Wikipedia:(Nie)znane kobiety Wikipedii 2021/Propozycje

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii


Propozycje ogólne[edytuj | edytuj kod]

Hasła zgłoszone przez uczestniczki i uczestników Wikiprojektu:Kobiety:

Poniższa lista propozycji haseł to spis biogramów kobiecych, które są w innych wersjach językowych Wikipedii, ale nie ma ich u nas. To świetny materiał dla osób zainteresowanych tłumaczeniem haseł. Na każdej liście jest do 3000 linków do artykułów, które istnieją w innych Wikipediach. Lista uaktualniana jest na podstawie Wikidanych. Listę artykułów w innych językach można uzyskać po kliknięciu na element Wikidanych w ostatniej kolumnie. Z tych list do tłumaczenia prosimy wybierać wyłącznie hasła mające w macierzystej Wikipedii dokładne uźródłowienie, o osobach których encyklopedyczność nie budzi wątpliwości. Prosimy o staranne tłumaczenie haseł, bez użycia autotranslatora.

Kobiety STEM[edytuj | edytuj kod]

Lista opracowana pod kierunkiem dr Anny Chrobry, inicjatorki projektu „100 inspirujących fizyczek

Temat Informacje
dr Milena Ratajczak badaczka, popularyzatorka nauki, obecna na liście stu kobiet roku 2020 magazynu Forbes
dr Anna Łapińska badaczka, specjalistka ds. technologii kompozytów polimerowych
dr Iwona A. Palusinski pracowniczka Aerospace Corporation
dr hab. Agnieszka Pollo badaczka (zajmuje się kosmologią obserwacyjną i astrofizyką pozagalaktyczną), popularyzatorka nauki
dr Agata Kołodziejczyk badaczka, odkrywczyni wewnętrznej powieki u owadów, autorka książki Kosmos w praktyce
dr Maria Żurek badaczka, fizyczka zajmująca się fizyką cząstek elementarnych i fizyką jądrową


Kobiety powstań śląskich i plebiscytu[edytuj | edytuj kod]

Lista kobiet powstań śląskich i plebiscytu opracowana pod kierunkiem dr Małgorzaty Tkacz-Janik, działaczki społecznej na rzecz praw kobiet, badaczki kultury i dziedzictwa Śląska. Kategoria tematyczna tworzona we współpracy z Instytutem Myśli Polskiej im. Wojciecha Korfantego [1].

Lista propozycji haseł do utworzenia:[edytuj | edytuj kod]

Temat Informacje
Bronisława Szymkowiak/Szymowiakówna

(1896-1975)

Organizatorka tajnych służb sanitarnych w czasie powstań śląskich, założycielka Polskiego Związku Służby Domowej, Członkini Komisji Parytetowej Katowic. Najmłodsza posłanka Sejmu Śląskiego I kadencji. Odznaczona Krzyżem Kawalerskim Odrodzenia Polski, Śląskim Krzyżem Powstańczym i Plebiscytowym.
Wanda Jordan-Łowińska

(1900 -1959)

Harcmistrzyni, jedna z założycielek ZHP na Górnym Śląsku, uczestniczyła w powstaniach śląskich, organizując m.in. harcerskie pogotowie sanitarne działające w bytomskim hotelu Lomnitz. Komendantka Śląskiej Komendy Żeńskiej oraz Śląskiej Komendy Męskiej (1922–1928),  Zarządu Oddziału Śląskiego ZHP (1927–1934).
Albina Balasowa (1899-1977) „Dromaderka”, pod spódnicami śląskiego stroju przemycała ulotki i broń. Podczas plebiscytu pełniła funkcję męża zaufania. Jako sanitariuszka i zaprzysiężona kurierka uczestniczyła w powstaniach śląskich. Często reprezentowała kobiety śląskie w Belwederze u boku gen. Jerzego Ziętka. Obdarzono ją przydomkiem „Szopienicka Królowa Polski".
Olga Zarzycka-Ręgorowicz (1900-1986) W Komisariacie Plebiscytowym w Bytomiu zatrudniona w wydziale prasowym, redaktorka „Powstańca”. Agitatorka. Autorka odezw, artykułów, felietonów i wierszy propagandowych.
Florentyna Pojdowa

(1883 - ?)

