Tadeusz Frączek
pułkownik artylerii | |
Data i miejsce urodzenia |
17 września 1893 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
17 stycznia 1973 |
Przebieg służby | |
Siły zbrojne |
Cesarsko-królewska Obrona Krajowa |
Jednostki |
9 Pułk Artylerii Ciężkiej, |
Stanowiska |
dowódca pułku |
Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
Odznaczenia | |
Tadeusz Feliks Frączek (ur. 17 września 1893 w Rzeszowie, zm. 17 stycznia 1973 w Leytonstone) – pułkownik artylerii Polskich Sił Zbrojnych.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się 17 września 1893 w Rzeszowie[1]. Był synem Władysława i Józefy z domu Poradzisz[1]. W 1912 zdał egzamin dojrzałości w C. K. I Gimnazjum w Rzeszowie[1].
Po wybuchu I wojny światowej 1914 wstąpił do Legionu Wschodniego[1]. W październiku tego roku został wcielony do cesarsko-królewskiej Obrony Krajowej, przydzielony do Pułku Armat Polowych Obrony Krajowej Nr 45, i skierowany do szkoły artylerii w Grazu, którą ukończył 1 listopada 1915[1].
Po wojnie został przyjęty do Wojska Polskiego i zatwierdzony w stopniu podporucznika[2]. Na początku 1919 brał udział w wojnie polsko-ukraińskiej[1]. Awansowany na stopień porucznika artylerii i służył w 9 pułku artylerii ciężkiej w Siedlcach[3][4][1]. W jego szeregach uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej 1920[1]. Został awansowany na stopień kapitana artylerii ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919[5][6].
W marcu 1927 został przeniesiony do 10 pułku artylerii polowej w Łodzi na stanowisko pełniącego obowiązki dowódcy II dywizjonu z równoczesnym pozostawieniem na przeniesieniu służbowym w Doświadczalnym Centrum Wyszkolenia w Rembertowie do dnia 7 maja tego roku[7]. 12 kwietnia 1927 został mianowany majorem ze starszeństwem z 1 stycznia 1927 i 42. lokatą w korpusie oficerów artylerii[8]. W lipcu tego roku został przesunięty na stanowisko komendanta składnicy wojennej[9][10], a w lipcu 1929 na stanowisko dowódcy III dywizjonu, detaszowanego w Różanie[11]. Od stycznia 1931 był dowódcą II dywizjonu 28 pułku artylerii polowej[12], a od marca tego roku w zastępstwie dowódcą tej jednostki[1]. Z dniem 1 maja 1931 został przeniesiony do 6 pułku artylerii ciężkiej we Lwowie na stanowisko kwatermistrza[13][14]. W kwietniu 1934 został przesunięty na stanowisko dowódcy III dywizjonu[15][1]. 27 czerwca 1935 został mianowany podpułkownikiem ze starszeństwem z 1 stycznia 1935 i 6. lokatą w korpusie oficerów artylerii[16]. Od 20 lipca do 31 grudnia 1935 był w zastępstwie dowódcą pułku. W lipcu 1935 został wyznaczony na stanowisko zastępcy dowódcy 6 pac[17]. Od 1 sierpnia 1939 sprawował stanowisko dowódcy tego pułku[18].
Po wybuchu II wojny światowej walczył wraz z lwowskim pułkiem w kampanii wrześniowej[1]. Po przedostaniu się do Rumunii został tam aresztowany[1]. Zwolniony w grudniu przedostał się do Francji[1]. Wstąpił do Wojska Polskiego we Francji i w styczniu został komendantem Stacji Zbornej Oficerów Artylerii[1]. We Francji był na leczeniu, a od czerwca 1940 przebywał w Wielkiej Brytanii jako oficer Polskich Sił Zbrojnych[1]. Od lipca 1942 służył na Bliskim Wschodzie[1]. Pełnił stanowisko dowódcy 11 pułku artylerii ciężkiej podczas kampanii włoskiej[18][1]. 1 stycznia 1945 został awansowany na stopień pułkownika[1]. Od 24 marca 1945 był dowódcą 17 pułku artylerii mieszanej[1]. 4 sierpnia 1945 został dowódcą artylerii Bazy 2 Korpusu[1].
