Tapirowate

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Tapirowate
Tapiridae[1]
J.E. Gray, 1821[2]
Ilustracja
Przedstawiciel rodziny – tapir amerykański (Tapirus terrestris)
Systematyka
Domena eukarionty
Królestwo zwierzęta
Typ strunowce
Podtyp kręgowce
Gromada ssaki
Rząd nieparzystokopytne
Rodzina tapirowate
Typ nomenklatoryczny

Hippopotamus terrestris Linnaeus, 1758

Synonimy

Rodziny:

  • Elasmognathinae J.E. Gray, 1867

Rodzaju:

Rodzaje
Systematyka Systematyka w Wikispecies
Commons Multimedia w Wikimedia Commons
Wikisłownik Hasło w Wikisłowniku

Tapirowate[16], tapiry (Tapiridae) – monotypowa rodzina ssaków kopytnych z rzędu nieparzystokopytnych (Perissodactyla).

Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]

Rodzina obejmuje gatunki występujące na terenach Ameryce Środkowej i Południowej oraz Azji Południowo-Wschodniej[17].

Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała 180–300 cm, ogona 10 cm; wysokość w kłębie 80–130 cm; masa ciała 150–400 kg (samice są zazwyczaj większe i cięższe od samców)[17]. Tapiry posiadają krótką trąbę, która powstała z przekształconego nosa i wargi górnej, oraz bardzo krótki ogon. Na kończynie tylnej posiadają trzy, a na przedniej cztery palce, każdy zakończony kopytem. Ciało okryte jest aksamitną sierścią. Tapiry żyją w podmokłych, bagnistych lasach tropikalnych. Są dobrymi pływakami. Mimo pewnego podobieństwa do świni, tapir należy do tej samej grupy ssaków, co nosorożec i koń.

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Etymologia[edytuj | edytuj kod]

  • Tapirus (Tapir, Tapyra): tupi. nazwa tapyra na określenie tapira, być może od tapy – gruba skóra[18].
  • Tapirussa: zlatynizowana forma od Tapir[19].
  • Hydrochoerus: gr. ὑδρο- hudro- – wodny, od ὑδωρ hudōr, ὑδατος hudatos – woda; χοιρος khoiros – wieprz[20]. Nomen nudum.
  • Syspotamus: gr. σύς sus – świnia; ποταμος potamos – rzeka[21]. Nazwa zastępcza dla Tapir J.F. Gmelin, 1788.
  • Rhinochoerus: gr. ῥις rhis, ῥινος rhinos – nos; χοιρος khoiros – wieprz[22]. Nazwa zastępcza dla Tapirus Brisson, 1762.
  • Elasmognathus: gr. ελασμος elasmos – płyta, płytka; γναθος gnathos – szczęka[23]. Gatunek typowy: Elasmognathus bairdii Gill, 1865.
  • Cinchacus (Chinchecus, Pinchacus): prawdopodobnie błąd drukarski nazwy Pinchacus (fr. pinchaque), rodzimej nazwy oznaczającej fantom, ducha lub jakiegokolwiek nadprzyrodzonego albo budzącego strach i podziw widma[24]. Gatunek typowy: Tapirus leucogenys Gray, 1872 (= Tapir pinchaque Roulin, 1829).
  • Tapirella: zdrobnienie nazwy rodzaju Tapirus Brisson, 1762[25]. Nazwa zastępcza dla Elasmognathus Gill, 1865.
  • Acrocodia: ακρος akros – wysoki, najwyższy, od ακη akē – punkt; κώδεια kōdeia – głowa[12]. Gatunek typowy: Tapirus indicus Desmarest, 1819.

Podział systematyczny[edytuj | edytuj kod]

Do rodziny należy jeden rodzaj tapir (Tapirus) i gatunki żyjące współcześnie[16][26][17]:

oraz wymarłe:

