Unisław Śląski
50°42′46″N 16°14′16″E/50,712778 16,237778| wieś | |
 Ruiny kościoła ewangelickiego w Unisławiu | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (III 2011) |
637[2] |
| Strefa numeracyjna |
74 |
| Kod pocztowy |
58-352[3] |
| Tablice rejestracyjne |
DBA |
| SIMC |
0853665 |
Położenie na mapie gminy Mieroszów  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu wałbrzyskiego  | |
| 50°42′46″N 16°14′16″E/50,712778 16,237778[1]
| |
Unisław Śląski (niem. Langwaltersdorf[4]) – wieś w Polsce położona na Wyżynie Unisławskiej w województwie dolnośląskim, w powiecie wałbrzyskim, w gminie Mieroszów.
Podział administracyjny[edytuj | edytuj kod]
W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie wałbrzyskim.
Demografia[edytuj | edytuj kod]
Największa wieś w Górach Kamiennych. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczył 637 mieszkańców[2].
Położenie[edytuj | edytuj kod]
Leży na trasie z Wałbrzycha do Mieroszowa, w pobliżu przejścia granicznego Golińsk – Starostín, wzdłuż górnego biegu Ścinawki. Wieś położona jest na Wyżynie Unisławskiej. Charakterystycznym punktem w krajobrazie miejscowości jest stromy Stożek Wielki. Po przeciwnej stronie doliny rzecznej, naprzeciw Stożka, góruje masyw Dzikowca i Lesistej Wielkiej, czasami dzielony na dwa odrębne masywy (Dzikowca oraz Lesistej Wielkiej).
Historia[edytuj | edytuj kod]
Pierwsze wzmianki pochodzą z 1350 roku. Od 1945 r. w granicach Polski. W pierwszych latach powojennych zasiedlona ludnością polską na miejsce dotychczasowych mieszkańców, wysiedlonych do Niemiec.
Turystyka[edytuj | edytuj kod]
W okolicy są dobre warunki dla turystyki pieszej i rowerowej, niezależnie od pory roku. Nieopodal przebiega szlak do schroniska „Andrzejówka”.
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[5]:
- kościół filialny pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, późnogotycki z początków XVI wieku, przebudowany w XIX wieku, remontowany w II połowie XX wieku. Obecny kościół powstał na miejscu wcześniejszego, zbudowanego około 1360 r. Zachował on wiele renesansowych elementów, jak nawę z maswerkami okiennymi, przykrytą drewnianym malowanym stropem, ambonę i chrzcielnicę z 1598 r., typowe dla tego stylu.
- kościół ewangelicki z 1742 r., z XIX-wieczną wieżą, opuszczony po r. 1945, obecnie w stanie zaawansowanej ruiny.
- karczma, obecnie dom mieszkalny nr 110, murowano-drewniany, z pierwszej ćw. XIX w.
- stodoła, nr 16, z pocz. XIX w.
inne zabytki:
- tunel kolejowy, położony kilkaset metrów od dawnej stacji kolejowej, biegnie pod grzbietem łączącym pasmo Lesistej z Górami Wałbrzyskimi o długości około 260 m, zbudowany w latach 1873-1877. Jego ściany są licowane cegłą klinkierową
- lipa drobnolistna będąca pomnikiem przyrody rośnie przy kościele pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny. Jej wiek jest oceniany na około 400 lat. Obwód drzewa wynosi około 8 metrów, a wysokość około 40 metrów
Szlaki turystyczne[edytuj | edytuj kod]
– Marciszów Górny – Krąglak – Gostków – Trójgarb – Bacówka Pod Trójgarbem – Lubomin – Chełmiec – Boguszów PKP – Dzikowiec Wielki – Unisław Śląski – Sokołowsko – Schronisko Andrzejówka – Rybnica Leśna – Wałbrzych Główny PKP
– Golińsk (przejście graniczne Golińsk – Starostin) – Mieroszów – Lesista Wielka – Lesista Mała – Unisław Śląski – Stożek Wielki – Stożek Mały – Sokołowsko – Zamek Radosno – Waligóra – Schronisko Andrzejówka – Skalna Brama – Zamek Rogowiec – Grzmiąca – Głuszyca PKP
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 142985
- ↑ a b GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1326 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262)
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 189. [dostęp 2012-10-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-27)].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Góry Kamienne, Słownik geografii turystycznej Sudetów, tom 9, pod red. M. Staffy, Wydawnictwo I-Bis, Wrocław 1996, ISBN
83-85773-20-7, ss. 235–9
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Materiały archiwalne poświęcone miejscowości Unisław Śląski na łamach serwisu Gmina Mieroszów Dawniej i Dziś. mieroszow.vel.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-07-25)].
Siedziba gminy: Mieroszów
