Ścieszyce
54°34′24″N 27°23′51″E/54,573333 27,397500 Kościół Przemienienia Pańskiego w Ścieszycach | |
| Państwo | |
|---|---|
| Obwód | |
| Rejon | |
| Sielsowiet | |
| Populacja (2009) • liczba ludności |
|
| Kod pocztowy |
222422 |
Położenie na mapie obwodu mińskiego  | |
Położenie na mapie Białorusi  | |
Położenie na mapie Polski w 1939  | |
| 54°34′24″N 27°23′51″E/54,573333 27,397500
| |
Ścieszyce (biał. Сцешыцы) – agromiasteczko na Białorusi, w obwodzie mińskim, w rejonie wilejskim, w sielsowiecie Ludwinowo.
Historia[edytuj | edytuj kod]
W czasach zaborów wieś w okręgu wiejskim Rogozin, w gminie Krajsk, w powiecie wilejskim, w guberni wileńskiej Imperium Rosyjskiego. W 1866 roku liczyła 161 mieszkańców (73 dusze rewizyjne) w 16 domach. Należała do dóbr Rogozin, własność Kamieńskich[2].
W latach 1921–1945 wieś leżała w Polsce, w województwie wileńskim[a], w powiecie wilejskim, w gminie Dołhinów.
Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku zamieszkiwały tu 280 osób, 278 było wyznania rzymskokatolickiego a 2 prawosławnego. Jednocześnie wszyscy mieszkańcy zadeklarowali polską przynależność narodową. Było tu 58 budynków mieszkalnych[3]. W 1931 w 61 domach zamieszkiwały 304 osoby[4].
Wierni należeli do parafii rzymskokatolickiej i prawosławnej w Dołhinowie. Miejscowość podlegała pod Sąd Grodzki w Krzywiczach i Okręgowy w Wilnie; właściwy urząd pocztowy mieścił się w Dołhinowie[5].
W wyniku napaści ZSRR na Polskę we wrześniu 1939 miejscowość znalazła się pod okupacją sowiecką. 2 listopada została włączona do Białoruskiej SRR[6][7]. Od czerwca 1941 roku pod okupacją niemiecką. W 1944 miejscowość została ponownie zajęta przez wojska sowieckie i włączona do Białoruskiej SRR[8].
Od 1991 w składzie niepodległej Białorusi.
Do 2013 w sielsowiecie Ścieszyce[9].
Parafia rzymskokatolicka[edytuj | edytuj kod]
W 1786 r. w miejscowości Spas leżącej obok Ścieszyc wybudowano kościół pod wezwaniem Przemienienia Pańskiego. Była to filia parafii w Dołhinowie. Świątynia funkcjonowała do 1866 r., kiedy to po stłumieniu powstania styczniowego została zamknięta i przebudowana na prawosławną cerkiew. W 1919 r. budynek zwrócono katolikom. Od tego momentu istniała parafia, która przed II wojną światową liczyła około 2500 wiernych. Podczas II wojny światowej wieś Spas została zniszczona, a jej teren został włączony do Ścieszyc. Budynek kościoła istniał do 1957 roku. Nowy murowany kościół został zbudowany w latach 1993-1996[10][11]. Parafia wchodzi w skład dekanatu wilejskiego w archidiecezji mińsko-mohylewskiej.
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Przynależność wojewódzka zmieniała się. Wieś leżała w województwie nowogródzkim (1921–1922), w Ziemi Wileńskiej (1922–1926) i w województwie wileńskim (od 1926).
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Liczby ludności miejscowości obwodu mińskiego na podstawie spisu ludności wg stanu na dzień 14 października 2009 roku. (ros.).
- ↑ Ścieszyce, wieś, powiat wilejski, gmina Krajsk, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. X: Rukszenice – Sochaczew, Warszawa 1889, s. 4076.
- ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych., t. 7, część 2, 1924, s. 76.
- ↑ Wykaz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej, t. 1, Warszawa 1938, s. 58.
- ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej z oznaczeniem terytorjalnie im właściwych władz i urzędów oraz urządzeń komunikacyjnych, Przemyśl, Warszawa 1933, s. 1515.
- ↑ https://www.senat.gov.pl/gfx/senat/pl/senatopracowania/70/plik/m-631.pdf.
- ↑ okupacja sowiecka ziem polskich, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2021-04-03].
- ↑ Piotr Eberhardt, Formowanie się polskiej granicy wschodniej po II wojnie światowej, „Dzieje Najnowsze”, Rocznik L – 2018 (2), 2018, s. 95–100.
- ↑ «Об изменении административно-территориального устройства районов Минской области». Решение Минского областного Совета депутатов от 28 мая 2013 г. № 234
- ↑ Сцешыцы (Спас) — парафія Перамянення Пана [online], catholic.by [dostęp 2023-01-04] (biał.).
- ↑ Сцешыцкаму касцёлу споўнілася 20 год [online], 10 sierpnia 2016 [dostęp 2023-01-04] (ros.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Ścieszyce, wieś, powiat wilejski, gmina Krajsk, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. X: Rukszenice – Sochaczew, Warszawa 1889, s. 4076.