Przejdź do zawartości

Procolophonomorpha: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
LaaknorBot (dyskusja | edycje)
100 453 edycje
drobna rozbudowa
Linia 10: Linia 10:
| rząd = '''Procolophonomorpha'''
| rząd = '''Procolophonomorpha'''
| grafika =RhipaeosaurusDB12.jpg
| grafika =RhipaeosaurusDB12.jpg
| opis =''[[Rhipaeosaurus]] tricuspidens''
| opis =''[[Rhipaeosaurus|Rhipaeosaurus tricuspidens]]''
| wikispecies = Procolophonomorpha
| wikispecies = Procolophonomorpha
| commons = Category:Procolophonomorpha
| commons = Category:Procolophonomorpha
}}
}}
'''Procolophonomorpha''' – [[klad]] [[zauropsydy|zauropsydów]] z podgromady [[anapsydy|anapsydów]]. Michael S. Lee (1995) zdefiniował Procolophonomorpha jako klad obejmujący ostatniego wspólnego przodka [[rodzaj (biologia)|rodzaju]] ''[[Nyctiphruretus]]'', [[rodzina (biologia)|rodziny]] [[Nycteroleteridae]], rodzajów ''[[Owenetta]]'' i ''[[Barasaurus]]'', rodzin [[Procolophonidae]] i [[Lanthanosuchidae]], rodzaju ''[[Sclerosaurus]]'', [[Parejazaury|parejazaurów]] i [[żółwie|żółwi]] oraz wszystkich jego potomków<ref>{{Cytuj pismo |nazwisko=Lee |imię=Michael S. Y. |rok=1995 |tytuł=Historical Burden In Systematics And The Interrelationships Of 'Parareptiles' |czasopismo=Biological Reviews |wolumin=70 |wydanie=3 |strony=459-547 |doi=10.1111/j.1469-185X.1995.tb01197.x |język=en}}</ref>. Niektóre analizy kladystyczne sugerują jednak przynależność żółwi nie do anapsydów, lecz do diapsydów<ref name=debragairieppel>{{Cytuj pismo |nazwisko=deBraga |imię=Michael |nazwisko2=Rieppel |imię2=Olivier |rok=1997 |tytuł=Reptile phylogeny and the interrelationships of turtles |czasopismo=Zoological Journal of the Linnean Society |wolumin=120 |strony=281–354 |doi=10.1111/j.1096-3642.1997.tb01280.x |język=en}}</ref><ref>{{Cytuj pismo |nazwisko=Rieppel |imię=Olivier |nazwisko2=Reisz |imię2=Robert R. |rok=1999 |tytuł=The Origin and Early Evolution of Turtles |czasopismo=Annual Review of Ecology and Systematics |wolumin=30 |strony=1–22 |doi=10.1146/annurev.ecolsys.30.1.1 |język=en}}</ref><ref>{{Cytuj książkę |nazwisko=Arratia |imię=Gloria |nazwisko2=Wilson |imię2=Mark V. H. |nazwisko3=Cloutier (red.) |imię3=Richard |tytuł=Recent Advances in the Origin and Early Radiation of Vertebrates |wydawca=Verlag Dr. Friedrich Pfeil |miejsce=München |rok=2004 |rozdział=The relationships among diapsid reptiles and the influence of taxon selection |adres rozdziału= |nazwisko r=Müller |imię r=Johannes |strony=379-408}}</ref>; w takim zaś wypadku Procolophonomorpha ''sensu'' Lee, 1995 stałyby się synonimem zauropsydów. Nawet jeśli nie uwzględniać żółwi, tak definiowane Procolophonomorpha mogą być synonimem kladu [[Ankyramorpha]]<ref name=mulleritsuji2007>{{Cytuj pismo |nazwisko=Müller |imię=Johannes |nazwisko2=Tsuji |imię2=Linda