Od 1946 przebywał w Wielkiej Brytanii, gdzie w maju 1947 został oficerem Polskiego Korpusu Przysposobienia i Rozmieszczenia, pełniąc stanowiska komendanta obozów dla Polaków[1]. Po wojnie pozostał na emigracji w Wielkiej Brytanii[18]. Pełnił funkcję prezes Koła Żołnierzy 11 pac[1]. Był cenionym przez podkomendnych dowódcą i wychowawcą[18].
Zamieszkiwał w Leytonstone (Londyn)[18][1]. Zmarł 17 stycznia 1973 tamże[18][1]. Został pochowany na tamtejszym cmentarzu St. Patrick's Catholic Cemetery[1]. Jego żoną od 1925 była Eugenia z domu Zachar (1896–1987, podczas wojny pielęgniarka w 2 Korpusie), z którą miał córki Irmę (1926–1964) i Wandę (ur. 1929)[1].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 10446[19] (za walki o Ankonę 1944)[1]
- Krzyż Walecznych (1921)[1]
- Medal Wojska (1948)
- Złoty Krzyż Zasługi
- Srebrny Medal za Długoletnią Służbę[20]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
- Krzyż Pamiątkowy Monte Cassino
- 1939–1945 Star
- Defence Medal
- Italy Star
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab Zenon Andrzejewski. Pułkownik Tadeusz Feliks Frączek (1893-1973). „Przemyskie Zapiski Historyczne”. Nr 12-13, s. 366-370, 2003.
- ↑ Wykaz oficerów 1920 ↓, s. 28.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 714.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 795.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 819.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 742.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 17 marca 1927 roku, s. 73.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 20 kwietnia 1927 roku, s. 120.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 19 z 22 lipca 1927 roku, s. 224.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 384, 456.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 6 lipca 1929 roku, s. 211.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 26 marca 1931 roku, s. 129.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 26 marca 1931 roku, s. 114.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 181, 706.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 7 czerwca 1934 roku, s. 150.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 28 czerwca 1935 roku, s. 69.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 31 sierpnia 1935 roku, s. 95.
- ↑ a b c d e f Z żałobnej karty. „Biuletyn”. Nr 25, s. 110, Grudzień 1973. Koło Lwowian w Londynie.
- ↑ Łukomski G. , Polak B. , Suchcitz A. , Kawalerowie Virtuti Militari 1792 - 1945, Koszalin 1997, s. 409 .
- ↑ Określony jako „Medal 20-lecia Służby”.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2020-03-31].
- Wykaz oficerów, którzy nadesłali swe karty kwalifikacyjne, do Wydziału prac przygotowawczych, dla Komisji Weryfikacyjnej przy Departamencie Personalnym Ministerstwa Spraw Wojskowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1920.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Londyńska Polonia
- Ludzie urodzeni w Rzeszowie
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (władze RP na uchodźstwie)
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
- Odznaczeni Krzyżem Pamiątkowym Monte Cassino
- Odznaczeni Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921
- Odznaczeni Medalem Wojska
- Odznaczeni Srebrnym Medalem za Długoletnią Służbę (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Pochówki w Londynie
- Podpułkownicy artylerii II Rzeczypospolitej
- Polacy odznaczeni Gwiazdą za Wojnę 1939–45
- Polacy odznaczeni Medalem Obrony
- Polacy odznaczeni Gwiazdą Italii
- Polacy – oficerowie cesarsko-królewskiej Obrony Krajowej
- Pułkownicy artylerii Polskich Sił Zbrojnych
- Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej (strona polska)
- Uczestnicy wojny polsko-ukraińskiej (strona polska)
- Urodzeni w 1894
- Wojskowi związani ze Lwowem
- Zmarli w 1973
- Żołnierze Legionu Wschodniego
- Żołnierze Polskiego Korpusu Przysposobienia i Rozmieszczenia
- Żołnierze Wojska Polskiego na emigracji w Wielkiej Brytanii po II wojnie światowej
- Oficerowie 6 Pułku Artylerii Ciężkiej
- Dowódcy pułków artylerii Polskich Sił Zbrojnych