Tapir

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Tapir
Tapirus[1]
Brisson, 1762[2]
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – tapir amerykański (Tapirus terrestris)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Rząd

nieparzystokopytne

Podrząd

gruboskórce

Rodzina

tapirowate

Rodzaj

tapir

Typ nomenklatoryczny

Hippopotamus terrestris Linnaeus, 1758

Gatunki

zobacz opis w tekście

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku

Tapir[15] (Tapirus) – rodzaj ssaka z rodziny tapirowatych (Tapiridae).

Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj obejmuje gatunki występujące na terenach Ameryki Południowej[16][17][18].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała 180–242 cm, ogona 10 cm; wysokość w kłębie 80–118 cm; masa ciała 150–300 kg (samice są zazwyczaj większe i cięższe od samców)[17].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Etymologia[edytuj | edytuj kod]

  • Tapirus (Tapir, Tapyra): tupijska nazwa tapyra na określenie tapira, być może od tapy „gruba skóra”[19].
  • Tapirussa: zlatynizowana forma od Tapir[20]. Gatunek typowy: nie podany.
  • Syspotamus: gr. σύς sus „świnia”; ποταμος potamos „rzeka”[21]. Nazwa zastępcza dla Tapir J.F. Gmelin, 1788.
  • Rhinochoerus: gr. ῥις rhis, ῥινος rhinos „nos”; χοιρος khoiros „wieprz”[22]. Nazwa zastępcza dla Tapirus Brisson, 1762.
  • Cinchacus (Chinchecus, Pinchacus): prawdopodobnie błąd drukarski nazwy Pinchacus (fr. pinchaque), rodzimej nazwy oznaczającej fantom, ducha lub jakiegokolwiek nadprzyrodzonego albo budzącego strach i podziw widma[23]. Gatunek typowy: Tapirus leucogenys J.E. Gray, 1872 (= Tapir pinchaque Roulin, 1829).
  • Megatapirus: gr. μεγας megas, μεγαλη megalē „wielki”[24]; rodzaj Tapirus Brisson, 1762 (tapir). Gatunek typowy: †Tapirus (Megatapirus) augustus Matthew & Granger, 1923.
  • Meyeriscus: Christian Erich Hermann von Meyer (1801–1869), niemiecki geolog i paleontolog; łac. przyrostek zdrabniający -iscus[13]. Gatunek typowy: †Tapirus hungaricus H. Meyer, 1867.
  • Helicotapirus: gr. ἑλιξ helix, ἑλικος helikos „spirala, muszla ślimaka”; rodzaj Tapirus Brisson, 1762 (tapir)[14]. Gatunek typowy: †Tapirus veroensis Sellards, 1918.

Podział systematyczny[edytuj | edytuj kod]

Do rodzaju należą następujące żyjące współcześnie gatunki[16][15]:

Opisano również gatunki wymarłe:

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Nazwa odrzucona ze względów nomenklatorycznych decyzją ICZN[3].
  2. ↑ a b Niepoprawna późniejsza pisownia Tapirus Brisson, 1762.
  3. ↑ a b Niepoprawna późniejsza pisownia Cinchacus J.E. Gray, 1873.
  4. ↑ a b c Takson opisany jako podrodzaj w obrębie Tapirus.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Tapirus, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. ↑ M.J. Brisson: Regnum animale in classes IX. distributum, sive, Synopsis methodica: sistens generalem animalium distributionem in classes IX, & duarum primarum classium, quadrupedum scilicet & cetaceorum, particularem divisionem in ordines, sectiones, genera & species: cum brevi cujusque speciei descriptione, citationibus auctorum de iis tractantium, nominibus eis ab ipsis & nationibus impositis, nominibusque vulgaribus. Wyd. Editio altera auctior. Lugduni Batavorum: Apud Theodorum Haak, 1762, s. 12, 81. (łac.).
  3. ↑ F. Hemming. Opinion 258. Rejection for nomenclatorial Purposes of the work by Frisch (J. L.) published in 1775 under the title Das Natur-system der Vierfüssigen Thiere. „Opinions and declarations rendered by the International Commission on Zoological Nomenclature”. 5, s. 55–72, 1954. (ang.). 
  4. ↑ J.L. Frisch: Das Natur-System der vierfüssigen Thiere, in Tabellen: darinnen alle Ordnungen, Geschlechte und Arten, nicht nur mit bestimmenden Benennungen, sondern beygesetzten unterscheidenden Kennzeichen angezeigt werden, zum Nutzen der erwachsenen Schuljugend. Glogau: Günther, 1775, s. 4. (niem.).
  5. ↑ J.F. Blumenbach: Handbuch der Naturgeschichte. T. 1. Göttingen: bey Johann Christian Dieterich, 1799, s. 129. (niem.).
  6. ↑ G.J. Billberg: Synopsis Faunae Scandinaviae. T. 1. Cz. 1: Mammalia. Holmiae: Ex officina typogr. Caroli Deleen, 1827, s. conspectus A. (łac.).
  7. ↑ J.J. Wagler: Natürliches System der Amphibien: mit vorangehender Classification der Säugethiere und Vögel: ein Beitrag zur vergleichenden Zoologie. München: In der J.G. Cotta'scchen Buchhandlung, 1830, s. 17. (niem.).
  8. ↑ E. Liais: Climats, géologie, faune et géographie botanique du Brésil. Paris: Garnier Frères, 1872, s. 397. (fr.).
  9. ↑ J.E. Gray: Hand-list of the edentate, thick-skinned and ruminant mammals in the British Museum. London: Printed by order of the Trustees, 1873, s. 34. (ang.).
  10. ↑ É.L. Trouessart: Catalogus mammalium tam viventium quam fossilium. Wyd. Nova ed. (prima completa). Cz. 2. Berolini: R. Friedländer & sohn, 1898, s. 769. (łac.).
  11. ↑ a b W.D. Matthew & W.W. Granger. New fossil mammals from the Pliocene of Sze-chuan, China. „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 48 (17), s. 588, 1923. (ang.). 
  12. ↑ P. Hershkovitz. Mammals of northern Colombia. Preliminary Report No. 7: tapirs (genus Tapirus), with a systematic review of American species. „Proceedings of the United States National Museum”. 103, s. 469, 1954. (ang.). 
  13. ↑ a b Spassov i Ginsburg 1999 ↓, s. 273.
  14. ↑ a b Hulbert 2010 ↓, s. 78.
  15. ↑ a b W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 166. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  16. ↑ a b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 388. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
  17. ↑ a b E.P. Medici: Family Tapiridae (Tapirs). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (red. red.): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 2: Hoofed Mammals. Barcelona: Lynx Edicions, 2011, s. 199–202. ISBN 978-84-96553-77-4. (ang.).
  18. ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (red. red.): Genus Tapirus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-05-15]. (ang.).
  19. ↑ Palmer 1904 ↓, s. 663.
  20. ↑ Palmer 1904 ↓, s. 952.