A. |tytuł=Impedance-Matching Hearing in Paleozoic Reptiles: Evidence of Advanced Sensory Perception at an Early Stage of Amniote Evolution |czasopismo=PLoS ONE |wolumin=2 |wydanie=9 |strony=e889 |rok=2007 |doi=10.1371/journal.pone.0000889 |język=en}}</ref><ref name=Australothyris>{{Cytuj pismo |nazwisko=Modesto |imię=Sean P. |nazwisko2=Scott |imię2=Diane M. |nazwisko3=Reisz |imię3=Robert R. |rok=2009 |tytuł=A new parareptile with temporal fenestration from the Middle Permian of South Africa |czasopismo=Canadian Journal of Earth Sciencies |wolumin=46 |strony=9–20 |doi=10.1139/E09-001 |język=en}}</ref> (zdefiniowanego przez Michaela deBragę i Roberta Reisza (1996) jako klad obejmujący ostatniego wspólnego przodka grupy [[Procolophonia]], rodzaju ''[[Macroleter]]'', rodziny Lanthanosuchidae i rodzaju ''[[Acleistorhinus]]'' oraz wszystkich jego potomków<ref>{{Cytuj pismo |nazwisko=deBraga |imię=Michael |nazwisko2=Reisz |imię2=Robert R. |rok=1996 |tytuł=The Early Permian reptile </em>Acleistorhinus pteroticus<em> and its phylogenetic position |czasopismo=[[Journal of Vertebrate Paleontology]] |wolumin=16 |wydanie=3 |strony=384-395 |język=en}}</ref>). Michael deBraga i Olivier Rieppel (1997) zdefiniowali Procolophonomorpha jako klad obejmujący ostatniego wspólnego przodka rodzaju ''Macroleter'', parejazaurów i kladu Procolophoniformes oraz wszystkich jego potomków (przy czym autorzy ci definiują Procolophoniformes jako klad obejmujący ostatniego wspólnego przodka rodzin Procolophonidae i [[Owenettidae]] oraz wszystkich jego potomków; inni autorzy na określenie tego kladu używają nazwy [[Procolophonoidea]])<ref name=debragairieppel />. Niektóre analizy kladystyczne sugerują jednak, że do tak definiowanych Procolophonomorpha nie należałaby część taksonów, które do Procolophonomorpha zaliczył Lee (1995), w tym rodzina Lanthanosuchidae i rodzaj ''Nyctiphruretus''<ref name=mulleritsuji2007 />. Sean P. Modesto, Diane M. Scott i Robert R. Reisz (2009) zdefiniowali Procolophonomorpha jako klad obejmujący [[gatunek (biologia)|gatunek]] ''[[Procolophon|Procolophon trigoniceps]]'' i wszystkie taksony bliżej spokrewnione z nim niż z gatunkiem ''[[Milleretta|Milleretta rubidgei]]''; wg przeprowadzonej przez autorów analizy kladystycznej do tak definiowanych Procolophonomorpha należy klad Ankyramorpha i siostrzany do niego gatunek ''[[Australothyris|Australothyris smithi]]''<ref name=Australothyris />.
'''Procolophonomorpha''' – klad w randze rzędu obejmujący wczesne [[gady]] środkowego [[perm]]u. Cechowała je różnorodność zawierająca formy przypominające zarówno [[jaszczurki]], jak i [[parejazaury]]. Za najważniejsze z nich uznaje się [[Procolophonia]], które być może dały początek [[żółwie|żółwiom]], aczkolwiek istnieją też inne teorie wyjaśniające ich pochodzenie.


