Ulryka Eleonora Wittelsbach
Szablon:Władczyni infobox Ulryka Eleonora Wittelsbach (ur. 23 stycznia 1688 w Sztokholmie, zm. 24 listopada 1741 tamże) – królowa Szwecji w latach 1718-1720, siostra Karola XII.
Urodziła się jako najmłodsze dziecko swoich rodziców. Imiona otrzymała po matce. Po śmierci Karola XII w 1718 zgłosiła pretensje do tronu przeciwko swojemu siostrzeńcowi - Karolowi Fryderykowi, księciu Holstein-Gottorp - jedynemu synowi jej starszej siostry. Dyskusje na temat sukcesji tronu zakończyły się na korzyść Ulryki Eleonory, kiedy zgodziła się na obalenie monarchii absolutnej. W 1720 abdykowała na korzyść swojego męża - Fryderyka, langrafa heskiego na Kassel i Homburgu.
Młodość
Ulryka Eleonora większość swojego życia żyła w cieniu innych; jej królewskiego brata i jej pięknej siostry, która była nieformalną nastepczynią tronu. W 1700 postanowiono wydać ją za mąż za Fryderyka Wilhelma I Pruskiego, ale z tych planów nic nie wyszło. Podczas nieobecności Karola XII w czasie III wojny północnej, księżniczka opiekowała się swoją dominującą babką - królową Jadwigą Eleonorą Holstein-Gottorp, a jej starsza siostra - księżniczka Jadwiga Zofia, księżna Holstein-Gottorp, była następczynią tronu.
Sytuacja Ulryki Eleonory zmieniła się, kiedy w 1708 jej starsza siostra zmarła. Jej brat odmówił ożenku, a Ulryka Eleonora pozostała jedyną członkinią rodu królewskiego w Szwecji. W 1713 została regentką, ale stała się pionkiem partii walczących o władzę. Wahano się kogo uczynić następcą tronu; Ulrykę Eleonorę czy jej bratanka. Mianowanie jej regentką i przewodniczącą parlamentu spotkało się jednak z duzym entuzjazmem - parlament był w opozycji do Karola XII, który nie chciał obalenia monarchii absolutnej.
W 1715 po śmierci babki, Ulryka Eleonora została pierwszą damą na dworze królewskim i to był jeden z najszczęśliwszych okresów w jej życiu. W tym samym roku wyszła za mąż. Ulryka Eleonora zakochała się w swoim mężu, a on chciał użyć ją jako pionka i dzięki niej zdobyć władzę. Fryderyk natychmiast zaczął pracę nad uznaniem swojej żony oficjalną następczynię tronu. W Szwecji uformowały się dwie rywalizujace partie; Heska i Gottorp. W czasie trwania ich małżeństwa Fryderyk miał liczne kochanki, a nawet oficjalna metresę - Jadwigę Taube.
Panowanie
Karol XII zmarł bezdzietnie 30 listopada 1718, a Ulryka Eleonora została królową Szwecji. 17 marca 1719 w Uppsali została koronowana. 21 stycznia 1720 odstąpiła Prusom "na wieczność", za kwotę 2 milionów talarów, Szczecin wraz z ziemiami między Odrą a Pianą z wyspami Wolin i Uznam oraz ujściami Świny i Dziwny, Zalewem Szczecińskim i Odrą.
Została zmuszona przez przywódcę partii oligarchicznej (partia czapek) Arvida Horna do abdykacji na rzecz swojego męża Fryderyka I. Abdykowała 29 lutego 1720. Zmarła na ospę.
Przodkowie
| Prapradziadkowie |
Jan I Wittelsbach |
król Szwecji |
Jan Adolf Holstein-Gottorp |
elektor Saksonii |
król Danii |
elektor Brandenburgii |
Wilhelm Braunschweig-Lüneburg |
Ludwik Hessen-Darmstadt |
| Pradziadkowie |
Jan Kazimierz Wittelsbach |
Fryderyk III Holstein-Gottorp |
król Danii |
Jerzy Braunschweig-Calenberg | ||||
| Dziadkowie |
król Szwecji |
król Danii | ||||||
| Rodzice |
król Szwecji | |||||||
|
Ulryka Eleonora Wittelsbach (1688-1741) , królowa Szwecji | ||||||||
Bibliografia
- Wilhelmina Stålberg, Anteckningar om svenska qvinnor [w:], Wydawnictwo "P. G. Berg", Sztokholm 1864, ss. 392–394. (szw.) [dostęp 26 lutego 2010]
- Praca zbiorowa: Nordisk familjebok [w:], Wydawnictwo "Nordisk familjeboks förlags aktiebolag", Sztokholm 1920, T.30. ss. 940–942. (szw.) [dostęp 26 lutego 2010]
Linki zewnętrzne
Biografia na stronie historiesajten.se (szw.) [dostęp 26 lutego 2010]