Zygmunt Padlewski

Tablica pamiątkowa w Płocku

Zygmunt Padlewski herbu Ślepowron (ur. 1 stycznia 1836, zm. 15 maja 1863) – polski działacz niepodległościowy, generał powstania styczniowego, naczelnik wojenny województwa płockiego od lutego do kwietnia 1863 roku.

Urodził się w majątku Czerniawka Mała w powiecie berdyczowskim. Był synem Władysława – powstańca listopadowego i Judyty z Potockich. Uczył się w Korpusie Kadetów w Brześciu nad Bugiem, następnie w Petersburgu. Absolwent Akademii Artylerii w Petersburgu. Był członkiem petersburskiego tajnego Koła Oficerskiego Zygmunta Sierakowskiego. W 1861 wyjechał do Francji, gdzie był prezesem paryskiego Towarzystwa Młodzieży Polskiej. Należał do wykładowców Polskiej Szkoły Wojskowej w Genui i Cuneo we Włoszech. Po powrocie do kraju, od 1862 należał do lewicy stronnictwa „czerwonych”, był członkiem Komitetu Centralnego Narodowego i jednym z głównych inspiratorów wybuchu powstania. Dążył do współdziałania rewolucjonistów polskich i rosyjskich, prowadząc z nimi rozmowy w Londynie i Petersburgu. Po wybuchu powstania, od stycznia 1863 był naczelnikiem miasta Warszawy oraz naczelnikiem powstania w guberni płockiej. Oddział jego nie zdołał jednak zdobyć Płocka i poniósł porażki pod Słominem i Unieckiem (28 stycznia 1863), następnie pod Myszyńcem (9 marca), Drążdżewem (12 marca) i Radzanowem (21 marca 1863). Został ujęty przez władze rosyjskie 21 kwietnia pod Borzyminem niedaleko Rypina, a następnie skazany na karę śmierci i 15 maja 1863 rozstrzelany za rogatkami płońskimi w Płocku.

Zmarli powstańcy 1863 roku zostali odznaczeni przez Prezydenta RP Ignacego Mościckiego 21 stycznia 1933 roku Krzyżem Niepodległości z Mieczami.

W 1985 roku odznaczony został Gwiazdą Wytrwałości.

Zobacz też

• Oddział Zygmunta Padlewskiego

Bibliografia

• Karbowski W., Zygmunt Padlewski 1835-1863, Warszawa 1969.
• Krajewski M., Powstanie styczniowe między Skrwą a Drwęcą, Włocławek 1994.
• Krajewski M., Z krwi waszej posiew wolności, Rypin 2013.