Najstarsi znani przedstawiciele Procolophonomorpha (m.in. ''Acleistorhinus'') żyli we wczesnym [[perm]]ie. Żyjącymi do dziś przedstawicielami Procolophonomorpha być może są żółwie; jeśli jednak nie należą one do tej grupy (patrz wyżej) to Procolophonomorpha są grupą wymarłą a ich ostatnimi przedstawicielami były wymarłe pod koniec [[trias]]u Procolophonoidea. Grupa cechowała się różnorodnością form, obejmując zarówno taksony podobne do [[jaszczurki|jaszczurek]], jak i m.in. masywne parejazaury.
== Systematyka ==

'''Rząd Procolophonomorpha''' ''sensu'' Lee, 1995 (= Ankyramorpha deBraga & Reitz, 1996)

* Nadrodzina [[Lanthanosuchoidea]]
== Filogeneza ==
** Rodzina [[Acleistorhinidae]]

** Rodzina [[Lanthanosuchidae]]
Kladogram Procolophonomorpha wg Modesto, Scott i Reisza (2009)<ref name=Australothyris />:
* Rząd '''Procolophonomorpha''' ''sensu'' Rieppel & deBraga, 1996 and deBraga & Rieppel, 1997 = Podrząd '''[[Procolophonia]]''' ''sensu'' Carroll 1988

** Rodzina [[Nycteroleteridae]] (paraphyletic)
{{klad| style=font-size:100%;line-height:80%
** Rodzina [[Rhipaeosauridae]] (paraphyletic)
|label1=[[anapsydy|Parareptilia]]
*** Podrząd '''[[Procolophonia]]''' ''sensu'' Laurin & Gauthier, 1996 = '''Procolophoniformes''' ''sensu'' Lee, 1995, 1996
|1={{klad
**** Nadrodzina [[Procolophonoidea]]
|1=[[mezozaury|Mesosauridae]]
***** Rodzina [[Owenettidae]] (paraphyletic)
|2={{klad
****** Rodzina [[Procolophonidae]]
|1=[[Millerosauria]]
****** Rodzina [[Sclerosaurus|Sclerosauridae]]
|label2='''Procolophonomorpha'''
**** Nadrodzina [[Pareiasauroidea]] (wg Lee 1995, 1996, 1997 grupa parafiletyczna)
|2={{klad
***** [[Pareiasauridae]]
|1=''[[Australothyris]]''
**** ?Rząd [[żółwie]]
|label2=[[Ankyramorpha]]
|2={{klad
|1=[[Lanthanosuchoidea]]
|2={{klad
|1=[[Bolosauridae]]
|2={{klad
|1=''[[Nyctiphruretus]]''
|2=[[Procolophonia]]
}}
}}
}}
}}
}}
}}
}}

Kladogram Procolophonomorpha ''sensu'' Modesto, Scott i Reisza (2009) wg Lysona i współpracowników (2010)<ref>{{Cytuj pismo |autor=Tyler R. Lyson, Gabe S. Bever, Bhart-Anjan S. Bhullar, Walter G. Joyce, Jacques A. Gauthier |tytuł=Transitional fossils and the origin of turtles |czasopismo=Biology Letters |wolumin= |strony= |rok=2010 |doi=10.1098/rsbl.2010.0371 |język=en}}</ref>:

{{klad| style=font-size:100%;line-height:80%
|label1=[[anapsydy|Parareptilia]]
|1={{klad
|1=[[mezozaury|Mesosauridae]]
|2={{klad
|1=[[Millerettidae]]
|label2='''Procolophonomorpha'''
|2={{klad
|label1=[[Lanthanosuchoidea]]
|1={{klad
|1=''[[Acleistorhinus]]''
|2=''[[Lanthanosuchus]]''
}}
|2={{klad
|1={{klad
|1=''[[Eunotosaurus]]''
|2={{klad
|1=''[[Odontochelys]]''
|2=''[[Proganochelys]]''
}}
}}
|2={{klad
|1=''[[Nyctiphruretus]]''
|label2=[[Procolophonia]]
|2={{klad
|1={{klad
|label1=[[Bolosauridae]]
|1={{klad
|1=''[[Eudibamus]]''
|2=''[[Belebey]]''
}}
|label2=[[Procolophonoidea]]
|2={{klad
|1=''[[Procolophon]]''
|label2=[[Owenettidae]]
|2={{klad
|1=''[[Owenetta]]''
|2=''[[Barasaurus]]''
}}
}}
}}
|2={{klad
|label1=[[parejazaury|Pareiasauria]]
|1={{klad
|1=''[[bradyzaur|Bradysaurus]]''
|2={{klad
|1=''[[skutozaur|Scutosaurus]]''
|2=''[[Pareiasuchus]]''
}}
}}
|2={{klad
|1={{klad
|1=''[[Macroleter]]''
|2=''[[Tokosaurus]]''
}}
|2={{klad
|1=''[[Bashkyroleter|"Bashkyroleter" bashkyricus]]''
|2=''[[Nycteroleter]]''
|3=''[[Bashkyroleter|Bashkyroleter mesensis]]''
|4=''[[Emeroleter]]''
}}
}}
}}
}}
}}
}}
}}
}}
}}
}}

