Trzciniak perski
| Acrocephalus griseldis[1] | |||
| (Hartlaub, 1891) | |||
_-_Sylviidae_-_bird_skin_specimen.jpeg)
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
trzciniak perski | ||
| Synonimy | |||
|
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
 w sezonie lęgowym zimowiska | |||
Trzciniak perski[5] (Acrocephalus griseldis) – gatunek małego ptaka z rodziny trzciniaków (Acrocephalidae). Wędrowny – w sezonie lęgowym występuje na Bliskim Wschodzie, zimuje we wschodniej Afryce. Jest zagrożony wyginięciem.
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
Gatunek ten po raz pierwszy opisał w 1891 roku Gustav Hartlaub. Autor nadał mu nazwę Calamoherpe griseldis, a jako miejsce typowe wskazał Nguru w Tanganice (obecnie Tanzania)[2][3][6]. Obecnie gatunek umieszczany jest w rodzaju Acrocephalus[2][5][7]. Dawniej takson ten bywał uznawany za podgatunek trzciniaka zwyczajnego (A. arundinaceus)[2][3], ale ptaki te różnią się od siebie morfologią i śpiewem, a ich odrębność gatunkową potwierdziły badania mitochondrialnego DNA[2]. Nie wyróżnia się podgatunków[2][7].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Długość ciała 17–18 cm; masa ciała 12–29 g (średnio 17 g)[2]. Ubarwienie grzbietu, lotek i sterówek ciemnobrązowe, natomiast brzucha brudnobiałe. Gatunek ten charakteryzuje ponadto stosunkowo długi dziób i jego kontrastowa barwa: górna część brązowa, dolna jasnoróżowa.
Występowanie[edytuj | edytuj kod]
Trzciniak perski występuje w południowo-wschodnim Iraku (między Bagdadem a Basrą); dużo mniej liczny w południowo-zachodnim Iranie i Kuwejcie; w 1. dekadzie XXI wieku po raz pierwszy odnotowano lęgi w Izraelu. Na zimę migruje do wschodniej Afryki (Sudan, Sudan Południowy, Etiopia, południowa Somalia, południowo-wschodnia Kenia, wschodnia Tanzania, południowe Malawi oraz Mozambik). W czasie przelotów występuje również w Kuwejcie i Arabii Saudyjskiej[4].
Środowiskiem naturalnym trzciniaka perskiego są płytkie, bagniste tereny podmokłe.
Ekologia i zachowanie[edytuj | edytuj kod]
Trzciniak perski lęgi przeprowadza w szuwarach trzcinowych. Występuje zazwyczaj pojedynczo lub w parach, podczas migracji widywany w luźnych grupach[4].
Status[edytuj | edytuj kod]
Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje trzciniaka perskiego za gatunek zagrożony (EN – Endangered). Liczebność populacji szacuje się na 1500–7000 dorosłych osobników. Siedliska lęgowe tego ptaka od lat 50. XX wieku systematycznie się kurczyły w wyniku realizacji na dużą skalę projektów hydrologicznych w dorzeczach Eufratu i Tygrysu; w 2003 roku pozostało ich około 759 km², ale później sytuacja uległa poprawie. Ze względu na znaczną utratę areału lęgowego światowa populacja tego gatunku gwałtownie spadła. Obecnie (2022) BirdLife International ocenia trend liczebności populacji jako stabilny[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Acrocephalus griseldis, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c d e f g Dyrcz, A.: Basra Reed-warbler (Acrocephalus griseldis). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. 2020. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-05-10)].
- ↑ a b c d e D. Lepage: Basra Reed-Warbler Acrocephalus griseldis. [w:] Avibase [on-line]. [dostęp 2023-01-01]. (ang.).
- ↑ a b c d Acrocephalus griseldis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ a b P. Mielczarek, M. Kuziemko: Rodzina: Acrocephalidae Salvin, 1882 (1838) - trzciniaki - Brush, reed and swamp warblers (wersja: 2019-04-24). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2019-12-05].
- ↑ G. Hartlaub, Vierter Beitrag zur Ornithologie der östlich-aequatorialen Länder und der östlichen Küstengebiete Afrikas, „Abhandlungen herausgegeben vom Naturwissenschaftlichen Verein zu Bremen”, 12, 1891, s. 7-8 (łac. • niem.).
- ↑ a b F. Gill, D. Donsker (red.): Bushtits, leaf warblers, reed warblers. IOC World Bird List: Version 9.2. [dostęp 2019-12-05]. (ang.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Basra Reed-warbler Acrocephalus griseldis. BirdLife International. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-01-22)]. (ang.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Basra reed warbler – zdjęcia. ARKive. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-02-06)]. (ang.).
- Zdjęcia, nagrania głosów i krótkie filmy. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).