Święto Reformacji

Święto Reformacji

Marcin Luter przybija listę swoich 95 reformatorskich tez
Dzień	31 października
Typ święta	chrześcijańskie
Religie	protestantyzm
Znaczenie	upamiętnia wystąpienie Marcina Lutra
Symbole	Róża Lutra, 95 tez
Podobne święta	Pamiątka Wyznania Augsburskiego

Drzwi Kościoła Zamkowego w Wittenberdze, na których według podania Marcin Luter przybił 95 tez.

Święto Reformacji, Pamiątka Reformacji – jedno z ważniejszych świąt obchodzonych przez Kościoły protestanckie, obchodzone przeważnie 31 października.

Historia

Święto obchodzono po raz pierwszy w Saksonii w 1667. Upamiętnia ono początek dzieła odnowy (reformacji) Kościoła chrześcijańskiego, czego symbolem stało się ogłoszenie 31 października 1517 przez Marcina Lutra w Wittenberdze 95 tez. Obejmowały one m.in. krytykę ówczesnego Kościoła zachodniego. Wystąpienia dla Lutra dały początek reformacji. Jak mówi podanie, Luter wywiesił swoje tezy na drzwiach Kościoła zamkowego w Wittenberdze. W przeciwieństwie do typowo luterańskiego święta – Pamiątki Wyznania Augsburskiego – Święto Reformacji ma charakter ponadwyznaniowy i obchodzone jest przez różne Kościoły protestanckie, główne powstałe w XVI wieku, ale także ukształtowane później, w tym Kościoły ewangelikalne.

Obchody

Obchodom święta towarzyszy nabożeństwo i zazwyczaj odśpiewanie hymnu reformacji autorstwa Marcina Lutra pt. Warownym grodem jest nasz Bóg. W zależności od wyznania istnieją różne tradycje obchodzenia tego święta. Niektóre zbory przesuwają nieznacznie termin Święta Reformacji, np. na niedzielę poprzedzającą 31 października, bądź następującą po tej dacie.

Parafia Ewangelicko-Augsburska Świętej Trójcy w Warszawie rozpoczęła w 2010 roku akcję ewangelizacyjną, promującą Święto Reformacji, na swojej witrynie internetowej Pamiętaj-jesteśmy.

W parafii ewangelicko-augsburskiej w Katowicach od wielu lat w Święto Reformacji wręcza się powstałą z inicjatywny bp. Tadeusza Szurmana doroczną nagrodę pn. Śląski Szmaragd jako wyróżnienie dla osób szczególnie zasłużonych dla ekumenizmu, dialogu i śląskiej spuścizny kulturowej. W uroczystościach tych uczestniczą wierni ogółu katowickich Kościołów protestanckich, tj. obok luteran także m.in. metodyści, baptyści i zielonoświątkowcy.

Nabożeństwo w Kościele luterańskim

Pamiątka reformacji w Kościołach ewangelicko-augsburskich uczczona jest m.in. uroczystym nabożeństwem. Hasłem dnia jest werset z Nowego Testamentu:

Fundamentu innego nikt nie może założyć oprócz tego, który jest założony, a którym jest Jezus Chrystus.

1 Koryntian 3:11, Biblia warszawska

Odczytywany jest również Psalm 46:2-8, który był pierwowzorem dla napisania Hymnu Reformacji. Obowiązuje barwa liturgiczna czerwona. Introitem jest fragment Listu do Rzymian (1:16), Psalmu 46 lub 119:46. Graduale stanowi werset 12. Psalmu 84, zaś antyfonę – Psalm 38:16.

Zwyczaje innych Kościołów protestanckich

Kościoły reformowane (kalwińskie) w Szwajcarii obchodzą Święto Reformacji w pierwszą niedzielę listopada (czyli w pierwszą niedzielę po 31. października). Nabożeństwo w tym dniu ma uroczysty charakter, bo – w odróżnieniu od zwykłych niedziel – zazwyczaj odbywa się podczas niego komunia.

Wiele Kościołów ewangelikalnych, w tym i zielonoświątkowych, jako wspólnoty zakorzenione w tradycji i duchowości protestanckiej, przywiązuje dużą wagę do Święta Reformacji. W dniu tym mogą odbywać się okolicznościowe nabożeństwa poświęcone tematyce odnowy Kościoła i życia w duchu Ewangelii oraz upamiętniające reformacyjne wystąpienie Marcina Lutra, wykłady dotyczące przyczyn, historii i celu reformacji, prezentacje, festiwale, bądź projekcje filmów, w zależności od zwyczajów wyznania i zboru. Święto obchodzone jest oficjalnie przez ewangelikalne zbory należące do Toruńskiego Przymierza Protestanckiego, które organizuje coroczne jego obchody w Toruniu, niezależnie od spotkań ekumenicznych organizowanych przez tamtejszą Parafię Ewangelicko-Augsburską.

Status prawny

Święto Reformacji jest dniem wolnym od pracy m.in. w niektórych landach Niemiec: od 1990 w Brandenburgii, Meklemburgii-Pomorzu Przednim, Hamburgu, Saksonii, Saksonii-Anhalt i Turyngii, od 2018 także w Szlezwiku-Holsztynie, Hamburgu, Dolnej Saksonii i Bremie; ponadto w Chile a także w całej Słowenii, mimo iż protestanci stanowią mniej niż 1% słoweńskiego społeczeństwa. W Polsce, na podstawie art. 14 Ustawy o stosunku Państwa do Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Rzeczypospolitej Polskiej, luteranie mają w tym dniu prawo do zwolnienia od nauki lub pracy.