Pochodziła z Siemianowic Śląskich, używała pseudonimu „Wiedeńska hrabianka”, przełożona sanitariuszek, powstanka I powstania. Krzyż na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasługi
Halina Wojciechowska-Sołowijowa

(1894 - 1984)

Nauczycielka, działaczka społeczna, w czasie powstań śląskich organizatorka żeńskich oddziałów służby sanitarnej, kurierskiej i wywiadowczej Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska w powiatach kozielskim i zabrskim. Pseudonim „Halszka”.
Jadwiga Markowa (1885-? pogrzeb - 1945) Współtwórczyni Towarzystwa Polek w Gliwicach. Brała udział w III powstaniu śląskim, podczas którego służyła w 4. pułku gliwickim, gdzie zajmowała się kuchnią powstańczą.
Żeńska drużyna sanitarna (III powstanie śląskie) Działająca w czasie III powstania śląskiego. Należały do niej: Maria Krzyżowska, Marta Kozyrowa, Weronika Wicher, Barbara Skrzypczyk, Katarzyna Niemiec, Tajstra i Czechówna. Przeszkolone na kursach sanitarnych, organizowanych przez PCK, niosły pomoc rannym i chorym powstańcom pułku Rataja podczas walk w rejonie Góry św. Anny, a także innym oddziałom.


Głównie dzięki służbom kobiecym w trzecim powstaniu bardzo dobrze zorganizowano opiekę sanitarną. Punkty sanitarne powstały m.in. w Szopienicach, Roździeniu, Dąbrówce Małej pod nadzorem dr Marii Kujawskiej. Maria Rajda, po mężu Kujawska, była w trzecim powstaniu śląskim jedyną lekarką z dyplomem ukończenia studiów medycznych. Poza nią uczestniczyło w walkach kilka studentek medycyny. Trzy z nich zasługują na szczególna uwagę (były lekarkami batalionowymi). Są to: Maria Zdziarska-Zaleska, Wanda Baraniecka-Szaynoch i Zofia Rzeczycka-Wykowska.

Lista haseł do poprawienia/rozwinięcia:[edytuj | edytuj kod]

Temat Informacje
Janina Omańkowska

(1859-1927)

Jako druga kobieta w historii Europy po Litwince Gabrielė Petkevičaitė-Bitė, jako marszałkini-seniorka otworzyła obrady regionalnego Sejmu (Sejm Śląski). Działaczka społeczna, publicystka, poetka. Charyzmatyczna liderka wielu organizacji kobiecych, chadeczka. Jako pierwsza kobieta na Śląsku odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Polonia Restituta.
Petronela Golasiowa (Petronela Golaszowa)

(1851-1935)

Zwana Polską Królową Klimzowca. Przed plebiscytem obrana mężem zaufania, jak sama pisała: ”Musiałam zbierać podatek narodowy i spisywać Polaków przed Plebiscytem”. W Królewskiej Hucie współzałożyła wraz z księdzem Tomaszem Reginkiem Związek Kobiet i Panien im. bł. Bronisławy.  Wkrótce liczył 600 członkiń. Celem było pielęgnowanie życia rodzinnego i praktyczne wyszkolenie do zawodu dobrej matki i gospodyni. Dla Golaszowej równie istotne było zapoznanie kobiet z pracą charytatywną i społeczną, czyli przygotowanie i wyszkolenia kobiet do takiej roli podczas specjalnych kursów, zakładanie ochronek, zakładanie szkół gospodarczych, zakładanie szkół socjalnych dla kobiet. Została przewodniczącą Zarządu Związku, poza nią była jeszcze sekretarką i kasjerką. Występowała na wielu wiecach kobiet polskich. W latach 1918–1920 była członkinią Powiatowej Rady Ludowej na miasto Królewską Hutę i Nowe Hajduki. W 1922 była w grupie osób oficjalnie witających wkraczające do Królewskiej Huty oddziały Wojska Polskiego.
Halina Stęślicka (1897-1956) Najmłodsza posłanka na Sejm I kadencji (1922-1927), sekretarka Podkomisji Konstytucyjnej dla spraw autonomii Śląska. Członkini górnośląskiego Związku Towarzystw Polek, redaktorka „Głosu Polek”, członkini NOK, uczestniczka 3. Powstań. Związana z Siemianowicami Śląskimi.
Zofia Koniarkowa

