Anatolij Sołowjow

Anatolij Jakowlewicz Sołowjow

Анатолий Яковлевич Соловьёв

Anatolij Sołowjow w trakcie przygotowań do lotu STS-71 (27 czerwca 1995)
Data i miejsce urodzenia	{{{data urodzenia}}} {{{miejsce urodzenia}}}
Data i miejsce śmierci	{{{data śmierci}}} {{{miejsce śmierci}}}
Narodowość	rosyjska
Status	w stanie spoczynku
Funkcja	dowódca, specjalista misji
Łączny czas misji kosmicznych	651 dni i 44 sekundy
Liczba spacerów kosmicznych	{{{liczba spacerów kosmicznych}}}
Czas spacerów kosmicznych	{{{czas spacerów kosmicznych}}}
Misje	Sojuz TM-5/Sojuz TM-4, Sojuz TM-9 (Mir-6), Sojuz TM-15 (Mir-12), STS-71/Mir-19/Sojuz TM-21, Sojuz TM-26 (Mir-24)

{{Astronauta infobox}} Sugerowane pola (wstaw w kodzie): | data urodzenia = | czas spacerów kosmicznych = | wikicytaty = | miejsce śmierci = | data śmierci = | liczba spacerów kosmicznych = | miejsce urodzenia = Nieznane pola: "source", "inny zawód", "data i miejsce śmierci", "emblematy załóg", "quote", "data i miejsce urodzenia" oraz "stopień".

Anatolij Sołowiow (z prawej) i Pawieł Winogradow i świętują Boże Narodzenie na stacji Mir (1997)

Anatolij Jakowlewicz Sołowjow, ros. Анатолий Яковлевич Соловьёв (ur. 16 stycznia 1948 w Rydze) – radziecki i rosyjski pilot, kosmonauta, pułkownik, Bohater Związku Radzieckiego, Lotnik Kosmonauta ZSRR. 205 kosmonauta w historii, a 65 radziecki (rosyjski), który odbył lot orbitalny.

Życiorys

10-letnią szkołę średnią ukończył w Rydze w 1964. Przez kolejne dwa lata uczył się w uzupełniającej wieczorowej szkole średniej, pracując jednocześnie jako ślusarz. W 1967 rozpoczął studia na wydziale fizyczno-matematycznym Uniwersytetu Ryskiego, jednak już na pierwszym roku porzucił naukę, gdyż postanowił zostać lotnikiem. W marcu 1968 podjął pracę w zakładach przemysłu lotniczego jako ślusarz. W sierpniu tego samego roku rozpoczął studia w Wyższej Szkole Wojsk Lotniczych w Czernihowie (ВВАУЛ), które ukończył w 1972. Służył jako starszy lotnik, a następnie dowódca eskadry w pułku lotniczym na Dalekim Wschodzie.

23 sierpnia 1976 został przyjęty do oddziału kosmonautów. Od września 1976 do lipca 1977 studiował w szkole pilotów doświadczalnych w Achtubinsku, został bowiem wyznaczony do pilotowania w przyszłości wahadłowców programu Buran. Następnie przeszedł szkolenie spadochronowe i nurkowe. Od października 1977 do września 1978 przechodził cykl ogólnych przygotowań do lotu w kosmos. Po jego ukończeniu uzyskał tytuł kosmonauty-badacza. Od lutego 1979 do czerwca 1981 przechodził szkolenie uzupełniające w wojskowej szkole lotniczo-badawczej w Achtubinsku (ГКНИИ ВВС).

W swój pierwszy lot w kosmos wystartował 7 czerwca 1988 statkiem Sojuz TM-5. Była to radziecko-bułgarska misja wizytująca na stacji Mir, zorganizowana w ramach programu Interkosmos. Kosmonauci wrócili na Ziemię w kapsule lądującej Sojuza TM-4 po niespełna 10 dniach lotu.

Swój drugi lot odbył w dniach 11 lutego – 9 sierpnia 1990. Wszedł w skład 6. stałej ekspedycji na stację Mir jako jej dowódca. Na stację poleciał statkiem Sojuz TM-9, zaś wrócił w jego kapsule lądującej.

