Zen (zespół muzyczny)
| Rok założenia | |
|---|---|
| Rok rozwiązania | |
| Pochodzenie | |
| Gatunek | |
| Aktywność |
1970–1971 (albo 1972) |
| Powiązania | |
| Skład | |
| Jerzy Wawrzyniak Wojciech Waglewski Michał Grzelak Tomasz Grądzki | |
| Byli członkowie | |
| Maciej Tomaszczuk Remigiusz Filipowicz Marek Kucharski Andrzej Kutyłowski Wojciech Kowalewski i in. | |
| Współpracownicy | |
| Jacek Żmichowski (impresario) Witold Palacz (akustyk) Natasza Czarmińska Michał Urbaniak | |
Zen – polski zespół rockowy, założony w maju 1970 roku w Warszawie[1]. W 1971 (albo w 1972 – jak podają niektóre źródła) roku po powrocie z wojaży koncertowych ze Związku Radzieckiego grupa dostała zakaz występowania na estradzie i tym samym przestała istnieć[2][3].
Historia
[edytuj | edytuj kod]Zen działał przy warszawskim klubie Medyk w składzie: Jerzy Wawrzyniak (śpiew), Wojciech Waglewski (gitara), Tomasz Grądzki (gitara basowa, instrumenty perkusyjne) i Maciej Tomaszczuk (perkusja)[1]. Jego kierownikiem organizacyjnym był Jacek Żmichowski, zaś elektroakustykiem – Witold Palacz[1][4]. W kilka tygodni od powstania do zespołu dołączył były lider Big Bandu „Stodoła” – Remigiusz Filipowicz (saksofon tenorowy)[1]. Na warszawskiej Weryfikacji Studenckich Zespołów Muzycznych, członkowie grupy byli wyróżniani w kategorii „Instrumentaliści”[1]. Formacja brała udział w wielu klubowych, rockowo-jazzowych jam sessions[1]. W sierpniu 1970 roku Zen występował wspólnie z zespołem Klan w ramach „Interclub – Medyk 70"[1]. Wtedy to, początkowo gościnnie, a po pewnym czasie na stałe, związał się z grupą Michał Grzelak (organy, pianino, flet), muzyk zespołu Marianny Wróblewskiej[1]. W Polskim Radiu grupa Zen zarejestrowała kilka utworów (m.in. Nowy dzień wstaje – w oryg. Opadły mgły, wstaje nowy dzień z muzyką Aleksandra Nowackiego do wiersza Edwarda Stachury)[5][6] oraz nagrywała muzykę do filmów[1]. Jesienią 1970 roku zespół rozpoczął pracę nad programem Ucieczka, który był złożony z kompozycji własnych, poszczególnych członków zespołu i które zawierać miały elementy muzyki jazzowej[1]. W styczniu 1971 roku wziął udział w przeglądzie zespołów jazzowych, zorganizowanym w Pałacyku Warszawskiego Towarzystwa Muzycznego przez redakcję miesięcznika Jazz dla przedstawicieli wytwórni płyt CBS[1]. 1 lutego 1971 roku odbyła się premiera programu Ucieczka, w którym wzięli udział gościnnie także: Natasza Czarmińska (śpiew) i Michał Urbaniak (saksofon sopranowy)[1].
Staraliśmy się wyrazić towarzyszącą każdemu człowiekowi podświadomą chęć wyrwania się z codzienności w nierealny świat wyobrażeń... Wykorzystaliśmy w programie wiele elementów współczesnej muzyki: hard-rock, free, blues, a także wspaniałe dzieło Krzysztofa Komedy – kołysankę z filmu Rosemary’s Baby.
W Zenie następowały też kolejne reorganizacja składu zespołu i w tym momencie obok J. Wawrzyniaka, W. Waglewskiego, M. Grzelaka i T. Grądzkiego – współtworzyli ją: Marek Kucharski (saksofon tenorowy, saksofon barytonowy) i Andrzej Kutyłowski (perkusja), którego później miejsce zajął m.in. Wojciech Kowalewski, lecz w tym momencie nie było już w zespole Kucharskiego[1][4].
Zen dostawał propozycje występów zagranicznych[1], lecz ostatecznie – w wyniku pomyłki – pojechał w 1971 roku (niektóre źródła podają, że w 1972) tylko na występy do ZSRR (Moskwa, Ryga, Tallinn)[2][3]. Zastępując wówczas chorą pieśniarkę z klubu Medyk – Jolantę Marciniak – i uzupełniając tym samym reprezentację klubu zaproszoną przez jedną z organizacji studenckich[2]... Młodzi, długowłosi muzycy dawali tam typowo rockowe koncerty, mając w repertuarze utwory w rodzaju Feelin’ Alright[2]. Rosyjska publiczność była podówczas złakniona zachodniej muzyki, zaś szalejący tłum, popadający w ekstazę spowodował przerażenie opiekunów z Komsomołu, a w konsekwencji notatki służbowe, i po powrocie do kraju, muzycy Zenu dowiedzieli się, że na pięć lat odebrano im paszporty, a zespół dostał zakaz występów[2].
Zespół już wcześniej przymierzał się do pracy nad kolejnym programem, lecz po powrocie z Rosji nie mógł już występować pod swą nazwą. Tak więc Waglewski zakładał kolejne zespoły, takie jak Po Upływie Czasu[2], a w 1972 roku powstała Nirwana, z którą nagrał utwór pt. Ptaka w locie nie pochwycisz, w którym po raz pierwszy pojawił się motyw, który wiele lat później towarzyszył akcjom Jerzego Owsiaka[3][7].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o Zen. „Jazz”. 6, s. 17, czerwiec 1971. Warszawa.
- ↑ a b c d e f Piotr Metz: Wojciech Waglewski: Urodziłem się na nowo. geekweek.interia.pl, 2016-12-28. [dostęp 2024-06-19]. (pol.).
- ↑ a b c Wojciech Bonowicz: Gram, bo myślę. tygodnikpowszechny.pl, 2011-08-02. [dostęp 2024-06-19]. (pol.).
- ↑ a b Zen (plakat). 2022-10-25. [dostęp 2024-06-19]. (pol.).
- ↑ Wojciech Mann: Piosenki bez granic, 8 grudnia 2013. trojka.polskieradio.pl, 2013-12-08. [dostęp 2024-06-19]. (pol.).
- ↑ Opadły mgły, wstaje nowy dzień. online.zaiks.org.pl. [dostęp 2024-06-19]. (pol.).
- ↑ Biogram: Wojciech Waglewski. polskabibliotekamuzyczna.pl. [dostęp 2024-06-19]. (pol.).