(1876-1963)

Prezeska Towarzystwa Polek w Katowicach, służyła jako sanitariuszka i łączniczka w II i III powstaniu. W jej domu mieściło się biuro lokalnego Komitetu Plebiscytowego. Odznaczona Krzyżem na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasługi i Gwiazdą Śląską. Radna miasta Katowice.
Antonina Rokicka-Niedbalska

(1893-1975)

W 1920 r. przyjechała na Górny Śląsk, powstanka  II i III powstania, wzięła udział w kampanii plebiscytowej, działając wśród kobiet w powiecie bytomskim, strzeleckim i gliwickim. Na rozkaz POW GŚ organizowała żeńskie oddziały służby sanitarnej, kurierskiej i wywiadowczej. Podczas III powstania organizowała pieszą, kobiecą pocztę sztafetową.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  1. Bednarz Alina, Goik Magdalena, Tobór-Osadnik Katarzyna, Patriotki ze Śląska. Posłanki na Sejm Śląski w okresie międzywojennym, Tychy 2018 (jest też wersja w sieci).
  2. Długajczyk Edward, Księga poległych w powstaniach śląskich, Katowice 2005.
  3. Harcerski Krzyż – w hołdzie katowickim instruktorom, Katowice 2019.
  4. Hawranek Franciszek, Żeńskie Oddziały Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska, [w:] Encyklopedia Powstań Śląskich, Opole 1982.
  5. Hawranek Franciszek, Kobiety śląskie w czasie powstań i plebiscytu, [w:] Encyklopedia Powstań Śląskich, Opole 1982.
  6. Karczyńska Helena, Towarzystwa kobiece i ich rola w życiu narodowym i społecznym w czasie powstań i plebiscytu [w:] Udział kobiet w polskim ruchu narodowym na Górnym Śląsku i Śląsku Cieszyńskim w XIX i XX wieku, red. H. Karczyńska, Opole 1998.
  7. Lusek Joanna (opracowanie), Zanim nastała Polska… Praca społeczna kobiet w okresie powstań i plebiscytu na Górnym Śląsku. Wybór relacji, Muzeum Górnośląskie w Bytomiu, Bytom 2019.
  8. Łakomy Ludwik, Działalność kobiet w plebiscycie górnośląskim, [w:] Plebiscyt Górno śląski 1921–1936.
  9. Malec Masnyk Bożena, Plebiscyt na Górnym Śląsku, Instytut Śląski w Opolu, 1991
  10. Parys Paweł, Niezapomniane. Kobiety w czasie powstań i plebiscytu na Górnym Śląsku, Wydawnictwo Muzeum Śląskiego, Katowice, 2020.
  11. Rechowicz Henryk, Sejm Śląski, Katowice 1971.
  12. Sołtysówna-Schayerowa Bożena, Praca kobiet w służbie czynnej na Śląsku [w:] O wolność Śląska. W dziesięciolecie III powstania, Katowice 1936.
  13. Sputek Celina, Udział kobiet w powstaniach śląskich i w plebiscycie, [w:] Powstania śląskie i plebiscyt z perspektywy 60-lecia, Opole 1981, s. 250-273.
  14. Śląski Almanach Powstańczy, III tom, Muzeum Powstań Śląskich, Świętochłowice 2018 (w całości poświęcony kobietom w powstaniach).
  15. Wydawnictwo pamiątkowe w 15-letnią rocznicę. Oprac. L. Łakomy. Katowice, 1936.

Wystawy/katalogi wystawowe:

  1. Kobiety Śląskie i Niepodległa, opracowanie: M. Zbierańska, M. Kasprowska – Jarczyk, B. Maresz, Biblioteka Śląska w Katowicach, Katowice 2018, wersja cyfrowa
  2. Kobieta w dziejach i współczesności Bytomia, red: M. Goik, E. Horwat, I. Wójcik-Kühnel, Muzeum Górnośląskie w Bytomiu, Bytom 2011.

Opr. Małgorzata Tkacz-Janik


Kobiety w przemyśle[edytuj | edytuj kod]

Lista kobiet w przemyśle opracowana pod kierunkiem dr Małgorzaty Tkacz-Janik, działaczki społecznej na rzecz praw kobiet, badaczki kultury i dziedzictwa Śląska. Kategoria tematyczna tworzona we współpracy z Muzeum Hutnictwa w Chorzowie [2].

