Tadeusz Garbuliński

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Tadeusz Garbuliński
Państwo działania

 Polska

Data i miejsce urodzenia

25 sierpnia 1920
Strzemieszyce

Data i miejsce śmierci

22 lutego 2011
Jelenia Góra

prof. dr. hab nauk weterynaryjnych
Doktorat

1958 – nauki weterynaryjne
Wyższa Szkoła Rolnicza we Wrocławiu

Habilitacja

1960 – nauki weterynaryjne
Wyższa Szkoła Rolnicza we Wrocławiu

Profesura

1973

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Medal Rodła Odznaka tytułu honorowego „Zasłużony Nauczyciel PRL”

Tadeusz Garbuliński (ur. 25 sierpnia 1920 w Strzemieszycach, zm. 22 lutego 2011 w Jeleniej Górze[1]) – polski lekarz weterynarii, farmakolog, wieloletni nauczyciel akademicki i rektor Wyższej Szkoły Rolniczej we Wrocławiu w latach 1965–1969.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w 1920 roku w Strzemieszycach (obecnie dzielnica Dąbrowy Górniczej). Po ukończeniu szkoły elementarnej kontynuował naukę w Liceum Ogólnokształcącym im. Króla Kazimierza Wielkiego w Olkuszu. W 1939 roku zdał tam egzamin maturalny. Od 1946 roku należał do PPS, a od 1948 roku – do PZPR[2]. Studia weterynaryjne ukończył w 1953 roku. Następnie przeniósł się do Wrocławia na tamtejszą Wyższą Szkołę Rolniczą, z którą związał całe swoje życie naukowe i zawodowe, gdzie uzyskał pięć lat później stopień naukowy doktora nauk weterynaryjnych, a w 1960 roku doktora habilitowanego z zakresu fizjologii i farmakodynamiki w Wyższej Szkole Rolniczej we Wrocławiu na Wydziale Medycyny Weterynaryjnej. W 1965 roku na tej uczelni otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego, a w 1973 roku profesora zwyczajnego[3].

Od samego początku zaangażował się w rozwój środowiska naukowego Wrocławia oraz Wyższej Szkoły Rolniczej (późniejsza Akademia Rolnicza, a obecnie Uniwersytet Przyrodniczy), dając się poznać jako sprawny organizator i wykładowca. W latach 1962–1964 pełnił funkcję prorektora, a następnie rektora Wyższej Szkoły Rolniczej (1965–1969). Ponadto piastował stanowiska dyrektora Instytutu Nauk Fizjologicznych (1972–1982), kierownika Katedry Farmakologii i Toksykologii (1961–1985) i kierownika Zakładu Farmakologii (1961–1990)[4].

Zaangażował się także w działalność Polskiej Akademii Nauk, będąc wiceprzewodniczącym i sekretarzem naukowym jej oddziału we Wrocławiu w latach 1988–1992, a wcześniej przewodniczącym Komitetu Nauk Weterynaryjnych[5] 1978–1989 oraz honorowym przewodniczący tegoż Komitetu w 1997 roku. Należał do członków założycieli Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Naukowego, gdzie pełnił funkcję jego przewodniczącego (1969–1971}. Ponadto działał w Zrzeszeniu Lekarzy i Techników Weterynaryjnych, Polskim Towarzystwie Farmakologicznym, Polskim Towarzystwie Toksykologicznym, Polskim Towarzystwie Fizjologicznym, Polskim Towarzystwie Nauk Weterynaryjnych, Wrocławskim Towarzystwie Naukowym, Polskim Towarzystwie Magnezjologicznym, a także zagranicznych: Biochemical Pharmacology i European Ass. Veterinary Pharmacology and Toxicology[6].

Jako pierwszy w światowej nauce opublikował w 1955 roku hipotezę o leczniczym działaniu tlenku azotu, której weryfikacja w Stanach Zjednoczonych po 22 latach, wskazała drogę do odkrycia endogennego tlenku azotu, z kolei którego odkrywcy uzyskali Nagrodę Nobla. Wprowadził immunofarmakologię do nauk weterynaryjnych. Był promotorem 10 doktoratów i opiekunem 7 habilitacji. Uchodzi za twórcę Wrocławskiej Szkoły Farmakologii Weterynaryjnej. Za swoją działalność naukową był wielokrotnie odznaczany, m.in. Krzyżami Komandorskim, Oficerskim i Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Medalem Rodła i odznaką „Budowniczy Wrocławia”, a także innymi odznaczeniami i wyróżnieniami regionalnymi oraz nagrodami ministerialnymi i uczelnianymi. W 1995 roku Akademia Rolnicza we Wrocławiu w uznaniu jego zasług nadała mu tytuł doktora honoris causa[4][3].

Publikacje (wybór)[edytuj | edytuj kod]

  • Sur le chimisme de l`action des nitrites dans l`organisme, "Compt. Rend. Soc. Sc. de Wrocław",1955.
  • Catecholamin saving mechanizm – cykl prac o wzajemnej zależności katecholamin i glikosterydów, "Pol. J. Pharmacol. a. Pharm.}, 1979–1981, 1995.
  • Alpha and Beta-Adrenergic Influences on Metabolism in Heart and Skeletal Muscle, "Vet. Res. Comm.", 1983.
  • Chlormethine in Small Doses as Immunostimulator – LPS Synergism, "Arch. Immunol. et Ther. Exp.", 1985.
  • Idea leku homeostatycznego na podstawie własnych immunologicznych badań niesterydowych leków przeciwzapalnych, "Med. Wet.", 1989.
  • Farmakologia Weterynaryjna (wyd. 1974, 1978, 1984).

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Lista wybitnych absolwentów na stronie I LO im. Króla Kazimierza Wielkiego w Olkuszu, (dostęp 2011-02-23). [dostęp 2011-01-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)].
  2. Kto jest kim w Polsce 1984. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Interpress, 1984, s. 229. ISBN 83-223-2073-6.
  3. a b Biografia na stronie I LO w Olkuszu, (dostęp: 19.01.2011). [dostęp 2011-01-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)].
  4. a b Encyklopedia Wrocławia, pod red. J. Harasimowicza, Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław 2001, s. 215.
  5. Historia Komitetu Nauk Weterynaryjnych. komwet.pan.pl. [dostęp 2015-04-01].
  6. Biografia na stronie Polskiej Akademii Nauk. [dostęp 2014-04-22].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Encyklopedia Wrocławia, pod red. J. Harasimowicza, Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław 2001, s. 215.
  • Marian Truszczyński, Bożena Obmińska-Mrukowicz. Wspomnienie o profesorze Tadeuszu Garbulińskim (1920-2011). „Postępy Nauk Rolniczych”. 3, 2011. ISSN 0032-5547. 

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]