Willa Jasny Dom w Warszawie

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Willa „Jasny Dom” w Warszawie
Symbol zabytku nr rej. A-874 z 19.06.2009 (piwnice budynku)[1]
Ilustracja
Willa w 2019
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

Miejscowość

Warszawa

Adres

ul. Świerszcza 2

Styl architektoniczny

modernizm

Ukończenie budowy

1934

Położenie na mapie Warszawy
Mapa konturowa Warszawy, po lewej znajduje się punkt z opisem „Willa „Jasny Dom” w Warszawie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Willa „Jasny Dom” w Warszawie”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Willa „Jasny Dom” w Warszawie”
Ziemia52°12′24,91″N 20°54′55,40″E/52,206919 20,915389
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Willa „Jasny Dom” – modernistyczna willa z 1934 roku znajdująca się przy ul. Świerszcza 2 w warszawskiej dzielnicy Włochy.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Budynek został wzniesiony na początku lat 30. XX wieku. na zamówienie burmistrza Włoch Franciszka Kosteckiego[2]. W 1936 roku został zakupiony przez Józefa Kasperkiewicza, notariusza z Pabianic[2].

Fragment korytarza w piwnicach
Zachowane napisy

Willa nie ucierpiała w czasie II wojny światowej[3]. W styczniu 1945 z rozkazu Wojennego Komendanta miasta Włochy rodzina Kasperkiewiczów zmuszona została do opuszczenia budynku[2], który stał się stalinowskim aresztem i siedzibą zagranicznej komórki organizacyjnej NKWD i NKGB/MGB wykorzystywanym przez sowiecki kontrwywiad wojskowy Smiersz (wspólny strukturalnie z ww. urzędami) i kontrwywiad wojskowy Polski ludowej (Główny Zarząd Informacji WP). Zbiorowe cele ulokowano wówczas w pomieszczeniach piwnicznych willi. Zachowały się w nich wykonane przez więźniów inskrypcje wskazujące, iż był wśród nich m.in. Bolesław Piasecki. Osoby tam przesłuchiwane trafiały m.in. do obozu NKWD w Rembertowie[4].

W późniejszym okresie w willi ulokowano Rejonową Komendę Uzupełnień. W 1992 roku budynek odzyskali spadkobiercy przedwojennych właścicieli[5].

W marcu 2006 roku na ścianie „Jasnego Domu” odsłonięto tablice pamiątkową upamiętniającą ofiary sowieckich represji przetrzymywane w tym budynku. W 2009 piwnice budynku zostały wpisane do rejestru zabytków[1]. W 2013, z inicjatywy Jolanty Piekarskiej, Macieja Piekarskiego oraz Marleny Piekarskiej-Olszówki, powstała Fundacja „Willa Jasny Dom“, która opiekuje się zabytkowymi piwnicami[6].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b Zestawienie zabytków nieruchomych. Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków - stan na 30 czerwca 2020 r. Woj. mazowieckie (Warszawa). [w:] Narodowy Instytut Dziedzictwa [on-line]. nid.pl. s. 62. [dostęp 2020-08-19].
  2. ↑ a b c Świerszcza 2 – „Jasny Dom” o mrocznej przeszłości. [w:] Urząd m.st. Warszawy [on-line]. 3 stycznia 2022. [dostęp 2022-01-05].
  3. ↑ Joanna Borowska. Willa „Jasny Dom“. „Skarpa Warszawska”, s. 8, sierpień 2020. 
  4. ↑ Edward Żmijewski, Wiesław Bożejewicz, Jan Pasternak, Zofia Szmyd, Mirosław Frankowski: Miejsca pamięci gminy Rembertów. Warszawa: Wydawnictwo Sióstr Loretanek, 1995, s. 131. ISBN 83-85013-96-2.
  5. ↑ Areszt NKWD w rejestrze zabytków. warszawa.gazeta.pl. [dostęp 2013-02-11]. (pol.).
  6. ↑ Joanna Borowska. Willa „Jasny Dom“. „Skarpa Warszawska”, s. 9, sierpień 2020. 

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Willa_Jasny_Dom_w_Warszawie&oldid=71581701”