Żelazicyjanek potasu
| |||||||||||||||||||||||||||||||
kryształy heksacyjanożelazianu(III) potasu | |||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||
Ogólne informacje | |||||||||||||||||||||||||||||||
Wzór sumaryczny |
K3[Fe(CN)6] | ||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Masa molowa |
329,24 g/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||
Wygląd |
czerwone kryształy[1] | ||||||||||||||||||||||||||||||
Identyfikacja | |||||||||||||||||||||||||||||||
Numer CAS | |||||||||||||||||||||||||||||||
PubChem | |||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||
Podobne związki | |||||||||||||||||||||||||||||||
Inne aniony | |||||||||||||||||||||||||||||||
Podobne związki | |||||||||||||||||||||||||||||||
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa) |
Żelazicyjanek potasu (nazwa systematyczna: heksacyjanożelazian(III) potasu), K3[Fe(CN)6] – nieorganiczny związek chemiczny, sól kompleksowa potasu. Najczęściej spotykany żelazicyjanek.
Jest to krystaliczne ciało stałe koloru ciemnoczerwonego. Nie ma zapachu. Przy dłuższym kontakcie ze skórą i błonami śluzowymi, możliwe wystąpienie podrażnień. Ze względu na dużą trwałość kompleksu Fe(CN)6 jest nietoksyczny.
K3[Fe(CN)6] tworzy jednoskośne, dobrze wykształcone, pryzmatyczne kryształy. W środowisku alkalicznym jest silnym utleniaczem. W roztworach wodnych ulega powolnemu rozkładowi. Pod wpływem mocnych kwasów rozkłada się po ogrzaniu z wydzieleniem cyjanowodoru.
Powstaje przez utlenianie żelazocyjanku potasu, np. za pomocą chloru:
- 2K4[Fe(CN)6] + Cl2 → 2K3[Fe(CN)6] + 2KCl
Zastosowanie
[edytuj | edytuj kod]W XIX wieku był jedną z kilku substancji chemicznych (błękit pruski, kwas galusowy) używanych do uwidocznienia wyblakłego tekstu starych – głównie średniowiecznych – rękopisów oraz palimpsestów[2]. Obróbce takiej został poddany w latach 1834–1835 Kodeks Efrema, co ułatwiło odczytanie kodeksu przez Tischendorfa. Efektem ubocznym obróbki było przebarwienie pergaminu z zielono-niebieskiego na czarno-brunatny.
Wykorzystywany w różny sposób w technikach fotograficznych:
- w cyjanotypii;
- w fotografii czarno-białej, jako składnik osłabiacza Farmera do usuwania srebra z negatywów i pozytywów;
- w fotografii kolorowej jako możliwy składnik kąpieli wybielającej w procesie C-41, E-6 i innych.
Żelazicyjanek potasu z jonami Fe2+ tworzy nierozpuszczalny błękit Turnbulla. Reakcja ta stosowana jest w chemii analitycznej.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Farmakopea Polska X, Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne, Warszawa: Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, 2014, s. 4276, ISBN 978-83-63724-47-4 .
- ↑ Chemicals at the Encyclopedia of Textual Criticism.