  21. ↑ Palmer 1904 ↓, s. 658.
  22. ↑ Palmer 1904 ↓, s. 605.
  23. ↑ Palmer 1904 ↓, s. 190.
  24. ↑ Edmund C. Jaeger, Source-book of biological names and terms, wyd. 1, Springfield: Charles C. Thomas, 1944, s. 133, OCLC 637083062 (ang.).
  25. ↑ J.-B. Croizet & A.C.G. Jobert: Recherches sur les ossemens fossiles du departement du Puy-de-Dôme. Paris: chez les principaux libraires, 1828, s. 167. (fr.).
  26. ↑ Spassov i Ginsburg 1999 ↓, s. 266.
  27. ↑ J.C. Merriam. Tapir remains from late Cenozoic beds of the Pacific coast region. „University of California Publications in Geology”. 7 (9), s. 169, 1913. (ang.). 
  28. ↑ H. Winge: Jordfundne og nulevende hovdyr (Ungulata) fra Lagoa Santa, Minas Geraes, Brasilien: med udsigt over hovdyrenes indbyrdes slægtskab. Kjøbenhavn: H. Hagerup, 1906, s. 43, seria: E Museo Lundii. Triede Bind. Første halvbind. (duń.).
  29. ↑ G.G. Simpson. Notes on Pleistocene and Recent tapirs. „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 86 (2), s. 70, 1945. (ang.). 
  30. ↑ C. Rusconi. Sexta noticia sobre los vertebrados fósiles del puelchense de Villa Ballester. „Anales de la Sociedad Científica Argentina”. 117, s. 182, 1934. (hiszp.). 
  31. ↑ J.M. Leidy: Descriptions of vertebrate fossils. W: F.S. Holmes (red.): Post-Pleiocene Fossils of South Carolina. Charleston: Russell and Jones, 1860, s. 106. (ang.).
  32. ↑ Ch.E.H. von Meyer. Die fossilen Reste des Genus Tapirus. „Paläontographica”. 15 (1), s. 185, 1867. (niem.). 
  33. ↑ Schultz, Martin i Corner 1975 ↓, s. 9.
  34. ↑ Hulbert 2010 ↓, s. 80.
  35. ↑ Ch. Frick. Extinct vertebrate faunas of the badlands of Bautista Creek and San Timoteo Cañon, southern California. „University of California Publications in Geology”. 12 (5), s. 311, 1921. (ang.). 
  36. ↑ B.S. Ferrero & J.I. Noriega. A new Upper Pleistocene tapir from Argentina: remarks on the phylogenetics and diversification of Neotropical Tapiridae. „Journal of Vertebrate Paleontology”. 27 (2), s. 505, 2007. DOI: 10.1671/0272-4634(2007)27[504:ANUPTF]2.0.CO;2. (ang.). 
  37. ↑ M. Ubilla. Sobre la presencia de tapires fosiles en el Uruguay (Mammalia, Perissodactyla, Tapiridae). „Revista de la Facultad de Humanidades y Ciencias”. Serie ciencias de la tierra. 1 (3), s. 85–104, 1983. (hiszp.). 
  38. ↑ N. Cattoi. Una especie extinguida de Tapirus Brisson (T. rioplantensis nov. sp.). „Ameghiniana”. 1, s. 15–21, 1957. (hiszp.). 
  39. ↑ E.C. Holanda, J. Ferigolo & A.M. Ribeiro. New Tapirus species (Mammalia: Perissodactyla: Tapiridae) from the upper Pleistocene of Amazonia, Brazil. „Journal of Mammalogy”. 92 (1), s. 111-120, 2011. DOI: 10.1644/10-MAMM-A-144.1. (ang.). 
  40. ↑ Schultz, Martin i Corner 1975 ↓, s. 11.
  41. ↑ R. Owen. On Fossil Remains of Mammals found in China. „The Quarterly journal of the Geological Society of London”. 26, s. 426, 1870. (ang.). 
  42. ↑ F. Ameghino. Notas sobre algunos mamíferos fósiles nuevos o poco conocidos del valle de Tarija. „Anales del Museo Nacional de Buenos Aires”. Serie III. 1 (2), s. 247, 1902. (hiszp.). 
  43. ↑ E.H. Sellards. The skull of a Pleistocene tapir including description of a new species and a note on the associated fauna and flora. „Annual Report of the Florida State Geological Survey”. 10, s. 57–70, 1918. (ang.). 
  44. ↑ R.C. Hulbert Jr. Late Miocene tapirs (Mammalia, Perissodactyla) from Florida, with description of a new species, Tapirus webbi. „Bulletin of the Florida Museum of Natural History”. 45 (4), s. 468, 2005. (ang.). 
  45. ↑ M.Z. Shi, J. Guan, R.Q. Pan & Y.J. Tang. Pliocene mammals collected from lignite in Zhaotung, Yunnan. „Memoirs of the Beijing Natural History Museum”. 11, s. 7, 13, 1981. 

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Tapir&oldid=70997787”