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Tapiridae, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. ↑ a b J.E. Gray. On the Natural Arrangement of Vertebrose Animals. „The London Medical Repository”. 15, s. 306, 1821 (ang.). 
  3. ↑ J.L. Frisch: Das Natur-System der vierfüssigen Thiere, in Tabellen: darinnen alle Ordnungen, Geschlechte und Arten, nicht nur mit bestimmenden Benennungen, sondern beygesetzten unterscheidenden Kennzeichen angezeigt werden, zum Nutzen der erwachsenen Schuljugend. Glogau: Günther, 1775, s. 4. (niem.)
  4. ↑ J.F. Blumenbach: Handbuch der Naturgeschichte. T. 1. Göttingen: bey Johann Christian Dieterich, 1799, s. 129. (niem.)
  5. ↑ G.J. Billberg: Synopsis Faunae Scandinaviae. T. 1. Cz. 1: Mammalia. Holmiae: Ex officina typogr. Caroli Deleen, 1827, s. conspectus A. (łac.)
  6. ↑ J.J. Wagler: Natürliches System der Amphibien: mit vorangehender Classification der Säugethiere und Vögel: ein Beitrag zur vergleichenden Zoologie. München: In der J.G. Cotta'scchen Buchhandlung, 1830, s. 17. (niem.)
  7. ↑ T.N. Gill. On a new generic type of the family Tapiridae. „Proceedings of the Academy of Natural Sciences of Philadelphia”. 17, s. 183, 1865 (ang.). 
  8. ↑ E. Liais: Climats, géologie, faune et géographie botanique du Brésil. Paris: Garnier Frères, 1872, s. 397. (fr.)
  9. ↑ J.E. Gray: Hand-list of the edentate, thick-skinned and ruminant mammals in the British Museum. London: Printed by order of the Trustees, 1873, s. 34. (ang.)
  10. ↑ É.L. Trouessart: Catalogus mammalium tam viventium quam fossilium. Wyd. Nova ed. (prima completa). Cz. 2. Berolini: R. Friedländer & sohn, 1898, s. 769. (łac.)
  11. ↑ T.S. Palmer. Some new generic names of mammals. „Science”. 17, s. 873, 1903 (ang.). 
  12. ↑ a b E.A. Goldman. A new generic name for the Asiatic tapi. „Proceedings of the Biological Society of Washington”. 26, s. 65, 1913 (ang.). 
  13. ↑ P. Hershkovitz. Mammals of northern Colombia. Preliminary Report No. 7: tapirs (genus Tapirus), with a systematic review of American species. „Proceedings of the United States National Museum”. 103, s. 469, 1954 (ang.). 
  14. ↑ Tapirus, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.) [dostęp 2011-09-25]
  15. ↑ M.J. Brisson: Regnum animale in classes IX. distributum, sive, Synopsis methodica: sistens generalem animalium distributionem in classes IX, & duarum primarum classium, quadrupedum scilicet & cetaceorum, particularem divisionem in ordines, sectiones, genera & species: cum brevi cujusque speciei descriptione, citationibus auctorum de iis tractantium, nominibus eis ab ipsis & nationibus impositis, nominibusque vulgaribus. Wyd. Editio altera auctior. Lugduni Batavorum: Apud Theodorum Haak, 1762, s. 12, 81. (łac.)
  16. ↑ a b W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 166. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.)
  17. ↑ a b c E.P. Medici: Family Tapiridae (Tapirs). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier: Handbook of the Mammals of the World. Cz. 2: Hoofed Mammals. Barcelona: Lynx Edicions, 2011, s. 199–203. ISBN 978-84-96553-77-4. (ang.)
  18. ↑ Palmer 1904 ↓, s. 663.
  19. ↑ Palmer 1904 ↓, s. 952.
  20. ↑ Palmer 1904 ↓, s. 334.
  21. ↑ Palmer 1904 ↓, s. 658.
  22. ↑ Palmer 1904 ↓, s. 605.
  23. ↑ Palmer 1904 ↓, s. 254.
  24. ↑ Palmer 1904 ↓, s. 190.
  25. ↑ Palmer 1904 ↓, s. 662.
  26. ↑ Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Tapirus. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 2011-10-25]
  27. ↑ M.A. Cozzuol, C.L. Clozato, E.C. Holanda, F.H.G. Rodrigues, S. Nienow, B. de Thoisy, R.A.F. Redondo & F.R. Santos. A new species of tapir from the Amazon. „Journal of Mammalogy”. 94 (6), s. 1331-1345, 2013. DOI: 10.1644/12-MAMM-A-169.1 (ang.). 
  28. ↑ E.C. Holanda, J. Ferigolo & A.M. Ribeiro. New Tapirus species (Mammalia: Perissodactyla: Tapiridae) from the upper Pleistocene of Amazonia, Brazil. „Journal of Mammalogy”. 92 (1), s. 111-120, 2011. DOI: 10.1644/10-MAMM-A-144.1 (ang.). 

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  1. T.S. Palmer: Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. Waszyngton: Government Printing Office, 1904, s. 71-718, seria: North American Fauna. (ang.)
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Tapirowate&oldid=60305154”