Aldona Wos

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Aldona Wos
Aldona Zofia Woś
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

1955
Warszawa

Zawód, zajęcie

lekarka, polityczka, dyplomatka

Miejsce zamieszkania

Greensboro, Karolina Północna

Narodowość

polsko-amerykańska

Alma Mater

Akademia Medyczna w Warszawie

Stanowisko

ambasador USA w Estonii (2004–2006)

Partia

Partia Republikańska

Rodzice

Wanda i Paweł (Paul) Zenon Wos

Małżeństwo

Louis DeJoy

Dzieci

Ania, Andrew

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Zasługi RP Order Krzyża Ziemi Maryjnej I Klasy (Estonia)
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Aldona Zofia Wos (ur. jako Aldona Zofia Woś w 1955 w Warszawie) – amerykańska lekarka, polityczka Partii Republikańskiej i dyplomatka polskiego pochodzenia.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Aldona Wos, która urodziła się w 1955 w Warszawie, w wieku sześciu lat przeniosła się wraz z rodziną na Long Island w Nowym Jorku[1]. Po ukończeniu Akademii Medycznej w Warszawie Wos wróciła do Nowego Jorku, gdzie uzyskała specjalizację w zakresie pulmonologii[2]. Przez 18 lat praktykowała jako lekarka na Manhattanie[3].

W 1997 porzuciła praktykę lekarską i przeniosła się wraz z mężem – Louisem DeJoy, menadżerem New Breed Logistics Inc. do Greensboro w Karolinie Północnej[4]. Małżeństwo zaangażowało się w działalność polityczną na rzecz Partii Republikańskiej, prowadząc dotacje na rzecz kandydatów w wyborach stanowych i krajowych, m.in. 1 milion dolarów dla Elizabeth Dole podczas kampanii do Senatu w 2002[1]. Wspierała także Pata McCrory'ego podczas kampanii o reelekcję na stanowisko gubernatora w 2012[5]. Podczas kampanii do wyborów prezydenckich w 2016 DeJoy przekazał na rzecz Donalda Trumpa 440 tys. dolarów. Aldona Wos miała w sumie przekazać na rzecz republikańskich kandydatów 760 tys. dolarów[6].

W maju 2002 Wos została mianowana przez prezydenta George'a W. Busha do składu zarządu United States Holocaust Memorial Museum[1], w 2004 wyznaczył ją na drugą kadencję[7]. 13 sierpnia 2004 Woś została zaprzysiężona na stanowisko ambasadora Stanów Zjednoczonych w Estonii[8]. Organizowała wizytę Busha w Estonii w listopadzie 2006[9]. Kadencję zakończyła w grudniu 2006[7]. W czerwcu 2012 Wos została wybrana z rekomendacji Republikanów w skład zarządu Uniwersytetu Karoliny Północnej[5]. Od 2013 do sierpnia 2015 była szefową ministerstwa zdrowia stanu Karolina Północna, pobierając w tym czasie symboliczne wynagrodzenie w wysokości 1 dolara[10]. W maju 2017 prezydent Donald Trump powołał Wos na wiceprzewodniczącą prezydenckiej komisji White House Fellowships odpowiedzialnej za przedstawianie kandydatur do prezydenckich nominacji[11]. W lutym 2020 została przedstawiona przed Senatem jako kandydatka na ambasadora Stanów Zjednoczonych w Kanadzie[12]. 3 stycznia 2021 jej kandydatura została zwrócona do Prezydenta[13].

Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

Wos urodziła się w rodzinie Wandy oraz Pawła (Paul) Zenona Wosiów. Jej ojciec działał w Armii Krajowej podczas II wojny światowej. Ciotka, Wanda Woś-Lorenc, była sanitariuszką podczas powstania warszawskiego. Jej rodzina pomogła 12 Żydom uciec z warszawskiego getta. Babka, ciotka i ojciec byli więźniami niemieckich obozów koncentracyjnych, w których doczekali wyzwolenia przez wojska alianckie[14][15][16].

Wspólnie z mężem w ramach działalności społecznej prowadzi fundację The Louis DeJoy and Aldona Z. Wos Family Foundation, która przyznaje stypendia szkolne[17] oraz organizuje półamatorskie zawody golfowe[18].

