Wileński Okręg Wojskowy (Imperium Rosyjskie)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wileński Okręg Wojskowy
Historia
Państwo

 Imperium Rosyjskie

Sformowanie

6 lipca 1862

Rozformowanie

1914

Tradycje
Kontynuacja

1 Armia (Imperium Rosyjskie)

Dowódcy
Pierwszy

generał lejtnant Władimir Iwanowicz Nazimow

Ostatni

generał kawalerii Paul von Rennenkampf

Działania zbrojne
powstanie styczniowe (1863-1864), wojna rosyjsko-turecka (1877-1878), I wojna światowa (1914-1918)
Organizacja
Dyslokacja

Wilno

Rodzaj sił zbrojnych

Wojska Lądowe

Podległość

Stawka Naczelnego Dowódcy
(1914-1918)

Wileński Okręg Wojskowy (ros. Виленский военный округ) – jeden z 14 okręgów wojskowych Imperium Rosyjskiego.

Utworzenia[edytuj | edytuj kod]

Stworzony w 6 lipca 1862 r. w ramach reform wojskowych Dmitrija Milutina. Zazwyczaj głównodowodzący wojskami okręgu był generał-gubernatorem litewskim (tj. wileńskim, kowieńskim i grodzieńskim), aż do 1 lipca 1912 r., kiedy zniesiono generał-gubernatorstwo litewskie.

Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]

Wileński Okręg Wojskowy obejmował gubernie: kowieńską, wileńską, grodzieńską (od 1893 r. – twierdza brzeska, od 1907 r. – wszystkie powiaty (ujezdy) guberni, oprócz grodzieńskiego i słonimskiego), gubernię inflancką, kurlandzką (w l. 1862–1864, i po 1870 r.), mińską, mohylewską, mińską, witebską (od 1910 r.), bez powiatów lucyńskiego, newelskiego i siebieskiego, gubernię suwalską (od 1875) oraz powiat szczuczyński guberni łomżyńskiej.

Mapa rosyjskich okręgów wojskowych w 1913 r. – kolorem jasnooliwkowym zaznaczono Wileński OW.

Wileński Okręg Wojskowy obejmował obszar 44 499,43 km², zamieszkany przez 13 600 000 osób (gęstość zaludnienia 2279 osób na milę kwadratową). Okręg graniczył na lądzię z Prusami (od 1871 r. Cesarstwem Niemieckim) na długości 400,05 km, granica morska (wybrzeże Bałtyku) wynosiła 640,08 km. Ukształtowanie terenu na obszarze WOW umożliwiało manewrowanie z dużymi armiami, ale utrudniały je bagniste rzeki, rozległe kompleksy leśne i podmokłe pojezierza. Przez terytorium okręgu przebiegały dwa duże szlaki komunikacyjne: Moskwa – Brześć (szosa warszawska, warszawsko-brzeska) i Petersburg – Kowno oraz Kolej Warszawsko-Petersburska. Na jego terenie znajdowały się twierdze: Bobrujsk, Brześć, Dźwińsk, Kowno, Olita, Ust'-Dwinsk oraz Wileńska Szkoła Junkrów Piechoty (późniejsza Wileńska Szkoła Wojskowa).

Skład (pocz. XX w.)[edytuj | edytuj kod]

Dowódcy wojskowi okręgu[edytuj | edytuj kod]