Lista propozycji haseł do utworzenia:[edytuj | edytuj kod]

Uwaga! Lista nie była konsultowana z Wikipedystami pod kątem encyklopedyczności danych kobiet. Wybierając hasła z listy pamiętaj o zasadach encyklopedyczności i weryfikowalności.

  1. Albina Balasowa  „Szopienicka Królowa Polski”  (działaczka społeczna)
  2. Aleksandra Zarzycka
  3. Aniela Zdanowska
  4. Anna Szaniecka (mentorka, edukatorka)
  5. Apolonia Skalcowa
  6. Franciszka Morgałłowa
  7. Franciszka Koraszewska
  8. Hanka Sikorzanka (kuźniczka z Ustronia)
  9. Izabela Dobrzyńska-Rybicka
  10. Jadwiga Białowa
  11. Janina Giżycka
  12. Karolina Hagerowa
  13. Ludwika Radziejewska
  14. Maria Buyno Arctowa
  15. Maria Demelówna
  16. Maria Morkowska
  17. Maria Niestrój
  18. Maria Samarzewska
  19. Maria Sobańska
  20. Maria Szukalska
  21. Marianna Koraszewska
  22. Marta Samarzewska
  23. Ruta Kubac (artystka estradowa)
  24. Stefania Eckertowa
  25. Teodora Dombkowa

Lista haseł do poprawienia/rozwinięcia:[edytuj | edytuj kod]

  1. Ewelina Pepłowska
  2. Friederike Karoline von Reden
  3. Gabriela Balicka-Iwanowska
  4. Halina Stęślicka
  5. Irena Pannenkowa
  6. Irena Puzynianka
  7. Izabela Stachowicz
  8. Janina Omańkowska
  9. Joanna Schaffgotsch von Schomberg-Godula (Gryzik))
  10. Jolanta Wadowska-Król
  11. Józefa Szebeko
  12. Laura von Hardenberg
  13. Luiza Pruska (Królowa Luiza Meklemburg-Strelitz)
  14. Maria Cunitz (Maria Cunitia)
  15. Maria Goeppert-Mayer
  16. Maria Holder-Eggerowa
  17. Melania Parczewska
  18. Mieczysława Biegańska
  19. Petronela Golasiowa
  20. Rozalia Kajzer-Piesiur (Rozalia Kajzerówna)
  21. Selma Kurz
  22. Wanda von Gaschin
  23. Wanda Władysława Ładzina
  24. Zofia Kirkor-Kiedroniowa
  25. Zofia Sokolnicka

