Przejdź do zawartości

Klacz

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Klacz ze źrebięciem
1
Schemat pionowy układu płciowego klaczy
2
Schemat poziomy układu płciowego klaczy
3
Obszar odbytowo-sromowy klaczy

Klaczsamica ssaków nieparzystokopytnych[1], w szczególności dorosła samica konia powyżej trzeciego roku życia (potocznie: kobyła).

Cykl płciowy

[edytuj | edytuj kod]

Okres rujowy u klaczy, zwany grzaniem się, jest sezonowo-wielorujowy. Trwa 5–6 dni, po czym następuje 15 dni przerwy (razem 21 dni cyklu). Owulacja zachodzi w ciągu ostatnich 24–48 godzin rui. Cykl rui może być zróżnicowany, w zależności od wielu czynników: długości dnia, żywienia, czynników atmosferycznych i środowiskowych. Późną jesienią i zimą klacze w ogóle nie miewają rui lub mają ją rzadko, przebiegającą bez objawów. Klacz w rui wykazuje przychylne nastawienie do ogiera podczas próbnikowania; gdy ruja nie występuje, klacz gwałtownie broni się przed jego zalotami. Lekarz weterynarii może pomóc stwierdzić ruję i wskazać, kiedy nastąpi owulacja[2].

Ciąża

[edytuj | edytuj kod]

Zazwyczaj czas trwania ciąży u klaczy gorącokrwistych waha się od 328 do 345 dni. Natomiast u klaczy zimnokrwistych wynosi od 332 do 345 dni. Zazwyczaj klacz rodzi jedno źrebię. Krycie (Sztuczne unasienianie) powinno być zaplanowane tak, by źrebię urodziło się wiosną[2]. Klacz w ciąży może być bardzo nerwowa i nieufna.

Ciąża bliźniacza

[edytuj | edytuj kod]

Zdarzają się ciąże bliźniacze, które stanowią ok. 1–2% ciąż. Najczęściej kończą się one poronieniem między 5 a 9 miesiącem ciąży[2]. Około 70% płodów rodzi się martwych, rzadko udaje się odchować jedno źrebię. Lekarz weterynarii może pomóc w zapobieganiu ciąży bliźniaczej poprzez ustalenie ilości i rozmiaru pęcherzyków jajnikowych i wyznaczeniu odpowiedniego terminu krycia[2].

Karmienie

[edytuj | edytuj kod]

Podczas pierwszych 6 z ok. 11 miesięcy ciąży, klacz powinna być karmiona bez zmian. Bardzo ważne jest natomiast, by zapewnić jej większą dawkę pożywienia podczas 3 ostatnich miesięcy ciąży i uzupełniać paszę składnikami odżywczymi i mikroelementami[2].

Użytkowanie

[edytuj | edytuj kod]

Podczas ciąży przez około 6 pierwszych miesięcy klacz powinna być użytkowana do lekkiej pracy, by utrzymać jej formę i zapobiec nadwadze, co sprawiałoby kłopoty przy wyźrebieniu. W ciągu ostatnich 3 miesięcy klacz powinna przebywać na pastwisku[2].

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Słownik języka polskiego. red. nauk. Mieczysław Szymczak. T. I: A-K Wyd. 7 zm. i popr.. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1992. ISBN 83-01-10903-3.
  2. a b c d e f zob. Tim Hawcroft: Koń. Rasy, Pielęgnacja, Wychowanie, Tresura.. Warszawa: Wyd. Ania, 1983. ISBN 83-902474-2-9.