  • 6 lipca 1862 – 1 maja 1863 – generał adiutant, generał lejtnant Władimir Nazimow (Владимир Иванович Назимов)
  • maj 1863 – kwiecień 1865 – generał piechoty Michaił Murawiow (Михаил Николаевич Муравьёв)
  • 17 kwietnia 1865 – październik 1866 – generał adiutant, generał inżynier Konstantin Kaufman (Константин Петрович фон Кауфман)
  • 9 października 1866 – 2 marca 1868 – generał adiutant, generał lejtnant Eduard Baranow (Эдуард Трофимович Баранов)
  • 28 lutego 1868 – lipiec 1874 – generał adiutant, generał lejtnant Aleksandr Potapow (Александр Львович Потапов)
  • 22 lipca 1874 – 18 maja 1880 – generał lejtnant (od 16 kwietnia 1878 generał kawalerii) Piotr Albiedynski (Пётр Павлович Альбединский)
  • 18 maja 1880 – 19 czerwca 1884 – generał inżynier, generał adiutant Eduard Totleben (Эдуард Иванович Тотлебен)
  • 23 września 1884 – 11 marca 1886 – generał lejtnant (od 6 maja 1884 generał piechoty) Aleksandr Nikitin (Александр Павлович Никитин)
  • 13 marca 1886 – 11 lutego 1895 – generał piechoty Nikołaj Ganecki (Николай Степанович Ганецкий)
  • 1897–1901 generał adiutant, generał piechoty Witalij Trocki (Виталий Николаевич Троцкий)
  • 1901–1902 – generał piechoty Aleksandr Gurczin (Александр Викентьевич Гурчин)
  • 10 listopada 1902 – 11 września 1904 – generał piechoty Oskar-Ferdinand Gripenberg (Оскар-Фердинанд Казимирович Гриппенберг)
  • 1904–1905 – generał piechoty Aleksandr Freze (Александр Александрович Фрезе)
  • 1905 – 17 marca 1909 – generał lejtnant Konstantin Krzywicki (Константин Фадеевич Кршивицкий)
  • 17 marca 1909 – 17 października 1910 – generał adiutant, generał lejtnant (od 17 października 1910 generał piechoty) Siergiej Gershelman (Сергей Константинович Гершельман)
  • 23 listopada 1910 – 17 stycznia 1913 – generał lejtnant (od 6 grudnia 1910 generał piechoty) Fiodor Martson (Фёдор Владимирович Мартсон)
  • 20 stycznia 1913 – 19 lipca 1914 – generał adiutant, generał kawalerii Pawieł Rennenkampf (Павел Карлович фон Ренненкампф)

Generał-gubernatorzy wileńscy, kowieńscy i grodzieńscy (1855-1912)[edytuj | edytuj kod]

 Osobny artykuł: Generał-gubernatorstwo litewskie.
  • 1855 – maj 1863 – generał adiutant, generał lejtnant Władimir Nazimow (Владимир Иванович Назимов)
  • maj 1863 – kwiecień 1865 – generał piechoty Michaił Murawiow (Михаил Николаевич Муравьёв)
  • 17 kwietnia 1865 – październik 1866 – generał adiutant, generał inżynier Konstantin Kaufman (Константин Петрович фон Кауфман)
  • 9 października 1866 – 2 marca 1868 – generał adiutant, generał lejtnant Eduard Baranow (Эдуард Трофимович Баранов)
  • 28 lutego 1868 – lipiec 1874 – generał adiutant, generał lejtnant Aleksandr Potapow (Александр Львович Потапов)
  • 22 lipca 1874 – 18 maja 1880 – generał lejtnant (od 16 kwietnia 1878 generał kawalerii) Piotr Albiedynski (Пётр Павлович Альбединский)
  • 1880–1884 – generał inżynier, generał adiutant Eduard Totleben (Эдуард Иванович Тотлебен)
  • 1884–1893 – generał Iwan Kochanow (Иван Семенович Каханов)
  • 1893–1897 – generał Piotr Orżewski (Пётр Васильевич Оржевский)
  • 1897–1901 – generał adiutant, generał piechoty Witalij Trocki (Виталий Николаевич Троцкий)
  • 1902–1904 – generał Piotr Swiatopołk-Mirski (Пётр Дмитриевич Святополк-Мирский)
  • 1904–1905 – generał piechoty Aleksandr Aleksandrowicz Freze (Александр Александрович Фрезе)
  • 1905 – 17 marca 1909 – generał lejtnant Konstantin Krzywicki (Константин Фадеевич Кршивицкий)

Rozformowanie okręgu[edytuj | edytuj kod]

Wileński Okręg Wojskowy został rozwiązany w 1914 roku. Oddziały okręgu brały udział w formowaniu Dźwińskiego Okręgu Wojskowego (Двинский военный округ), tworzonego w związku z wybuchem I wojny światowej. W lipcu 1914 roku na bazie Wileńskiego OW utworzono 1 Armię.

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Wileński_Okręg_Wojskowy_(Imperium_Rosyjskie)&oldid=72735222”