Woda święcona

Aspersorium – naczynie na wodę święconą

Kran z wodą święconą przy kościele św. Teresy w Dublinie

Małe poświęcenie wody w cerkwi prawosławnej

Woda święcona – sakramentalia występujące w niektórych wyznaniach chrześcijańskich. Woda święcona jest wodą pobłogosławioną przez biskupa, prezbitera lub diakona, przeznaczoną do udzielania chrztu lub błogosławienia osób, miejsc oraz rzeczy. Zwyczaj święcenia wody wynika z wiary w moc oczyszczającą wody, obecną już w Starym Testamencie, oraz z faktu chrztu Chrystusa w Jordanie. Został wprowadzony przez Kościół w II wieku po Chrystusie.

Obrzęd poświęcenia wody w kościele rzymskokatolickim

W Kościele rzymskokatolickim obrzęd w formie uroczystej występuje w trakcie Triduum Paschalnego podczas Wigilii Paschalnej. Podczas tzw. liturgii chrzcielnej śpiewana jest wtedy Litania do Wszystkich Świętych. Następnie celebrans odmawia modlitwę, zanurzając paschał w naczyniu. Poza Triduum Paschalnym obrzęd ogranicza się zwykle do krótkiej modlitwy kapłana nad wodą. Kościół katolicki przyjmuje, że poprzez te obrzędy na wodę spływa błogosławieństwo nadające jej moc uświęcania.

Formuła poświęcenia wody

Wszechmogący, wieczny Boże, Ty chcesz, aby przez wodę, która podtrzymuje życie i służy do oczyszczenia, także nasze dusze zostały oczyszczone i otrzymały zadatek życia wiecznego, prosimy Cię, pobłogosław tę wodę, którą będziemy pokropieni w dniu Twoim, Panie. Odnów w nas źródło swojej łaski i broń od wszelkiego zła nasze dusze i ciała, abyśmy mogli zbliżyć się do Ciebie z czystym sercem i otrzymać Twoje zbawienie. Przez Chrystusa, Pana naszego. Amen.

lub:

Panie, Boże wszechmogący, Ty jesteś źródłem i początkiem życia ciała i duszy. Prosimy Cię, pobłogosław tę wodę, którą z ufnością się posługujemy, aby uprosić przebaczenie naszych grzechów i uzyskać obronę przeciwko wszelkim chorobom i zasadzkom Szatana. Spraw, Boże, w miłosierdziu swoim, niech źródła żywej wody zawsze tryskają dla naszego zbawienia, abyśmy mogli zbliżyć się do Ciebie wewnętrznie oczyszczeni i uniknęli wszelkich niebezpieczeństw duszy i ciała. Przez Chrystusa, Pana naszego. Amen.

Bądź w czasie okresu wielkanocnego:

Panie, Boże wszechmogący, wysłuchaj łaskawie próśb swojego ludu, który wspomina wspaniałe dzieło stworzenia i jeszcze wspanialsze dzieło odkupienia i pobłogosław tę wodę. Stworzyłeś ją, aby przez nią użyźniać ziemię oraz wzmacniać i oczyszczać nasze ciała. Woda była również narzędziem Twojego miłosierdzia: przez nią wyprowadziłeś Twój lud z niewoli i ugasiłeś jego pragnienie na pustyni. Prorocy zapowiedzieli wodę jako znak nowego przymierza, które miałeś zawrzeć z ludźmi. Przez wodę, którą Chrystus uświęcił w Jordanie, odnowiłeś w odradzającej kąpieli chrztu naszą upadłą naturę. Niech ta woda przypomina nam przyjęty chrzest, abyśmy się radowali z naszymi braćmi ochrzczonymi w czasie uroczystości wielkanocnych. Przez Chrystusa, Pana naszego. Amen.

Obrzęd poświęcenia wody w cerkwi prawosławnej

W prawosławiu wyróżnia się małe i wielkie poświęcenie wody. Małe poświęcenie wody wykonywane jest w dniu wyniesienia relikwi św. Krzyża, Przepołowienia Pięćdziesiątnicy, w dni świąt parafialnych i przed sakramentem chrztu. Może być też sprawowane przed przystąpieniem do poświęcania domu, poświęcania świątyni lub poświęcania innych miejsc lub rzeczy, przy czym w praktyce w takich wypadkach często odstępuje się od ceremonii poświęcenia wody, a używa się wody już wcześniej poświęconej.

Obrzęd małego poświęcenia wody rozpoczyna się wozgłasem i modlitwami początkowymi, następnie odczytywany jest psalm 142 i 50, później tropariony, fragmenty Apostoła i Ewangelii oraz wielka ektenia. Kapłan trzykrotnie zanurza w wodzie krzyż przy śpiewie troparionu Spasi Hospodi, ludi Twoja....

Wielkie poświęcenie wody odbywa się w przeddzień święta Chrztu Pańskiego oraz w samo święto, przy czym pierwsze poświęcenie odbywa się w cerkwi, a drugie w miarę możliwości przy rzece lub dużym, naturalnym zbiorniku wodnym. W ramach obrzędu czytane są paremie, Apostoł i Ewangelia, wygłaszana jest też wielka ektenia z prośbami o zesłanie na wodę błogosławieńska Jordanu. Kapłan czyni w wodzie znak krzyża przy śpiewie troparionu Wo Iordanie krieszczajuszczusia Tiebie Hospodi...

Wykorzystanie

Woda święcona jest używana podczas sakramentu chrztu świętego oraz jako sakramentalia, m.in. do święcenia domów, mieszkań, pojazdów czy podczas egzorcyzmów na osobach, a także obiektach, w celu odpędzenia demonów, złych duchów.

Używa jej się także przy wejściu do kościoła. Po zanurzeniu czubków palców w misie z wodą święconą można uczynić znak krzyża. Postawa ta ma przypomnieć obrzęd chrztu świętego, jako aktu przyłączenia do wspólnoty Kościoła.

Do celów liturgicznych jest przechowywana w naczyniach nazywanych aspersorium.

O skuteczności wody święconej w celu odpędzenia demonów (złych duchów) wspomina Teresa z Ávili: Wiele razy doświadczyłam, że nie ma rzeczy, przed którą [demony] bardziej uciekają, aby [już] nie powrócić. (..) Wielka musi być moc wody święconej.

Higiena

Automatyczny dozownik w czasie pandemicznym

Kropielnice z wodą święconą zostały zidentyfikowane jako potencjalne źródła bakteryjnych i wirusowych infekcji. Pod koniec XIX wieku, bakteriolodzy znaleźli gronkowce, paciorkowce, pałeczki okrężnicy, maczugowce błonicy oraz inne bakterie w próbkach wody święconej pobranej z kościoła w Sassari we Włoszech. W badaniu przeprowadzonym w roku 1995, 13 próbek zostało pobranych po tym jak pacjent z raną oparzeniową nabawił się infekcji bakteryjnej po zetknięciu z wodą święconą. Próbki w tym badaniu wykazały „szeroką gamę gatunków bakterii”, z których niektóre są w stanie spowodować zakażenia u ludzi.

Linki zewnętrzne

• Święcenie wody w Kościele Greckokatolickim. niedziela.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-02-04)].