Przejdź do zawartości

Ziemik spiżowy

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ziemik spiżowy
Sehirus luctuosus
Mulsant et Rey, 1866
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Rząd

pluskwiaki

Podrząd

pluskwiaki różnoskrzydłe

Rodzina

ziemikowate

Podrodzina

Sehirinae

Plemię

Sehirini

Rodzaj

Sehirus

Gatunek

Sehirus luctuosus

Synonimy
  • Cydnus affinis var. ibericus Kolenati, 1846

Ziemik spiżowy[1] (Sehirus luctuosus) – gatunek pluskwiaka z podrzędu różnoskrzydłych i rodziny ziemikowatych. Zamieszkuje krainę palearktyczną.

Taksonomia

[edytuj | edytuj kod]

Gatunek ten opisali po raz pierwszy w 1866 roku Étienne Mulsant i Claudius Rey. Jako lokalizację typową wskazali Francję[2].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]

Pluskwiak o owalnym w zarysie ciele, zwykle długości od 5 do 7 mm, rzadko większy, do 9 mm. Ubarwienie ma czarne lub czarnobrązowe, często z bardziej brązowym odcieniem na przykrywkach półpokryw. Zakrywka bywa od mlecznobiałej po ciemnobrązową. Wierzch ciała jest gęsto punktowany. Punkty w tylnej połowie przedplecza są nie połączone bruzdami, drobniejsze i rozmieszczone bardziej regularnie niż u S. morio. Głowa ma oczy złożone słabo na boki odstające. Policzki są dłuższe od nadustka i zakrywają jego przednią część, aczkolwiek mogą się ze sobą nie stykać[3][4].

Biologia i ekologia

[edytuj | edytuj kod]

Owad ten zasiedla suche, dobrze nasłonecznione, skąpo porośnięte stanowiska otwarte, chętnie o podłożu wapiennym lub piaszczystym, w tym tereny ruderalne[1][3][5]. Występuje od nizin po góry, w Alpach docierając nasłonecznionymi zboczami do rzędnych 2000 m n.p.m.[5]

Zarówno larwy jak i postacie dorosłefitofagami ssącymi soki z zielonych części roślin oraz ich nasion[1][5]. Najchętniej żerują na ogórecznikowatych, szczególnie często na niezapominajkach, zwłaszcza niezapominajce polnej, ale też na farbownikach i żmijowcach, a poza tym na przedstawicielach innych rodzin, w tym na dziewannach, macierzankach, rogownicach i szałwii łąkowej[3][5].

Ziemiki te aktywne są od wiosny do jesieni[1]. Bytują głównie na powierzchni gleby, jednak w przypadającym na koniec kwietnia i maj okresie rozrodczym fruwają i siadają na rozmaitych roślinach[5]. Samice wykazują troskę rodzicielską o złoża jaj i larwy. Te ostatnie obserwuje się od połowy czerwca lub od lipca[3][5]. Osobniki dorosłe nowego pokolenia pojawiają się od końca lipca lub sierpnia[5] i są stadium zimującym[5][3].

Rozprzestrzenienie

[edytuj | edytuj kod]

Gatunek palearktyczny. W Europie znany jest z Portugalii, Hiszpanii, Irlandii, Wielkiej Brytanii, Francji, Belgii, Holandii, Luksemburga, Niemiec, Szwajcarii, Austrii, Włoch, Malty, Danii, Szwecji, Norwegii, Finlandii, Estonii, Łotwy, Litwy, Polski, Czech, Słowacji, Węgier, Białorusi, Ukrainy, Mołdawii, Rumunii, Bułgarii, Słowenii, Chorwacji, Bośni i Hercegowiny, Czarnogóry, Serbii, Albanii, Macedonii Północnej, Grecji oraz europejskich części Rosji[6][7]. W Afryce Północnej podawany jest z Algierii. W Azji notowany jest z Syberii, Turcji, Gruzji, Armenii, Azerbejdżanu, Kazachstanu, Tadżykistanu, Kirgistanu, Iranu i Mongolii[7]

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d Sehirus luctuosus – Ziemik spiżowy. [w:] Insektarium.net [on-line]. [dostęp 2022-07-12].
  2. É. Mulsant, C. Rey: Histoire naturelle des punaises de France. II Tribu: Pentatomides. Paris: Savy & Deyrolle, 1866, s. 66.
  3. a b c d e Jerzy A. Lis, Barbara Lis, Dariusz J. Ziaja: Heteroptera Poloniae 2: Pentatomoidea 1: Acanthosmatidae, Cydnidae, Plataspidae, Scutelleridae, Thyreocoridae. Bytom: Zakład Poligraficzno-Wydawniczy „Plik”, 2012.
  4. Jerzy A. Lis: Klucze do oznaczania owadów Polski cz. XVIII Pluskwiaki różnoskrzydłe - Heteroptera z. 12 Plataspidae, Thyreocoridae, Cydnidae. Toruń: Oficyna Wydawnicza Turpress, Polskie Towarzystwo Entomologiczne, 1997. ISBN 83-86781-42-4.
  5. a b c d e f g h Ekkehard Wachmann, Albert Melber, Jürgen Deckert: Wanzen. Band 4: Pentatomomorpha II: Pentatomoidea: Cydnidae, Thyreocoridae, Plataspidae, Acanthosomatidae, Scutelleridae, Pentatomidae. (= Die Tierwelt Deutschlands und der angrenzenden Meeresteile nach ihren Merkmalen und nach ihrer Lebensweise. 81. Teil). Goecke & Evers, Keltern, 2008. ISBN 978-3-937783-36-9.
  6. Sehirus luctuosus Mulsant & Rey, 1866. [w:] Fauna Europaea [on-line]. [dostęp 2022-07-12].
  7. a b Berend Aukema (red.): Sehirus luctuosus Mulsant & Rey, 1866. [w:] Catalogue of Palearctic Heteroptera [on-line]. Naturalis Biodiversity Center. [dostęp 2022-07-12].