawy lub budowę Tychów czy Nowej Huty. Do końca lat 40. XX wieku rozebrano większość pozostałości zabytkowych kościołów pozostawiając jako „świadków historii” ruiny ratusza, teatru i kościołów: św. Mikołaja i Bożego Ciała. Niektóre obiekty wyremontowano (sąd, szkołę, fort "Gwiazda" na bazę PKS, a także niektóre kamienice na cele mieszkaniowe). W latach 70. XX wieku odbudowano kościół Bożego Ciała, kolegium jezuitów, otwarto kino "Bolko", a także urządzono rozarium w fosie. Odcięto też Stare Miasto od Zamku Książąt Głogowskich, pomnika Dzieci Głogowskich i terenów parkowych, poprzez budowę drogi krajowej nr 12. Ogłoszono też ogólnopolski konkurs architektoniczny SARP, który zakładał budowę w tym rejonie modernistycznej dzielnicy mieszkaniowej z 11-piętrowymi blokami. Realizacja tego zamierzenia nigdy nie doszła do skutku.

W 1982 grupa młodych architektów z legnickiego oddziału SARP opracowała koncepcję odbudowy starówki, której założenia są aktualne do dziś. W myśl tego projektu Stare Miasto miało stać się miejscem dominującym dla miasta i skupiającym jego życie kulturalne, społeczne i handlowe. W 1983, mimo oporów zwolenników wielkiej płyty, opracowano plan zagospodarowania przestrzennego Centrum (architekci: Józef Kordas, Jan Potacki, Juliusz Sobecki i Jerzy Załucki), a także przeprowadzono pierwsze prace geodezyjne i projektowe.

W 1985 rozpoczęła się budowa pierwszego kwartału zabudowy przy Rynku z uwzględnieniem pierwotnej parcelacji i parkingiem podziemnym (ewenementem na ówczesne czasy). Użyto tutaj tradycyjnych technologii oraz elementów systemu WK-70. W 1987 zainicjowano odbudowę ratusza, w 1994 wzniesiono zabudowę ulicy Smolnej oraz Placu Solnego, a następnie w bastionach ulokowano targowisko oraz odsłonięto pomnik głogowskich Żydów na fundamentach synagogi.

Kolejnym etapem odbudowy był okres po upadku komunizmu (1989), związany z wprowadzeniem zasad wolnego rynku oraz systemu deweloperskiego, w którym, od 1992, realizowano budynki w zachodniej części starówki. Ich przyjęcie społeczne oraz estetyczne było zróżnicowane. Duże kontrowersje wzbudziły zwłaszcza kamienice przy ul. Grodzkiej (historycznym ciągu z Rynku do śródmieścia), przesłaniające fasadę kościoła Bożego Ciała. W 1995 osadzono hełm na wieży ratuszowej, remontowano mury, kontynuowano zabudowę kamienicami, a także odtworzono Bramę Szpitalną. W 1998 zorganizowano w mieście Zjazd Konserwatorów Zabytków poświęcony głównie restytucji zabytkowych układów urbanistycznych. W 1999 Agnieszka Leśniak-Mądry wraz z zespołem opracowała nowy plan zagospodarowania przestrzennego dla dzielnicy. Dostosowano w nim zapisy z 1982 do nowych uwarunkowań.

W 2002 władze miejskie przeniosły się do ratusza, co wzmogło prace rewitalizacyjne w rejonie Rynku i okolic. W 2004 zrealizowano zespoły parkingowe w ulicy Balwierskiej wraz z wyeksponowaniem reliktów kościoła "Łódź Chrystusa". W 2005 wzniesiono źle oceniany kompleks marketu "Lidl" bez właściwie opracowanej pierzei zachodniej i z martwą elewacją od ul. Słodowej. W 2006 zasiedlono kwartał gminnej spółdzielni TBS przy Placu Umińskiego, uznany za wzorcowy.

Siedziby

Na terenie starego miasta znajdują się siedziby wielu urzędów i instytucji, m.in.: Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej, Urzędu Miejskiego, Urzędu Gminy wiejskiej Głogów, sądu rejonowego, Powiatowego Urzędu Pracy.

Zabytki

• Fosa miejska
• Kościół Bożego Ciała
• Kościół Łódź Chrystusowa – lapidarium
• Kościół św. Mikołaja – ruiny
• Mury miejskie – fragmenty
• Ratusz miejski
• Sąd Rejonowy
• Synagoga - lapidarium
• Teatr im. Andreasa Gryphiusa

Handel

Na terenie Starego Miasta znajduje się wiele sklepów i lokali usługowych, głównie przy ulicy Grodzkiej, będącej główną osią dzielnicy.

Granice osiedla

• północ – Odra; Wyspa Katedralna
• południe – Hutnik, Żarków
• wschód – Żarków, Fabryczna
• zachód – Matejki

Ulice Starego Miasta

• Balwierska
• Bernardyńska
• Długa
• Garncarska
• Grodzka
• Hugona Kołłątaja
• Karola Miarki
• Kotlarska
• Młyńska
• Nadodrzańska
• Parafialna
• Piaskowa
• Piastowska
• Piekarska
• Piotra Skargi
• Plac Solny
• Polska
• Powstańców
• Rynek
• Rzeźnicza
• Słodowa
• Smolna
• Stanisława Kutrzeby
• Stanisława Staszica
• Staromiejska
• Starowałowa
• Szewska
• Szkolna
• Świętego Mikołaja
• Złota

Komunikacja miejska

Na osiedle Stare Miasto można dojechać autobusami KM Głogów następującymi liniami:

• 0 - Piastów - Kopernik
• 1 - Piastów - Kopernik
• 2 - Jerzmanowa - Dworzec PKP
• 3 - Osadników (Krzepów) - Cmentarz Brzostów (ul. Świerkowa)
• 5 - Piastów - Dworzec PKP
• 8 - Piastów - Dworzec PKS
• 9 - Kopernik - Dworzec PKS