{{Przypisy}}


== Bibliografia ==
== Bibliografia ==

Wersja z 23:47, 23 cze 2010

Procolophonomorpha
{{{nazwa łacińska}}}[1]
Romer, 1964
Okres istnienia: perm–dziś
298.9/0
298.9/0
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

zauropsydy

Podgromada

anapsydy

Rząd

Procolophonomorpha

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Procolophonomorpha – klad zauropsydów z podgromady anapsydów. Michael S. Lee (1995) zdefiniował Procolophonomorpha jako klad obejmujący ostatniego wspólnego przodka rodzaju Nyctiphruretus, rodziny Nycteroleteridae, rodzajów Owenetta i Barasaurus, rodzin Procolophonidae i Lanthanosuchidae, rodzaju Sclerosaurus, parejazaurów i żółwi oraz wszystkich jego potomków[2]. Niektóre analizy kladystyczne sugerują jednak przynależność żółwi nie do anapsydów, lecz do diapsydów[3][4][5]; w takim zaś wypadku Procolophonomorpha sensu Lee, 1995 stałyby się synonimem zauropsydów. Nawet jeśli nie uwzględniać żółwi, tak definiowane Procolophonomorpha mogą być synonimem kladu Ankyramorpha[6][7] (zdefiniowanego przez Michaela deBragę i Roberta Reisza (1996) jako klad obejmujący ostatniego wspólnego przodka grupy Procolophonia, rodzaju Macroleter, rodziny Lanthanosuchidae i rodzaju Acleistorhinus oraz wszystkich jego potomków[8]). Michael deBraga i Olivier Rieppel (1997) zdefiniowali Procolophonomorpha jako klad obejmujący ostatniego wspólnego przodka rodzaju Macroleter, parejazaurów i kladu Procolophoniformes oraz wszystkich jego potomków (przy czym autorzy ci definiują Procolophoniformes jako klad obejmujący ostatniego wspólnego przodka rodzin Procolophonidae i Owenettidae oraz wszystkich jego potomków; inni autorzy na określenie tego kladu używają nazwy Procolophonoidea)[3]. Niektóre analizy kladystyczne sugerują jednak, że do tak definiowanych Procolophonomorpha nie należałaby część taksonów, które do Procolophonomorpha zaliczył Lee (1995), w tym rodzina Lanthanosuchidae i rodzaj Nyctiphruretus[6]. Sean P. Modesto, Diane M. Scott i Robert R. Reisz (2009) zdefiniowali Procolophonomorpha jako klad obejmujący gatunek Procolophon trigoniceps i wszystkie taksony bliżej spokrewnione z nim niż z gatunkiem Milleretta rubidgei; wg przeprowadzonej przez autorów analizy kladystycznej do tak definiowanych Procolophonomorpha należy klad Ankyramorpha i siostrzany do niego gatunek Australothyris smithi[7].

Najstarsi znani przedstawiciele Procolophonomorpha (m.in. Acleistorhinus) żyli we wczesnym permie. Żyjącymi do dziś przedstawicielami Procolophonomorpha być może są żółwie; jeśli jednak nie należą one do tej grupy (patrz wyżej) to Procolophonomorpha są grupą wymarłą a ich ostatnimi przedstawicielami były wymarłe pod koniec triasu Procolophonoidea. Grupa cechowała się różnorodnością form, obejmując zarówno taksony podobne do jaszczurek, jak i m.in. masywne parejazaury.


Filogeneza

Kladogram Procolophonomorpha wg Modesto, Scott i Reisza (2009)[7]:


Parareptilia

Mesosauridae




Millerosauria


Procolophonomorpha

Australothyris


Ankyramorpha

Lanthanosuchoidea




Bolosauridae




Nyctiphruretus



Procolophonia








Kladogram Procolophonomorpha sensu Modesto, Scott i Reisza (2009) wg Lysona i współpracowników (2010)[9]:


