Surhów

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Surhów
wieś
Ilustracja
Pałac, obecnie DPS
Państwo

 Polska

Województwo

 lubelskie

Powiat

krasnostawski

Gmina

Kraśniczyn

Liczba ludności (2021)

372[2][3]

Strefa numeracyjna

82

Kod pocztowy

22-310[4]

Tablice rejestracyjne

LKS

SIMC

0104685[5]

Położenie na mapie gminy Kraśniczyn
Mapa konturowa gminy Kraśniczyn, po lewej znajduje się punkt z opisem „Surhów”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Surhów”
Położenie na mapie województwa lubelskiego
Mapa konturowa województwa lubelskiego, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Surhów”
Położenie na mapie powiatu krasnostawskiego
Mapa konturowa powiatu krasnostawskiego, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Surhów”
Ziemia50°56′00″N 23°16′04″E/50,933333 23,267778[1]

Surhówwieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie krasnostawskim, w gminie Kraśniczyn[5][6].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa chełmskiego.

Przez miejscowość przepływa Wojsławka, niewielka rzeka dorzecza Wieprza. Wieś skomunikowana z drogą wojewódzką nr 846 poprzez drogę lokalną.

Wieś stanowi sołectwo gminy Kraśniczyn[7]. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) wieś liczyła 439 mieszkańców[8].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Surchów (obecna pisownia Surhów) wieś, folwark i dobra tej nazwy położone nad rzeką wówczas bez nazwy w powiecie krasnostawskim, gminie Czajki, parafii Surchów, odległe 10 wiorst od Krasnegostawu. W końcu XIX wieku we wsi była szkoła początkowa. Do folwarku należy młyn wodny. W 1871 roku powstała we wsi gorzelnia i funkcjonowała do 2005 roku. Aktualnie budynki gorzelni są opuszczone.

Pierwotny kościół i parafię założyli w roku 1676 Stanisław i Marianna Brzeziccy. Wieś posiada kościół parafialny murowany, wzniesiony w 1824 r. przez Pawła Cieszkowskiego, dziedzica.

W roku 1827 według spisu było we wsi było 27 domów zamieszkałych przez 206 mieszkańców[9].

Charakterystyka dóbr Surchów

Dobra Surchów składały się w 1871 r. folwarków Suchów, Augustówka i Dzierżawka, rozległość folwarczna wynosiła 2967 mórg w tym: folwark Surchów gruntów ornych i ogrodów mórg 504, łąk mórg 140, pastwisk mórg 15, lasu mórg 1598, zarośli mórg 25, nieużytków mórg 63, budynków murowanych 11, drewno 7, folwark Augustówka gruntów ornych i ogrodów mórg 379, łąk mórg 68, pastwisk mórg 3, nieużytków mórg 19, budynków murowanych 2, z drewna 2, płodozmian 10. po1owy, fo1wark Dzierżawka gruntów ornych i ogrodów mórg 126, łąk mórg 15, nieużytków mórg 12. Budynków z drewna 2, płodozmian 10. polowy las nieurządzony.

W skład dóbr poprzednio wchodziły: wsie Surchów osad 42, mórg 522, wieś Majdan Surchowski osad 29, mórg 592, wieś Łukaszówka osad 13, mórg 169; wieś Franciszkowce osad 15 mórg 181. Surchów parafia w dekanacie krasnostawskim liczyła wówczas 2825 dusz[10].

Zabytki architektury[edytuj | edytuj kod]

Kościół
  • Kościół parafialny rzymskokatolicki pw. Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny i św. Łukasza – wzmiankowany w XVI w., obecny zbudowany w latach 18201824 staraniem właścicieli wsi Pawła i Zofii Cieszkowskich. Murowany, klasycystyczny, jednonawowy, z wyposażeniem z XVIII-XIX w. Plebania i otoczony murem cmentarz przykościelny z tego samego okresu.
  • Pałac – klasycystyczny z I poł. XIX w. parterowy z piętrową częścią środkową, dwutraktowy na rzucie wydłużonego prostokąta. Wnętrza pałacu ozdobione są malowidłami i sztukaterią o motywach roślinnych, geometrycznych i figuralnych. W salonie na suficie znajduje się owalny plafon w sztukateryjnym złoconym obramieniu, przedstawiający narodziny Jowisza. W innych pomieszczeniach znajdują się ciekawe malowidła o tematyce biblijnej, mitologicznej, historycznej i symbolicznej, wykonane techniką temperową przez malarza włoskiego Mikołaja Montiego w latach 18181820. Obecnie w pałacu znajduje się Dom Opieki Społecznej. Pałac otoczony jest parkiem o układzie krajobrazowym z początku XIX wieku z zachowanym starodrzewiem.

Szlaki[edytuj | edytuj kod]

Przez miejscowość przechodzą 2 szlaki turystyczne: żółty i niebieski

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 9 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 133694
  2. Wieś Surhów w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-02-22], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  3. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2023-02-22].
  4. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1223 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  5. a b TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2016-02-20].
  6. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013-02-15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2016-02-20]. 
  7. Jednostki pomocnicze gminy Kraśniczyn. Urząd Gminy Kraśniczyn. [dostęp 2016-02-20].
  8. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
  9. Tabela. Tabela miast, wsi, osad Królestwa Polskiego z wyrażeniem ich położenia i ludności, alfabetycznie ułożone w biurze Komisji Rządowej Spraw Wewnętrznych i Policji, t. I-II, W. 1827.. „Centralna Biblioteka Statystyczna”. A-Ł (Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego), s. 288, 1827. Warszawa. 
  10. Surchów, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XI: Sochaczew – Szlubowska Wola, Warszawa 1890, s. 596.