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c Cynthia Jeffries, Activist Takes On Causes with a Passion [online], Greensboro News and Record, 12 października 2002 [dostęp 2020-03-13] [zarchiwizowane z adresu 2020-11-16] (ang.).
  2. ↑ Mirjam Mäekivi, USA suursaadik Wos teatas Eestist lahkumisest [online], Postimees, 4 grudnia 2006 [dostęp 2020-03-13] [zarchiwizowane z adresu 2017-12-02] (est.).
  3. ↑ Corky Siemaszko, Envoy's Dad Saved Jews [online], nydailynews.com, 9 czerwca 2004 [dostęp 2020-03-13] [zarchiwizowane z adresu 2017-12-02].
  4. ↑ Matt Williams, Bush taps city woman as Estonia ambassador [online], Greensboro News and Record, 7 czerwca 2004 [dostęp 2020-03-13] [zarchiwizowane z adresu 2020-11-16] (ang.).
  5. ↑ a b Mark Binker, McCrory prepping for 2nd run in ’12 [online], Greensboro News and Record, 20 maja 2011 [dostęp 2020-03-13] (ang.).
  6. ↑ Anna Lach, Polka ambasadorem USA w Kanadzie [online], Bankier.pl, 16 lutego 2020 [dostęp 2020-03-13] [zarchiwizowane z adresu 2021-01-26].
  7. ↑ a b Council of American Ambassadors > Members > Aldona Z. Wos, M.D. [online], americanambassadors.org [dostęp 2020-03-13] [zarchiwizowane z adresu 2013-04-14].
  8. ↑ Aldona Wos – People – Department History – Office of the Historian [online], history.state.gov [dostęp 2020-03-13] [zarchiwizowane z adresu 2018-06-12].
  9. ↑ USA president George W. Bush saabus Eestisse [online], Postimees, 27 listopada 2006 [dostęp 2020-03-13] [zarchiwizowane z adresu 2017-12-15] (est.).
  10. ↑ John Frank, Gov. Pat McCrory gives his cabinet generous salary hikes [online], Winston-Salem Journal, 11 stycznia 2013 [dostęp 2020-03-13] [zarchiwizowane z adresu 2021-01-26] (ang.).
  11. ↑ Lynn Bonner, Aldona Wos, a former NC agency head, will help lead a White House commission for Trump [online], newsobserver.com, 2 maja 2017 [dostęp 2020-03-13] [zarchiwizowane z adresu 2020-11-12] (ang.).
  12. ↑ Eight Nominations Sent to the Senate [online], The White House, 25 lutego 2020 [dostęp 2020-03-13] [zarchiwizowane z adresu 2021-01-16] (ang.).
  13. ↑ PN1593 – Nomination of Aldona Z. Wos for Department of State, 116th Congress (2019–2020) [online], www.congress.gov, 3 stycznia 2021 [dostęp 2021-01-26] [zarchiwizowane z adresu 2021-01-17] (ang.).
  14. ↑ Zmarła sanitariuszka Powstania Warszawskiego por. Wanda Woś-Lorenc [online], Onet Warszawa, 14 sierpnia 2019 [dostęp 2020-03-13] [zarchiwizowane z adresu 2019-09-15].
  15. ↑ Powstańcze Biogramy – Wanda Woś [online], www.1944.pl [dostęp 2020-03-13] [zarchiwizowane z adresu 2021-01-26].
  16. ↑ Victims of Communism features story of Wanda Wos Lorenc, aunt of IWP Trustee Amb. Aldona Wos [online], The Institute of World Politics, 24 maja 2018 [dostęp 2020-03-13] [zarchiwizowane z adresu 2020-12-01] (ang.).
  17. ↑ 8 EMF students receive scholarships from Louis DeJoy and Aldona Wos Family Foundation [online], Greensboro News and Record, 22 maja 2017 [dostęp 2020-03-13] [zarchiwizowane z adresu 2017-06-17] (ang.).
  18. ↑ Jim Schlosser, Schlosser's Shots: Amateurs help pros get Wyndham Week under way [online], Greensboro News and Record, 14 sierpnia 2017 [dostęp 2020-03-13] (ang.).
  19. ↑ Kerttu Kaldoja, Politseipeadirektor tänas USA suursaadikut Aldona Wosi [online], Eesti Päevaleht, 15 grudnia 2006 [dostęp 2020-03-13] (est.).
  20. ↑ W3 uudised [online], w3.ee [dostęp 2020-03-13] [zarchiwizowane z adresu 2021-01-26] (est.).
  21. ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 14 marca 2007 r. o nadaniu orderów (M.P. z 2007 r. nr 42, poz. 477).
  22. ↑ Wos resigns as DHHS secretary, former biotech exec taking over : [online], WRAL.com, 5 sierpnia 2015 [dostęp 2020-03-13] (ang.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Aldona_Wos&oldid=73144202”