Parareptilia

Mesosauridae




Millerettidae


Procolophonomorpha
Lanthanosuchoidea

Acleistorhinus



Lanthanosuchus






Eunotosaurus




Odontochelys



Proganochelys






Nyctiphruretus


Procolophonia

Bolosauridae

Eudibamus



Belebey



Procolophonoidea

Procolophon


Owenettidae

Owenetta



Barasaurus






Pareiasauria

Bradysaurus




Scutosaurus



Pareiasuchus







Macroleter



Tokosaurus





"Bashkyroleter" bashkyricus



Nycteroleter



Bashkyroleter mesensis



Emeroleter











  1. ↑ {{{nazwa łacińska}}}, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. ↑ Michael S. Y. Lee. Historical Burden In Systematics And The Interrelationships Of 'Parareptiles'. „Biological Reviews”. 70 (3), s. 459-547, 1995. DOI: 10.1111/j.1469-185X.1995.tb01197.x. (ang.). 
  3. ↑ a b Michael deBraga, Olivier Rieppel. Reptile phylogeny and the interrelationships of turtles. „Zoological Journal of the Linnean Society”. 120, s. 281–354, 1997. DOI: 10.1111/j.1096-3642.1997.tb01280.x. (ang.). 
  4. ↑ Olivier Rieppel, Robert R. Reisz. The Origin and Early Evolution of Turtles. „Annual Review of Ecology and Systematics”. 30, s. 1–22, 1999. DOI: 10.1146/annurev.ecolsys.30.1.1. (ang.). 
  5. ↑ Johannes Müller: The relationships among diapsid reptiles and the influence of taxon selection. W: Gloria Arratia, Mark V. H. Wilson, Richard Cloutier (red.): Recent Advances in the Origin and Early Radiation of Vertebrates. München: Verlag Dr. Friedrich Pfeil, 2004, s. 379-408.
  6. ↑ a b Johannes Müller, Linda A. Tsuji. Impedance-Matching Hearing in Paleozoic Reptiles: Evidence of Advanced Sensory Perception at an Early Stage of Amniote Evolution. „PLoS ONE”. 2 (9), s. e889, 2007. DOI: 10.1371/journal.pone.0000889. (ang.). 
  7. ↑ a b c Sean P. Modesto, Diane M. Scott, Robert R. Reisz. A new parareptile with temporal fenestration from the Middle Permian of South Africa. „Canadian Journal of Earth Sciencies”. 46, s. 9–20, 2009. DOI: 10.1139/E09-001. (ang.). 
  8. ↑ Michael deBraga, Robert R. Reisz. The Early Permian reptile Acleistorhinus pteroticus and its phylogenetic position. „Journal of Vertebrate Paleontology”. 16 (3), s. 384-395, 1996. (ang.). 
  9. ↑ Tyler R. Lyson, Gabe S. Bever, Bhart-Anjan S. Bhullar, Walter G. Joyce, Jacques A. Gauthier. Transitional fossils and the origin of turtles. „Biology Letters”, 2010. DOI: 10.1098/rsbl.2010.0371. (ang.). 

Bibliografia

  • Carroll, R. L., 1988: Appendix; Vertebrate Classification. in Carroll, R. L. 1988: Vertebrate Paleontology and Evolution, W. H. Freeman and company, New York
  • deBraga M. & O. Rieppel. 1997. Reptile phylogeny and the interrelationships of turtles. Zoological Journal of the Linnean Society 120: 281-354.
  • deBraga, M. & Reisz, R. R., 1996: The Early Permian reptile Acleistorhinus pteroticus and its phylogenetic position. Journal of Vertebrate Paleontology: Vol. 16, #3, pp. 384-395
  • Laurin, M., & Gauthier, J. A., 1996 Phylogeny and Classification of Amniotes, at the Tree of Life Web Project
  • Lee, M. S. Y. 1995. Historical burden in systematics and the interrelationships of 'Parareptiles'. Biological Reviews of the Cambridge Philosophical Society 70: 459-547.
  • Lee M. S. Y. 1996. Correlated progression and the origin of turtles. Nature 379: 812-815.
  • Lee, M. S. Y., 1997: Pareiasaur phylogeny and the origin of turtles. Zoological Journal of the Linnean Society: Vol. 120, pp. 197-280
  • Rieppel O. & M. deBraga. 1996. Turtles as diapsid reptiles. Nature 384: 453-455.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Procolophonomorpha&oldid=22188933”