W kolejną misję wyruszył statkiem Sojuz TM-15 27 lipca 1992. Został dowódcą 12. stałej ekspedycji na stację Mir. Na Ziemię wrócił 1 lutego 1993 w kapsule lądującej Sojuza TM-15.

W swój czwarty lot wystartował 27 czerwca 1995 na pokładzie amerykańskiego wahadłowca Atlantis realizującego misję STS-71. Po dotarciu na stację Mir (było to pierwsze cumowanie wahadłowca do stacji Mir) Sołowjow objął funkcję dowódcy 19. ekspedycji na tę stację. Na Ziemię powrócił w kapsule lądującej Sojuza TM-21 po 75 dniach lotu.

W ostatnią misję kosmiczną Sołowiow wyruszył statkiem Sojuz TM-26 5 sierpnia 1997. Po raz kolejny objął dowództwo nad stacją Mir, tym razem była to 24. stała załoga stacji. Na Ziemię wrócił 19 lutego 1998 w kapsule lądującej Sojuza TM-26. Ta przeszło 197-dniowa misja była najdłuższą w jego karierze kosmonauty.

Łącznie spędził w kosmosie 651 dni, co w 2017 roku daje mu 7. miejsce na liście rekordzistów.

W trakcie swoich pięciu lotów w kosmos Sołowjow odbył aż 16 spacerów kosmicznych (EVA) i jest pod tym względem rekordzistą.

25 stycznia 1999 ze względu na osiągnięty wiek opuścił armię i przeszedł do rezerwy, zaś 2 lutego opuścił korpus kosmonautów.

Odznaczenia i nagrody

Został odznaczony m.in. Medalem „Złota Gwiazda” Bohatera Związku Radzieckiego i Orderem Lenina (1988), Orderem Zasług dla Ojczyzny II i III klasy (1998 i 1995), Orderem Rewolucji Październikowej (1990) oraz francuską Legią Honorową IV klasy (1999).

Dekretem Prezydenta Federacji Rosyjskiej Dmitrija Miedwiediewa, № 436 z 12 kwietnia 2011, został odznaczony Medalem „Za zasługi w podboju kosmosu”.

Wykaz lotów

Loty kosmiczne, w których uczestniczył Anatolij Sołowjow
L.p.	Data startu	Statek kosmiczny	Data lądowania	Statek kosmiczny	Funkcja	Czas trwania
1	7 czerwca 1988	Sojuz TM-5	17 czerwca 1988	Sojuz TM-4	dowódca (ekspedycja wizytująca stację Mir)	9 dni 20 godzin 9 minut i 19 sekund
2	11 lutego 1990	Sojuz TM-9	9 sierpnia 1990	Sojuz TM-9	dowódca Sojuza i 6. stałej ekspedycji na Mira	179 dni 1 godzina 17 minut i 57 sekund
3	27 lipca 1992	Sojuz TM-15	1 lutego 1993	Sojuz TM-15	dowódca Sojuza i 12. stałej ekspedycji na Mira	188 dni 21 godzin 39 minut i 31 sekund
4	27 czerwca 1995	STS-71 Atlantis F-14	11 września 1995	Sojuz TM-21	specjalista misji, dowódca 19. stałej ekspedycji na Mira	75 dni 11 godzin 20 minut i 21 sekund
5	5 sierpnia 1997	Sojuz TM-26	19 lutego 1998	Sojuz TM-26	dowódca Sojuza i 24. stałej ekspedycji na Mira	197 dni 17 godzin 33 minuty i 36 sekund
Łączny czas spędzony w kosmosie – 651 dni 0 godzin 0 minut i 44 sekundy

Zobacz też

• Alfabetyczna lista astronautów i kosmonautów
• Grupy i oddziały astronautów
• Lista najdłuższych łącznych pobytów w kosmosie
• Lista najdłuższych łącznych pobytów w otwartym kosmosie

Bibliografia

• Biogram na stronie Spacefacts (ang.)
• Biografia na stronie Gieroi strany (ros.)
• Biografia na stronie astronaut.ru (ros.)