Tadeusz Chmielarski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Tadeusz Walery Chmielarski
Data i miejsce urodzenia

10 lutego 1876
Kraków

Data i miejsce śmierci

21 września 1945
Bydgoszcz

Miejsce spoczynku

Cmentarz Nowofarny w Bydgoszczy

Zawód, zajęcie

prawnik, żołnierz, urzędnik

Odznaczenia
Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
Nagrobek Tadeusza Chmielarskiego na cmentarzu Nowofarnym w Bydgoszczy

Tadeusz Walery Chmielarski (ur. 1876 w Krakowie, zm. 1945 w Bydgoszczy) – prawnik, podpułkownik intendentury, wiceprezydent Bydgoszczy, trzykrotnie pełniący obowiązki prezydenta Bydgoszczy.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 10 lutego 1876 r. w Krakowie. Był synem Walerego, maszynisty kolejowego i Antoniny z Mycińskich. Po ukończeniu gimnazjum odbył obowiązkową służbę wojskową w armii austro-węgierskiej. Służył w 13 pułku piechoty w Krakowie, i następnie od 1 grudnia 1894 do 30 września 1895 r. jako kapral piechoty przebywał w szkole zaopatrzeń wojskowych w Wiedniu. W latach następnych odbył cztery ćwiczenia wojskowe jako akcesista zaopatrzeń wojskowych przy piekarniach wojskowych, magazynach i transportach.

W 1900 r. ukończył prawo na Uniwersytecie Franciszkańskim we Lwowie, a ponadto w latach 1902-1904 studiował geodezję na Politechnice Lwowskiej.

W latach 1901-1909 pracował w Dyrekcji Policji, następnie jako urzędnik w administracji politycznej we Lwowie.

W czasie I wojny światowej był wojennym komisarzem IV armii austriackiej, kierownikiem frontowego ruchomego magazynu prowiantowego w Karpatach w Galicji Wschodniej oraz komisarzem cywilnym Komendy Okręgowej Opoczno, Hrubieszów i Lubartów. W listopadzie 1918 r. jako porucznik zgłosił się we Lwowie do Wojska Polskiego i został przydzielony do „ofensywnej służby wywiadowczej”. W lutym 1919 r. przeniesiono go do Departamentu Gospodarczego Ministerstwa Spraw Wojskowych w Warszawie, gdzie został kierownikiem Sekcji Administracyjno-Prawnej Departamentu Gospodarczego.

1 grudnia 1919 r. mianowano go kapitanem i przeniesiono do Oddziału IV Sztabu Generalnego Ministerstwa Spraw Wojskowych. 20 września 1920 r. został zweryfikowany jako podpułkownik intendentury. Miał opinię „wybitnie zdolnego oficera administracyjnego”.

Wiceprezydent Bydgoszczy[edytuj | edytuj kod]

Wczesną jesienią 1920 r. władze miejskie Bydgoszczy zaproponowały mu stanowisko wiceprezydenta miasta. Chmielarski przyjął propozycję i 10 października tego roku zamieszkał w Bydgoszczy przy ul. Paderewskiego 10/4. 25 października 1920 r. objął stanowisko, które pełnił do 31 maja 1933 r., kiedy przeszedł na emeryturę.

Trzykrotnie pełnił obowiązki prezydenta Bydgoszczy: w 1921 r. (5 lipca – 4 września), 1922 (6 stycznia – 3 maja) i w latach 1930-1932, po zawieszeniu w czynnościach prezydenta Bernarda Śliwińskiego.

Mimo że pochodził z Galicji, to jednak rychło został zaakceptowany przez ludność miejscową. Przez cały okres urzędowania odpowiadał za finanse miasta.

Działalność gospodarcza i społeczna[edytuj | edytuj kod]

Tadeusz Chmielarski był członkiem założycielem Spółki Akcyjnej „Karbid Wielkopolski" (1922) i przez wiele lat wchodził w skład Rady Nadzorczej tej Spółki. Przez wiele lat reprezentował miasto Bydgoszcz w Radzie Nadzorczej przedsiębiorstwa żeglugi śródlądowej Lloyd Bydgoski.

Latem 1921 r. został prezesem prawie już całkowicie spolonizowanego Bractwa Strzeleckiego, a w latach następnych był czynnym działaczem tego stowarzyszenia. W latach 1922-1939 działał również w bydgoskim Kole Związku Oficerów Rezerwy (pierwszy prezes), a od 1923 r. był członkiem zwyczajnym Towarzystwa Przyjaciół Szkoły Podchorążych Piechoty dla Podoficerów w Bydgoszczy.

Po przejściu na emeryturę nie brał udziału w życiu politycznym miasta. 2 września 1939 r. opuścił Bydgoszcz i udał się do Warszawy. Jego losy w okresie okupacji niemieckiej nie są znane. 11 września 1945 r. powrócił do Bydgoszczy i zamieszkał w swoim dawnym mieszkaniu przy ul. Paderewskiego.

Zmarł 21 września 1945 r. w Bydgoszczy. Został pochowany na cmentarzu Nowofarnym.

Rodzina[edytuj | edytuj kod]

Tadeusz Chmielarski był dwukrotnie żonaty: z Eleonorą Korzenną, a następnie z Martą Ernestyną Paszke (ślub w 1933 we Lwowie).

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Błażejewski Stanisław, Kutta Janusz, Romaniuk Marek: Bydgoski Słownik Biograficzny. Tom III. Bydgoszcz 1996. ISBN 83-85327-32-0, str. 49-50