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  1. Bara I., Dyskryminacja kobiet na rynku pracy [w:] Kobiety w województwie katowickim’97, Graf-Mar, Katowice 1997.
  2. Borkowska E., Rola Wielkopolan w życiu narodowym Górnego Śląska w końcu XIX i na początku XX wieku, Muzeum w Gliwicach, Gliwice 2012.
  3. Chyra-Rolicz Z., Kobiety i ruch spółdzielczy na przełomie XIX i XX wieku, [w:] Kobieta i świat polityki. W niepodległej Polsce 1918–1939, red. A. Żarnowska, A. Szwarc, Warszawa 1996.
  4. Dąbrowska D., Gabriela Zapolska – kobieta przedsiębiorcza [w:] Księgowanie, literatura, kobiety, pieniądze. Red. I. Iwasiów, A. Zawiszewska, Szczecin 2014.
  5. Domański H., Zadowolony niewolnik? Studium o nierówności między mężczyznami i kobietami w Polsce, Warszawa 1992.
  6. Domański H., Zadowolony niewolnik idzie do pracy: Postawy wobec aktywności zawodowej kobiet w 23 krajach, Warszawa 1999.
  7. Dufrat J., W służbie obozu marszałka Józefa Piłsudskiego. Związek Pracy Obywatelskiej Kobiet (1928–1939), Kraków–Wrocław 2013.
  8. Dufrat J., Narodowa Organizacja Kobiet i Związek Pracy Obywatelskiej Kobiet – podobieństwa i różnice: kilka uwag o funkcjonowaniu społeczno-politycznych organizacji kobiecych w Drugiej Rzeczypospolitej, [w:] Polska leży na Zachodzie: studia z dziejów Polski i Europy dedykowane Pani Profesor Teresie Kulak, red. W. Wrzesiński, M. Masnyk, K. Kawalec, Toruń 2011.
  9. Działalność społeczno-narodowa i polityczna kobiet na Górnym Śląsku w XX wieku, red./ H. Karczyńska, Opole 1997.
  10. Dzieje polskiego ruchu robotniczego na Górnym Śląsku, red F. Hawranek, Opole 1982.
  11. Fidelis M., Kobiety komunizm i industrializacja w powojennej Polsce,WAB 2015.
  12. Gawin Magdalena, Przeciw emancypacji kobiet. „Teksty Drugie”, 2011, nr 4 [3].
  13. Górnikowska-Zwolak E., Szkic do portretu Ślązaczki: refleksja feministyczna, 2000 [4].
  14. Graniewska D., Awans zawodowy kobiet a fazy życia rodzinnego. Warszawa 1985.
  15. Grzyb M.: Narodowościowo-polityczne aspekty przemian stosunków własnościowych i kadrowych w górnośląskim przemyśle w latach 1922-1939. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 1978.
  16. Hanke R., Polska droga Chorzowa 1988.
  17. Hrebenda A., Górnośląska klasa robotnicza w latach międzywojennych 1922-1939, Warszawa – Katowice – Kraków 1979.
  18. Janiak-Jasińska A., Odbudowa i modernizacja państwa polskiego po 1918 roku, a sytuacja kobiet na rynku pracy [w:] Drogi kobiet do polityki (na przestrzeni XVIII–XXI wieku), pod redakcją Teresy Kulak i Małgorzaty Dajnowicz, Polska Akademia Nauk Komitet Nauk Historycznych PAN, Komisja Historii kobiet, Wrocław 2016 [5].
  19. Jarska N., Kobiety w PZPR 1948–1956. Paradoksy mobilizacji polityczne kobiet w stalinizmie, [w:] Kobiety „na zakręcie” 1933–1989, red. E. Chabros, A. Klarman, Wrocław 2014.
  20. Jaros J., Historia górnictwa węgla w Zagłębiu Górnośląskim w latach1914-1945, Katowice –Kraków 1969.
  21. Jedynak S., Trzecia fala feminizmu w Polsce, czyli w kręgu inspiracji Johna Stuarta Milla. Poddaństwo kobiet, [w:] Modernizm i feminizm. Postacie kobiece w literaturze polskiej i obcej, red. E. Łoch, Lublin.
  22. Jońca K., Położenie robotników w przemyśle górniczo-hutniczym na Śląsku w latach 1889-1914, Wrocław 1960.
  23. Jończyk J., Ochrona pracy kobiet młodocianych w polskim przemyśle w latach 1918 – 1939, Warszawa 1961.
  24. Kaganiec M., Apteki i drogerie medycynalne w Królewskiej Hucie do 1922 r. [w:] Zeszyty Chorzowskie 2001, t 6.
  25. Kamińska-Berezowska Sławomira, Gawryluk Bożena, Specyfika problemów kobiet w branży górnictwa węgla kamiennego w Polsce, problem ich obecności w ruchu związkowym [w:] Kobiety w ruchu związkowym możliwości i ograniczenia, Katowice 2008.
  26. Kamińska-Berezowska Sławomira, Kobiety w wybranych segmentach polskiego ruchu związkowego a równość płci. Katowice 2013. [6]
  27. Kamińska-Kwak J., Polski ruch kobiecy w województwie śląskim w latach 1922-193, Katowice 1998.
  28. Kempa G., Uwarunkowania szans życiowych polskich kobiet na Górnym Śląsku w latach 1848-1939, Wydwnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2001.
  29. Kempa G., Edukacja dziewcząt i kobiet śląskich: (od końca XIX wieku do wybuchu II wojny światowej), Katowice : Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 1996 [7].
  30. Kempa G., Edukacyjne stymulatory sukcesu kobiet opieki medycznej w Drugiej Rzeczypospolitej (na przykładzie Górnego Śląska), Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego [8].
  31. Kobiety i ich mężowie, Studium porównawcze, red. Joanna Sikorska, IFiS PAN, 1996.
  32. Kobiety i mężczyźni na rynku pracy: rzeczywistość lat 1990-1999 / Bożena Balcerzak-Paradowska (red.); Danuta Graniewska, Instytut Pracy i Spraw Socjalnych.
  33. Koehlerówna A., Zofia Tułodziecka – pionierka ruchu zawodowego w Wielkopolsce, Skł. Gł. „Dom Książki Polskiej”, Kraków 1933.
