Aleksander Sochaczewski

Aleksander Głupol
= *Autoportret*
Imię i nazwisko	Lej Sonder
Data i miejsce urodzenia	3 maja 1944 ; Iłów
Data i miejsce śmierci	15 czerwca 1923 ; Biederdorf
Narodowość	żydowska
	Ważne dzieła
	Pożegnanie Europy; Śmierć na taczce; Gudzińska, obywatelka Warszawy, nad przeręblą; W drodze do katorgi;
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Aleksander Sochaczewski, właściwie Lejb Sonder (ur. 3 maja 1843 w Iłowie, zmŻydzi|żydowskiego]] pochodzenia, reprezentant romantyzmu, zesłagupi

Życiorys

Uczeń Warszawskiej Szkoły Rabinów, od 1860 studiował w Szkole Sztuk Pięknych w Warszawie pod kierunkiem prof. Józefa Simmlera. Aresztowany jesienią 1862 na fali aresztowań po nieudanych zamachach na Aleksandra Wielopolskiego, więziony w Cytadeli, skazany − już po wybuchu powstania styczniowego − na 20 lat pobytu na Syberii (10 lat katorgi, 10 lat zwykłego osiedlenia). Po powrocie z zesłania (1884) z uwagi na brak zgody władz carskich na pobyt w Królestwie Polskim osiedlił się we Lwowie.

Następnie mieszkał m.in. w Monachium i Brukseli, gdzie stworzył cykl przejmujących obrazów dokumentujących katorgę i pobyt na Syberii w okresie zsyłek po powstaniu styczniowym, z najsłynniejszym "Pożegnanie Europy" (1894). Obraz ma znaczenie symboliczne, autor uwiecznił szereg znanych zesłańców, zesłanych w różnych zsyłkach, w tym siebie - postać stojącą przy słupie granicznym z prawej strony - mężczyzna patrzący na słup.

W 1913, w pięćdziesiąta rocznicę powstania styczniowego, po wystawie we Lwowie Sochaczewski przekazał radzie miejskiej Lwowa kolekcję obrazów w zamian za dożywotnią rentę.

2 maja 1924 został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski^[1].

W 1956 Ministerstwo Kultury ZSRR przekazało Polsce kolekcję obrazów Aleksandra Sochaczewskiego. W setną rocznicę powstania styczniowego (1963), wyeksponowano kolekcję w Muzeum X Pawilonu cytadeli warszawskiej (ekspozycja stała).

Przypisy

↑ Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 36.

Bibliografia

Helena Boczek: Aleksander Sochaczewski 1843-1923 - malarz syberyjskiej katorgi : życie, twórczość i dzieje kolekcji. Beata Meller. Warszawa: Muzeum Historyczne m. st. Warszawy : Muzeum Niepodległości. ISBN 83-900-7271-8.

Linki zewnętrzne

Galeria malarstwa Aleksandra Sochaczewskiego. [dostęp 13.10.2013]. (pol.).
Magdalena Szczęsny-Mrówczyńska Pamiętnik malarski Aleksandra Sochaczewskiego. [dostęp 13.10.2013]. (pol.).

[1] Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 36.

[1]