Przejdź do zawartości

Wiesław Nowotarski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wiesław Nowotarski
Ilustracja
podporucznik artylerii podporucznik artylerii
Data i miejsce urodzenia

21 lutego 1910
Rymanów, Austro-Węgry

Data i miejsce śmierci

w maju 1940
Charków, USRR, ZSRR

Przebieg służby
Lata służby

1928–1940

Siły zbrojne

Wojsko Polskie

Jednostki

22 Pułk Piechoty

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa
(kampania wrześniowa, obrona Lwowa (1939)

Wiesław Piotr Nowotarski (ur. 21 lutego 1910 w Rymanowie, zm. w maju 1940 w Charkowie) – działacz narodowy Związku Akademickiego „Młodzież Wszechpolska” we Lwowie, podporucznik rezerwy artylerii Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]
Symboliczne upamiętnienie Wiesława Nowotarskiego na grobowcu Słuszkiewiczów w Sanoku.

Urodził się jako syn Józefa (ur. 1877, buchalter w towarzystwie zaliczkowym[1], organista[2]) i Władysławy (1886–1971) z domu Słuszkiewicz[3]. Od strony matki był wnukiem Michała Słuszkiewicza (1848–1936) i Pauliny (1858–1926) oraz bratankiem Maksymiliana (1884–1940) i Edmunda (1895–1980). Miał troje rodzeństwa: siostrę Marię, po mężu Gutt (1908–1939) oraz braci Stanisława (1911–1988, ksiegowego) i Witolda (1914–1999, inżyniera i stroiciela fortepianów). Jego kuzynem był Eugeniusz Słuszkiewicz.

Ukończył szkołę ludową w Rymanowie, następnie w 1928 Gimnazjum im. Króla Kazimierza Wielkiego w Bochni. Po ojcu posiadł talent do gry na fortepianie, ponadto grał w tenisa zdobywając mistrzostwo miasta Bochni. Działał w Polskim Towarzystwie Gimnastycznym „Sokół”[4]. Po uzyskaniu matury rozpoczął naukę w Szkole Podchorążych Artylerii Przeciwlotniczej, lecz w trakcie trzeciego roku zachorował na gruźlicę, trafił do sanatorium w Zakopanem i nie dokończył edukacji wojskowej, po czym został przeniesiony do rezerwy.

W 1932 rozpoczął studia na Wydziale Inżynierii Lądowej Politechniki Lwowskiej (studiował tam także jego brat Witold). Wskutek niewystarczających warunków materialnych przerywał studia celem zdobycia środków ekonomicznych (był zatrudniony w Wytwórni Samolotów WSK w Rzeszowie oraz na budowie mostu w Zagórzu na rzece Osława. Był zaangażowany w działalność społeczną, m.in. w akcję „Bratnia Pomoc” organizowaną przez studentów politechniki, organizował sprzedaż ryb na Rynku Lwowskim przed Wigilią (tzw. „Technickie Ryby”).

Był prezesem Związku Akademickiego Młodzież Wszechpolska we Lwowie; w ramach tej działalności propagował wprowadzanie w życie elementów rywalizacji ekonomicznej celem zwalczania nieuczciwego handlu żydowskiego oraz wprowadzenie numerus clausus (odsetka proporcjonalnego do wielkości mniejszości narodowych) na lwowskich uczelniach[5].

Podczas studiów w ramach 22 pułku piechoty odbywał ćwiczenia wojskowe w wymiarze sześciu tygodni w 1936 i 1938 oraz ukończył Centrum Wyszkolenia Artylerii Przeciwlotniczej. W oparciu o ukończone dwa lata w SPArt. otrzymał awans do stopnia podporucznika ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1937 w korpusie osobowym oficerów artylerii.