  34. Kotowski Robert, Między polityką a działalnością społeczną – Narodowa Organizacja Kobiet w dwudziestoleciu międzywojennym, [w:] Działaczki społeczne, feministki, obywatelki. Samoorganizowanie się kobiet na ziemiach polskich po 1918 r. (na tle porównawczym), red. A. Janiak-Jasińska, k. Sierakowska, A. Szwarc, Warszawa 2009.
  35. Kwaśny Z.: Rozwój przemysłu na Górnym Śląsku w pierwszej połowie XIX wieku. Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 1983.
  36. Landau Z., Gospodarka polska w latach 1918–1939, [w:] B. Zientara, A. Mączak, I. Ihnatowicz, Z. Landau, Dzieje gospodarcze Polski do roku 1939, Warszawa 1988
  37. Lisowska E., Samozatrudnienie kobiet [w:] Samozatrudnienie konieczność czy wybór przedsiębiorczych? Redakcja naukowa Małgorzata Skrzek-Lubasińska, Roman Sobiecki Warszawa: Oficyna Wydawnicza SGH. Szkoła Główna Handlowa, 2017.
  38. Lusek J., Zanim nastała Polska, Bytom 2019
  39. Landau Z., Tomaszewski J.: Zarys historii gospodarczej Polski 1918-1939. Książka i Wiedza, Warszawa 1999.
  40. Matka-górniczka: Rozmowa z Karoliną Bacą-Pogorzelską, autorką książki „Babska Szychta”. codziennikfeministyczny.pl. [9].
  41. Mazurek S., Z dziejów polskiego ruchu kobiecego na Górnym Śląsku w latach 1900-1907, Opole 1969.
  42. Milewski K., Zarys wychowania publicznego płci żeńskiej w Polsce. Z dołączeniem krótkiego obrazu zmian, jakich to wychowanie w różnych czasach w kraju doznało, Częstochowa 1851.
  43. Nowak A., Wójcik M, Kobieta w rodzinie w II Rzeczypospolitej i współcześnie: zagadnienia filozoficzne, społeczno-edukacyjne i prawne, Katowice 2000.
  44. Orzeszkowa E., List do Ślązaczek, 1903. [10].
  45. Pajączkowski S., Spółdzielczość spożywców na Górnym Śląsku w latach 1869-1939, Warszawa 1971.
  46. Pekaniec A., Autobiografki Szkice o literaturze dokumentu osobistego kobiet, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
  47. Piotrowska-Marchewa M., Wokół granic poświęcenia zawodowi: uwagi o realiach pracy nauczycielek szkół powszechnych w Polsce międzywojennej, [w:] Aktywność publiczna kobiet na ziemiach polskich: wybrane zagadnienia, red. T. Pudłocki, K. Sierakowska, Warszawa 2013.
  48. Piotrowski J., Praca zawodowa kobiet a rodzina., Książka i Wiedza, Warszawa 1963.
  49. Popiołek K., Koncentracja w przemyśle górnośląskim [w:] Studia i materiały z dziejów Śląska, T.2. Red. K. Popiołek, Wrocław 1958.
  50. Popkiewicz J., Ryszka F.: Przemysł ciężki Górnego Śląska w gospodarce Polski międzywojennej (1921-1939). Studium historyczno-gospodarcze. Instytut Śląski w Opolu, Opole 1959.
  51. Preiss-Zajdowa A., Zawód a praca kobiet. Warszawa 1967
  52. Roguszka M., Pozycja społeczna kobiety pracującej zawodowo jako przedmiot badań socjologicznych [11].
  53. Sadowska E., Kobiety a rynek pracy w Drugiej Rzeczpospolitej, Politechnika Białostocka
  54. Sapia-Drewniak E., Wkład Stefanii Mazurek w organizację oświaty polskiej na Śląsku w latach 1919-1947, [w:] Rola i miejsce kobiet w edukacji i kulturze polskiej, t. 2, red. W. Jamrożek i D. Żołądź -Strzelczyk, Poznań 2001, s. 123-130.
  55. Serafin F.: Wpływ Drugiej Rzeczypospolitej na przemiany demograficzne i społeczne w województwie śląskim w latach 1922-1939. W: Materiały sesji naukowej w dniach 15-16 czerwca 1992 w 70. rocznicę przyłączenia części Górnego Śląska do Macierzy, Muzeum Górnośląskie w Bytomiu, Muzeum Śląskie, Katowice 1995.
  56. Smołalski A. Struktura zawodowa nauczycielstwa w Polsce do 1939 r., Opole 1996.
  57. Stańczyk E., Środowisko pracy w II Rzeczpospolitej, Uniwersytet Wrocławski. [12].
  58. Sokołowska M., Kobieta pracująca. Socjomedyczna charakterystyka pracy kobiet. Warszawa 1973.
  59. Sokół Z., Zofia Sokół, Czasopisma dla kobiet na Śląsku w latach 1876–1939
  60. Szymiczek F., Dzieje Górnego Śląska (wybór)
  61. Udział kobiet w polskim ruchu narodowym na Górnym Śląsku i Śląsku Cieszyńskim w XIX i XX wieku, pod red. Heleny Karczyńskiej, Societas Scientis Favendis Silesiae Superioris – Instytut Górnośląski, Opole 1996.
  62. Wawrzykowska-Wierciochowa D., Od prządki do astronautki: Z dziejów kobiety polskiej jej pracy i osiągnięć, 1963.
  63. Wrochno K., Problemy pracy kobiet. Warszawa 1971
  64. Żarnowska Anna, Kobieta i rodzina w przestrzeni wielkomiejskiej na ziemiach polskich w XIX i XX wieku.
  65. Żarnowska Anna, Kobieta w rodzinie robotniczej. Królestwo Polskie u schyłku XIX i na początku XX wieku, [w:] Kobieta i społeczeństwo na ziemiach polskich w XIX wieku, red. A. Żarnowska, A. Szwarc, Warszawa 1995.
  66. Żarnowska A., Szwarc A., Równe prawa i nierówne szanse. Kobiety w Polsce międzywojennej. Zbiór studiów. Wydawnictwo DiG, Warszawa 2000 [13].
  67. Żerkowski Jan, Spółdzielczość spożywców w Polsce: 1918–1939, Warszawa 1961
  68. Życiorysy zasłużonych kobiet, Dr. Zofia Golińska, pionierka wiedzy gospodarczo-społecznej w Polsce. Notatki autobiograficzne, Kraków 1932.

