Stefan Nowaczek (1896–1940)

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Stefan Wincenty Nowaczek
Ilustracja
kapitan administracji kapitan administracji
Data i miejsce urodzenia

1 września 1896
Kielce

Data i miejsce śmierci

kwiecień 1940
Charków

Przebieg służby
Lata służby

1914–1940

Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie

Formacja

Legiony Polskie
Polska Organizacja Wojskowa

Jednostki

5 Pułk Piechoty (LP)
2 Pułk Piechoty Legionów
Oddział II Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, Sztab Główny

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa
Obrona Lwowa 1939

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości z Mieczami Krzyż Walecznych (1920–1941, trzykrotnie) Srebrny Krzyż Zasługi Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
Multimedia w Wikimedia Commons

Stefan Wincenty Nowaczek (ur. 1 września 1896 w Kielcach, zm. w kwietniu 1940 w Charkowie) – kapitan administracji (piechoty) Wojska Polskiego, uczestnik powstań śląskich, kawaler Orderu Virtuti Militari, ofiara zbrodni katyńskiej.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Stefan Nowaczek urodził się w Kielcach, w rodzinie Wincentego i Rozalii z Bieniów. Absolwent Szkoły Handlowej w Kielcach (1910) i gimnazjum w Warszawie (1918).

Przed I wojną światową był członkiem Związku Strzeleckiego „Strzelec”. Od 1916 w POW[1], ukończył szkołę podchorążych. W latach 1914–1917 służył w Legionach, w 5 pułku piechoty. Po kryzysie przysięgowym przeszedł do konspiracji w POW[1]. W 1918 wstąpił do Wojska Polskiego. Służył w Oddziale II Sztabu Generalnego Wojska Polskiego. W latach 1919 – 1920 brał udział w powstaniach śląskich[1].

Po zakończeniu wojny pozostał w wojsku i został przydzielony do 2 pułku piechoty Legionów skąd był oddelegowany do pracy w Ministerstwie Spraw Wojskowych. Od października 1921 służył w 24 pułku piechoty[1]. W 1928 został awansowany na kapitana piechoty ze starszeństwem z dniem 1 stycznia i pracował w Biurze Personalnym Ministerstwa Spraw Wojskowych w Warszawie[2]. W 1932 roku służył w Sztabie Głównym[3]

W lutym 1936 roku został przydzielony do Ekspozytury Nr 5 Oddziału II SG we Lwowie. W 1939 był kierownikiem placówki wywiadowczej KOP nr 11 w Stryju[4].

15 września 1939 został przydzielony do Dowództwa Grupy Obrony Lwowa na stanowisko oficera sztabu[5]. Po kapitulacji załogi Lwowa dostał się do niewoli sowieckiej i 1940 roku zamordowany przez NKWD w Charkowie i pochowany w bezimiennej mogile zbiorowej. Figuruje w wykazie, pod poz. 2377[6]. Obecnie jego szczątki spoczywają w Piatichatkach na Cmentarzu Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie.

5 października 2007 Minister Obrony Narodowej awansował go pośmiertnie do stopnia majora[7]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c d Kolekcja VM ↓, s. 4.
  2. ↑ Rocznik Oficerski 1928 - Ministerstwo Spraw Wojskowych, Biuro Personalne, Warszawa 1928, s. 140, 223.
  3. ↑ Rocznik Oficerski 1932 - Ministerstwo Spraw Wojskowych, Biuro Personalne, Warszawa 1932, s. 64, 422.
  4. ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 301, 922.
  5. ↑ Dokumenty 1997 ↓, s. 210.
  6. ↑ Banaszek, Roman i Sawicki 2000 ↓, s. 203.
  7. ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
  8. ↑ Kolekcja VM ↓, s. 1.
  9. ↑ M.P. z 1931 r. nr 64, poz. 100 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  10. ↑ a b c Kolekcja VM ↓, s. 3.
  11. ↑ M.P. z 1928 r. nr 178, poz. 387 „za zasługi na polu bezpieczeństwa Państwa”.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Kazimierz Banaszek, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki: Kawalerowie Orderu Virtuti Militari w mogiłach katyńskich. Warszawa: Kapituła Orderu Wojennego Virtuti Militari, 2000. ISBN 83-87893-79-X.
  • Dokumenty obrony Lwowa 1939. Artur Leinwand (oprac.). Warszawa: Instytut Lwowski, 1997. ISBN 83-910659-0-1.
  • Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego: Charków, Warszawa 2003, ISBN 83-916663-5-2, s. 374.
  • Nowaczek Stefan Wincenty. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari; sygn. I.482.78-7522 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-10-01].
  • Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
  • Jędrzej Tucholski: Mord w Katyniu. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1991. ISBN 83-211-1408-3.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Stefan_Nowaczek_(1896–1940)&oldid=71943263”