Aerozol

Aerozol – układ koloidalny, w którym ośrodkiem rozpraszającym jest gaz (często powietrze), a cząstkami koloidalnymi są substancje ciekłe lub stałe^[a]^[2]. Aerozole dzieli się na mgły (cząstki ciekłe) i dymy (cząstki stałe).

Przykładami aerozoli są: aerozol soli morskiej, sadza, pyły mineralne, smog. Natomiast mgła, krople chmurowe, kryształy lodu są przykładami hydrometeorów i nie są zwyczajowo klasyfikowane jako aerozole w meteorologii i fizyce atmosfery, mimo że mieszczą się w powyższej definicji.

Trwałość aerozolu określona jest przez tempo wytrącania się dyspersji. W powietrzu najszybciej wytrącają się cząstki duże, o średnicy powyżej 10 μm. Przez długi czas istnieją przede wszystkim aerozole z dyspersjami o średnicach poniżej 1 μm^[1].

W życiu codziennym

Urządzenia działające na zasadzie aerozolu spotkać można w wielu dziedzinach życia. Przykładem jest gaśnica, która z dużą intensywnością wyrzuca cząsteczki gaszącego środka chemicznego, unoszące się w specjalnym, niepalnym gazie - tworzące razem aerozol gaśniczy.

Również niektóre leki, zwłaszcza podawane do drzewa oskrzelowego i płuc, są stosowane w formie aerozoli. Gazem, w którym zawieszone są cząsteczki leku (rozpuszczalnikiem), mogą być powietrze, dwutlenek węgla, propan i inne. Aerozole promieniotwórcze stosowane są również w medycynie nuklearnej, zwykle jako ciecz rozproszona w powietrzu (np. złoto-198 lub albumina osocza znakowana jodem-131)^[1].

Aerozole promieniotwórcze

Aerozole promieniotwórcze (radioaktywne) to aerozole, w których cząstkami koloidalnymi są substancje promieniotwórcze. Powstają w naturze wskutek działania promieniowania kosmicznego na składniki atmosfery (np. ¹⁴C, ⁷Be). Tworzą się również podczas rozpadu radonu, promieniotwórczego gazu^[1].

Sztuczne aerozole promieniotwórcze powstają podczas operacji z substancjami promieniotwórczymi, w tym podczas pracy reaktorów jądrowych. Na wielką skalę powstają np. podczas wybuchów jądrowych, jako opad promieniotwórczy^[1].

Zobacz też

Uwagi

↑ W niektórych źródłach terminem aerozol określa się wyłącznie układy, w których fazą rozpraszającą jest powietrze, natomiast układy, w których fazą rozpraszającą jest dowolny gaz, określa się jako gazozole^[1]. Taki podział nie jest jednak zgodny z definicją Międzynarodowej Unii Chemii Czystej i Stosowanej^[2]

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e Encyklopedia techniki. Chemia, WładysławW. Gajewski (red.), wyd. 2, Warszawa: Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, 1966, s. 9, 244, OCLC 864218327 .
↑ ^a ^b aerosol, [w:] A.D.A.D. McNaught A.D.A.D., A.A. Wilkinson A.A., Compendium of Chemical Terminology (Gold Book), S.J. Chalk (akt.), International Union of Pure and Applied Chemistry, wyd. 2, Oxford: Blackwell Scientific Publications, 1997, DOI: 10.1351/goldbook.A00176, ISBN 0-9678550-9-8 (ang.).

[3] W niektórych źródłach terminem aerozol określa się wyłącznie układy, w których fazą rozpraszającą jest powietrze, natomiast układy, w których fazą rozpraszającą jest dowolny gaz, określa się jako gazozole^[1]. Taki podział nie jest jednak zgodny z definicją Międzynarodowej Unii Chemii Czystej i Stosowanej^[2]

[ET-1] Encyklopedia techniki. Chemia, WładysławW. Gajewski (red.), wyd. 2, Warszawa: Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, 1966, s. 9, 244, OCLC 864218327 .

[GBook-2] aerosol, [w:] A.D.A.D. McNaught A.D.A.D., A.A. Wilkinson A.A., Compendium of Chemical Terminology (Gold Book), S.J. Chalk (akt.), International Union of Pure and Applied Chemistry, wyd. 2, Oxford: Blackwell Scientific Publications, 1997, DOI: 10.1351/goldbook.A00176, ISBN 0-9678550-9-8 (ang.).

[a]

[2]

[1]