Dane, statystyki:

  1. Statystyka pracy [14]
  2. Statystyka w II RP [15].
  3. Historia Polski w liczbach, pod red. F. Kubiczka, t. I–IV, Warszawa 2005.
  4. Mały rocznik statystyczny 1939, pod red. S. Szulca, Warszawa 1939.
  5. Śląski Słownik Biograficzny. Red J. Kantyka, W. Zieliński., Katowice 1981.

Eseje, literatura piękna, inne formy literackie:

  1. Dziewit – Meller A., Od jednego lucypera 2020
  2. Gojawiczyńska P., Ziemia Elżbiety. Katowice 1964.
  3. Gojawiczyńska P., Powszedni dzień. Warszawa 1978.
  4. Jędryka M., Ołowiane dzieci. Krytyka Polityczna 2020
  5. Morcinek G., Czarna Julka
  6. Lysko A., Mianujom mie Hanka.
  7. Urbanik-Kopeć A., Instrukcja nadużycia, 2019
  8. Okraska M., Ziemia jałowa: opowieść o Zagłębiu. 2018.
  9. Orzeszkowa E., ABC

Słowniki biograficzne:

  1. Chorzowski Słownik Biograficzny. Edycja nowa, red. Z. Kapała, t. 1, Chorzów 2007
  2. Słownik medycyny i farmacji Górnego Śląska, red. naukowy A. Puzio, t1. Katowice 1993, T2, Katowice 1995
  3. Snoch B., Górnośląski Leksykon Biograficzny, Katowice 2004
  4. Kaganiec M., Bytomski Słownik Biograficzny

Opr. Małgorzata Tkacz-Janik