Tert-Butanolan potasu: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja przejrzana] |
dodanie kawałka tekstu |
poprawa linków do przek., WP:SK, drobne merytoryczne, drobne redakcyjne, źródła/przypisy |
||
Linia 75: | Linia 75: | ||
|commons = |
|commons = |
||
}} |
}} |
||
'''''tert''-Butanolan potasu''' |
'''''tert''-Butanolan potasu''', (CH<sub>3</sub>)<sub>3</sub>COK – [[związki organiczne|organiczny związek chemiczny]], [[sole|sól]] [[potas]]owa [[tert-Butanol|''tert''-butanolu]]. Występuje w postaci ciała stałego i jako silna zasada znajduje szerokie zastosowanie w syntezie organicznej<ref name="Caine">{{cytuj książkę| autor = Drury Caine | tytuł = Potassium ''tert''-Butoxide | rok = 200r | doi = 10.1002/047084289X.rp198.pub2 | pismo = e-EROS Encyclopedia of Reagents for Organic Synthesis }}</ref>. |
||
== Otrzymywanie == |
== Otrzymywanie == |
||
''tert''-Butanolan potasu komercyjnie dostępny jest w postaci ciała stałego lub roztworu, jednakże bardzo często wytwarza się go ''in situ''. Głównym powodem tego jest silna reaktywność związku z woda z powietrza, oraz krótka przydatność do użycia. Otrzymuje się go w reakcji odwodnionego |
''tert''-Butanolan potasu komercyjnie dostępny jest w postaci ciała stałego lub roztworu, jednakże bardzo często wytwarza się go ''in situ''. Głównym powodem tego jest silna reaktywność związku z woda z powietrza, oraz krótka przydatność do użycia. Otrzymuje się go w reakcji odwodnionego ''tert''-butanolu z metalicznym [[potas]]em. Surowy produkt uzyskuje się poprzez odparowanie rozpuszczalnika. Oczyszczanie polega na sublimacji w 220 °C przy ciśnieniu 1 mmHg. |
||
== Zastosowanie == |
== Zastosowanie == |
||
''tert''-Butanolan potasu stosuje się jako bardzo silną zasadę |
''tert''-Butanolan potasu stosuje się jako bardzo silną zasadę, nie tak silną jak [[amidki]] [[litowce|metali alkalicznych]] (np. [[diizopropyloamidek litu]]), jednak silniejsza niż [[wodorotlenki]] i 1- i 2-rzędowe [[alkoholany]] metali alkalicznych{{r|Caine}}. Wskutek dużej [[Efekty steryczne|zawady sterycznej]] grupy ''tert''-butylowej jest słabym [[nukleofil]]em, nie biorąc udziału w reakcjach takich jak [[reakcja Williamsona]] czy [[Reakcja SN2|reakcja S<sub>n</sub>2]]; może jednak reagować z łatwo dostępnymi centrami [[elektrofil]]owymi, np. atomem węgla w [[dwutlenek węgla|O=C=O]]<ref name="Bruckner">{{Cytuj książkę | autor = Reinhard Bruckner | tytuł = Organic Mechanisms. Reactions, Stereochemistry and Synthesis | wydawca = Springer-Verlag | miejsce = Berlin Heidelberg | data = 2010 | strony = 302-303 | isbn = 978-3-642-03650-7 | doi = 10.1007/978-3-642-03651-4 }}</ref>. Typowo wykorzystywany jest jako silna, nienukleofilowa zasada promująca [[eliminacja (chemia)|reakcje eliminacji]]<ref name="Mortimer">{{Cytuj książkę | autor = Michael Mortimer | tytuł = Chemical Kinetics and Mechanism | wydawca = Royal Society of Chemistry | data = 2002 | isbn = 978-0-85404-670-6 | doi = 10.1039/9781847557803}}</ref>. |
||
{{Przypisy}} |
{{Przypisy}} |
Wersja z 10:54, 12 lis 2013
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ogólne informacje | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Wzór sumaryczny |
C4H9KO | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Masa molowa |
112,21 g/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Wygląd |
białe ciało stałe | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Identyfikacja | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Numer CAS | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
PubChem |
''tert''-Butanolan potasu, [w:] PubChem, United States National Library of Medicine, CID: (ang.). | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa) |
tert-Butanolan potasu, (CH3)3COK – organiczny związek chemiczny, sól potasowa tert-butanolu. Występuje w postaci ciała stałego i jako silna zasada znajduje szerokie zastosowanie w syntezie organicznej[3].
Otrzymywanie
tert-Butanolan potasu komercyjnie dostępny jest w postaci ciała stałego lub roztworu, jednakże bardzo często wytwarza się go in situ. Głównym powodem tego jest silna reaktywność związku z woda z powietrza, oraz krótka przydatność do użycia. Otrzymuje się go w reakcji odwodnionego tert-butanolu z metalicznym potasem. Surowy produkt uzyskuje się poprzez odparowanie rozpuszczalnika. Oczyszczanie polega na sublimacji w 220 °C przy ciśnieniu 1 mmHg.
Zastosowanie
tert-Butanolan potasu stosuje się jako bardzo silną zasadę, nie tak silną jak amidki metali alkalicznych (np. diizopropyloamidek litu), jednak silniejsza niż wodorotlenki i 1- i 2-rzędowe alkoholany metali alkalicznych[3]. Wskutek dużej zawady sterycznej grupy tert-butylowej jest słabym nukleofilem, nie biorąc udziału w reakcjach takich jak reakcja Williamsona czy reakcja Sn2; może jednak reagować z łatwo dostępnymi centrami elektrofilowymi, np. atomem węgla w O=C=O[4]. Typowo wykorzystywany jest jako silna, nienukleofilowa zasada promująca reakcje eliminacji[5].
- ↑ a b c tert-Butanolan potasu (nr 659878) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Polski. [dostęp 2011-04-22]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
- ↑ tert-Butanolan potasu (nr 659878) (ang.) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Stanów Zjednoczonych. [dostęp 2011-04-22]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
- ↑ a b Drury Caine: Potassium tert-Butoxide. 200r. DOI: 10.1002/047084289X.rp198.pub2.
- ↑ Reinhard Bruckner: Organic Mechanisms. Reactions, Stereochemistry and Synthesis. Berlin Heidelberg: Springer-Verlag, 2010, s. 302-303. DOI: 10.1007/978-3-642-03651-4. ISBN 978-3-642-03650-7.
- ↑ Michael Mortimer: Chemical Kinetics and Mechanism. Royal Society of Chemistry, 2002. DOI: 10.1039/9781847557803. ISBN 978-0-85404-670-6.