Państwowy Rezerwat „Erebuni”
40°09′N 44°38′E/40,150000 44,633333 Triticum araraticum w rezerwacie Erebuni | |
| Państwo | |
|---|---|
| Data utworzenia |
27 maja 1981[1] |
| Powierzchnia |
89 ha |
Położenie na mapie Armenii  | |
| 40°09′N 44°38′E/40,150000 44,633333
| |
Państwowy Rezerwat „Erebuni” (orm.: Էրեբունի պետական արգելոց) – rezerwat przyrody położony na obrzeżach Erywania[1] w prowincji Kotajk[2]. Zajmuje 89 ha na stokach w strefie przejściowej między półpustynią i suchymi, górskimi stepami. Stanowi ostoję dla gatunków traw będących dzikimi przodkami uprawnych gatunków zbóż. Obszar wyróżnia się poza tym zróżnicowaniem flory i fauny[1][3].
Położenie[edytuj | edytuj kod]
Rezerwat znajduje się 9,5 km na ESE od centrum Erywania, tuż za granicą miasta. W okolicy znajdują się miejscowości: Muszawan, Hacawan, Geghadir i Wochczaberd. Obszar objęty ochroną ma trapezowaty kształt i obejmuje górskie stoki, głównie o północnej ekspozycji, między rzędnymi 1189 m n.p.m. i 1414 m n.p.m. Pocięty jest kilkoma wąwozami, którymi okresowo po ulewnych deszczach płyną wody. Na skałach węglanowych dominują czerwonoziemy, występują tu gliny z dużym udziałem piasków i kamieni. Lata są tu suche i gorące (do 41 °C), a zimy mroźne (do -31 °C). Opady roczne wynoszą od 300 do 350 m i koncentrują się w porze wiosennej[1].
Szata roślinna[edytuj | edytuj kod]
Na stosunkowo niewielkim obszarze poddanym ochronie występuje 298 gatunków roślin. Głównym walorem są taksony będące przodkami istotnych dla człowieka zbóż z rodzajów egilops, włośnica i pszenica: egilops cylindryczny Aegilops cylindrica, Secale vavilovii, Triticum araraticum, T. boeoticum, T. urartu. Rosną tu poza tym trzy inne gatunki rodzaju egilops: A. crassa, A. triuncialis i A. tauschii, z których ten ostatni odgrywa współcześnie istotną rolę w hodowli nowych kultywarów pszenicy. Rośnie tu też m.in. 7 gatunków z rodzaju jęczmień: Hordeum spontaneum, H. bulbosum, H. glaucum, H. murinum, H. hrasdanicum, H. marinum i H. geniculatum[1].
Z gatunków zagrożonych w Armenii rosną tu m.in. Iris elegantissima, Iris reticulata, Gundelia tournefortii, Lactuca takhtadzhianii, Amberboa moschata, Glycyrrhiza glabra, Astragalus guttatus, Asperula trichodes, Cichorium glаndulosum, Rhizocephalus orientalis, Hohenackeria exscapa, Actinolema macrolema[1][3].
-
Triticum boeoticum -
Iris elegantissima -
Gundelia tournefortii -
Amberboa moschata
Fauna[edytuj | edytuj kod]
W rezerwacie zarejestrowano występowanie 9 gatunków węży: zaskroniec zwyczajny Natrix natrix, Macrovipera lebetina, Malpolon monspessulanus, Eryx jaculus, Eirenis collaris, Eirenis punctatolineatus, Hemorrhois nummifer, Platyceps najadum, Hierophis caspius i co najmniej 8 gatunków jaszczurek i żółwi: agama kaukaska Laudakia caucasia, scynk długonogi Eumeces schneideri, jaszczurka wężooka Ophisops elegans, Pseudopus apodus, Eremias strauchi, Lacerta strigata i Testuda graeca armeniaca[1]. Z płazów podawane stąd są: żaba śmieszka Pelophylax ridibundus, Bufo variabilis, ropucha zielona Bufo viridis, Hyla savignyi i grzebiuszka syryjska Pelobates syriacus[1][3]. Stwierdzono tu ok. 50 gatunków ptaków i liczne ssaki, głównie gryzonie, poza tym lis rudy Vulpes vulpes, łasica pospolita Mustela nivalis, kuna domowa Martes foina, wilk szary Canis lupus i borsuk europejski Meles meles[1][3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h i Erebuni State Reserve. Conceptual framework towards an implementation of a visitor management and informational system. GIZ Armenia, 2012. [dostęp 2016-05-18].
- ↑ Armenien - Armenia 1:250 000. Bielefeld: Reise Know-How Verlag, 2015.
- ↑ a b c d Nazik Khanjyan: Specially protected nature areas of Armenia. Ministry of Nature Protection of the Republic of Armenia, 2004. s. 13-15. [dostęp 2016-05-18].