Wobec zagrożenia wojną, w sierpniu 1939 zmobilizowany do 6 dywizjonu artylerii przeciwlotniczej. W czasie kampanii wrześniowej walczył w obronie Lwowa. Po agresji ZSRR na Polskę i kapitulacji Lwowa przed Armią Czerwoną został wbrew warunkom kapitulacji miasta wzięty do niewoli sowieckiej i przewieziony do obozu w Starobielsku. Wiosną 1940 został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie na mocy decyzji Biura Politycznego KC WKP(b) z 5 marca 1940 i pogrzebany w bezimiennej zbiorowej mogile w Piatichatkach[6], gdzie od 17 czerwca 2000 mieści się oficjalnie Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie[7]. Figuruje na Liście Starobielskiej NKWD, pod poz. 4029[6].

5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło – decyzją nr 439/MON[8] – mianował go pośmiertnie na stopień porucznika[9][10]. Awans został ogłoszony 10 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[11][12][13].

Upamiętnienie

[edytuj | edytuj kod]

Wiesław Nowotarski został upamiętniony symbolicznie na grobowcu dziadków, Michała i Pauliny Słuszkiewicz, na Cmentarzu Centralnym w Sanoku.

14 kwietnia 2012, w ramach akcji „Katyń... pamiętamy” / „Katyń... Ocalić od zapomnienia”, przy cmentarzu rzymskokatolickm parafii św. Wawrzyńca w rodzinnym Rymanowie został zasadzony Dąb Pamięci honorujący Wiesława Nowotarskiego[14][15][16].

12 kwietnia 2013, na obelisku pamięci ofiar zbrodni katyńskiej w Bochni przy ulicy Ofiar Katynia w Bochni, odsłonięto czwartą tablicę z nazwiskami pomordowanych związanych z miastem, w tym zostało wymienione nazwisko Wiesława Nowotarskiego[17][18][19].

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Księga małżeństw 1905–1912 Sanok. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 31 (poz. 32).
  2. Dorota Mękarska. Wigilie w sanockich rodzinach. „Echo Sanoka”, s. 8, Nr 14 z 20 grudnia 1993. 
  3. Księga Zmarłych 1959–1975 Sanok. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 138 (poz. 2).
  4. Dzieje "Sokoła" w Rymanowie (część III). naszrymanow1.awardspace.com. [dostęp 2014-03-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (9 marca 2014)].
  5. I Marsz Katyński w Rymanowie. mw.org.pl, 14 maja 2012. [dostęp 2014-03-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (8 marca 2014)].
  6. a b Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 380.
  7. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. LXXIV.
  8. Zbrodnia katyńska, miedzy prawdą i kłamstwem [online], edukacja.ipn.gov.pl, 2008, s. 215 [dostęp 2024-09-17] (pol.).
  9. Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 193 [dostęp 2024-09-27] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-27] (pol.).
  10. Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
  11. Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 2024-08-26] (pol.).
  12. Harmonogram odczytywania nazwisk osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie [online], policja.pl, s. 1-4 [dostęp 2024-08-28] (pol.).
  13. „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 2023-09-15].
  14. Uroczystości Katyńskie. rymanow.pl, 6 marca 2014. [dostęp 2014-04-19].
  15. Pamiętamy o ofiarach tragedii katyńskiej. lorymanow.pl, 29 kwietnia 2013. [dostęp 2014-04-19].
  16. 72. rocznica Katynia. Uroczysta Msza święta oraz posadzenie dębów katyńskich i odsłonięcie pamiątkowej tablicy 14.04.2012r.. rymanow.przemyska.pl. [dostęp 2014-04-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (5 września 2012)].
  17. Pomnik Katyński: Odsłonięto czwartą tablicę. bochnianin.pl, 12 kwietnia 2013. [dostęp 2014-03-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (8 marca 2014)].
  18. Paweł Michalczyk: Uczczono ofiary Zbrodni Katyńskiej. mojabochnia.pl, 2013-04-12. [dostęp 2015-07-24].
  19. 73 rocznica zbrodni w katyńskim lesie-odsłonięto kolejną tablicę. czasbochenski.pl, 12 kwietnia 2013. [dostęp 2020-05-09].

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]