Teodoros Dilijanis
 1896 | |
| Data i miejsce urodzenia |
2 stycznia 1826 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
13 czerwca 1905 |
| premier Grecji | |
| Okres |
od 1 maja 1885 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| premier Grecji | |
| Okres |
od 5 listopada 1890 |
| Przynależność polityczna |
Partia Ludowa |
| Poprzednik |
Charilaos Trikupis |
| Następca | |
| premier Grecji | |
| Okres |
od 11 czerwca 1895 |
| Przynależność polityczna |
Partia Ludowa |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| premier Grecji | |
| Okres |
od 6 grudnia 1902 |
| Przynależność polityczna |
Partia Ludowa |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| premier Grecji | |
| Okres |
od 29 grudnia 1904 |
| Przynależność polityczna |
Partia Ludowa |
| Poprzednik |
Jeorjos Teotokis |
| Następca |
Dimitrios Ralis |
| |
| Odznaczenia | |
| |
Teodoros Dilijanis, pol. również Theodoros Delijanis[1] (gr. Θεόδωρος Δηλιγιάννης; ur. w 1826, zm. w 1905[2]) – grecki polityk, lider Partii Ludowej, pięciokrotny premier Grecji. Jego rywalizacja z liderem Partii Modernistycznej Charilaosem Trikupisem zdominowała grecką scenę polityczną ostatnich dziesięcioleci XIX wieku[3].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Osierocony w dzieciństwie, zdołał ukończyć studia prawnicze na uniwersytecie w Atenach. W 1862 po raz pierwszy został wybrany posłem do Zgromadzenia Narodowego (startował w Gortyni)[2]). W 1878 kierował delegacją grecką na kongresie berlińskim[2]. Polityk konserwatywny[4] i populistyczny, przez cały okres dwóch ostatnich dekad XIX wieku rywalizował o władzę z Charilaosem Trikupisem i jego Partią Progresywną[2]. Zwolennik Wielkiej Idei[5].
Urząd premiera objął po raz pierwszy w 1885. W tym samym roku, w czasie kryzysu w Rumelii Wschodniej, ogłosił mobilizację, doprowadzając do ogłoszenia w 1886 blokady Grecji przez europejskie mocarstwa. Wskutek poniesionych strat gospodarczych Dilijanis ustąpił z urzędu[2], zastąpiony przez Dimitriosa Ralisa[6]. W roku 1895 objął go po raz trzeci. Jego rząd współfinansował Letnie Igrzyska Olimpijskie 1896[7]. W 1897, mając poparcie opinii publicznej, zdecydował o podjęciu interwencji greckiej po stronie powstańców kreteńskich, kierując na Kretę początkowo jedynie flotę, a następnie także pozostałe formacje wojskowe. Po klęsce Grecji w wojnie ustąpił[8]. Nie stracił jednak całej popularności. Jego Partia Narodowa wygrała wybory jeszcze dwukrotnie; za każdym razem Dilijanis ponownie stawał na czele rządu (1902-1903 i 1904-1905)[2].
Zginął zasztyletowany przez hazardzistę Jerakarisa, oburzonego z powodu podjętych przez jego rząd kroków wymierzonych w gry hazardowe[2].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Transkrypcja za Bonarek J., Czekalski T., Sprawski S., Turlej S.: Historia Grecji. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2005, s. 499. ISBN 83-08-03819-0.
- ↑ a b c d e f g Clogg R.: Historia Grecji nowożytnej. Kraków: Książka i Wiedza, 2006, s. 292-293. ISBN 83-05-13465-2.
- ↑ Bonarek J., Czekalski T., Sprawski S., Turlej S.: Historia Grecji. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2005, s. 520. ISBN 83-08-03819-0.
- ↑ Clogg R.: Historia Grecji nowożytnej. Kraków: Książka i Wiedza, 2006, s. 79. ISBN 83-05-13465-2.
- ↑ Clogg R.: Historia Grecji nowożytnej. Kraków: Książka i Wiedza, 2006, s. 83. ISBN 83-05-13465-2.
- ↑ Bonarek J., Czekalski T., Sprawski S., Turlej S.: Historia Grecji. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2005, s. 510. ISBN 83-08-03819-0.
- ↑ Bonarek J., Czekalski T., Sprawski S., Turlej S.: Historia Grecji. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2005, s. 519. ISBN 83-08-03819-0.
- ↑ Clogg R.: Historia Grecji nowożytnej. Kraków: Książka i Wiedza, 2006, s. 85 i 292. ISBN 83-05-13465-2.