Balfron Tower

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Balfron Tower
Ilustracja
Balfron Tower widziany z ulicy, od strony zachodniej w 2011 roku
Państwo

 Wielka Brytania

Kraj

 Anglia

Miejscowość

Londyn

Adres

St Leonard's Road, Poplar, E14 0QT

Typ budynku

blok mieszkalny

Styl architektoniczny

brutalizm

Architekt

Ernő Goldfinger

Wysokość całkowita

84 m

Kondygnacje

27 (26 nadziemnych, 1 podziemna)

Rozpoczęcie budowy

1965

Ukończenie budowy

1967

Położenie na mapie gminy Tower Hamlets
Mapa konturowa gminy Tower Hamlets, po prawej znajduje się punkt z opisem „Balfron Tower”
Położenie na mapie Wielkiej Brytanii
Mapa konturowa Wielkiej Brytanii, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Balfron Tower”
Położenie na mapie Anglii
Mapa konturowa Anglii, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Balfron Tower”
Położenie na mapie Wielkiego Londynu
Mapa konturowa Wielkiego Londynu, w centrum znajduje się punkt z opisem „Balfron Tower”
Ziemia51°30′48,5″N 0°00′31,7″W/51,513472 -0,008806
Strona internetowa

Balfron Towerwysokościowy, 27-kondygnacyjny blok mieszkalny we wschodnim Londynie (Wielka Brytania), w gminie Tower Hamlets, w dzielnicy Poplar. Budynek w stylu brutalistycznym, wzniesiony w latach 1965–1967 według projektu węgierskiego architekta Ernő Goldfingera, jest zabytkiem klasy II*[1].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Budynek stanowi część osiedla mieszkalnego Brownfields (pierwotnie Rowlands Street), zbudowanego w latach 1965–1976 z inicjatywy rady hrabstwa Londynu (London County Council), która zatwierdziła jego budowę w 1959 roku[a]. Jest to największa z budowli na tym osiedlu, na którym znajdują się także dwa niższe bloki mieszkalne o spójnym stylu architektonicznym – Carradale House (ukończony w 1968) i Glenkerry House (1975), a także kilka innych, mniejszych budynków mieszkalnych i użyteczności publicznej. Pierwotnymi mieszkańcami Balfron Tower były rodziny przesiedlone z domów wyburzonych w związku z rozbudową infrastruktury drogowej u wlotu do znajdującego się nieopodal tunelu Blackwall Tunnel[1].

Goldfinger mieszkał w jednym z lokali przez dwa miesiące w 1968 roku. Wykorzystał ten czas do zapoznania się z opiniami lokatorów na temat zaprojektowanej przez siebie budowli. Doświadczenia te posłużyły mu podczas projektowania Trellick Tower, innego, większego bloku mieszkalnego o mocno zbliżonej formie, wzniesionego w 1972 roku w zachodnim Londynie[2].

Od początku istnienia budynek przeznaczony był pod mieszkania socjalne. Jego pierwotnym właścicielem była rada Wielkiego Londynu (Greater London Council), a po jej rozwiązaniu w 1986 roku – rada gminy Tower Hamlets[2]. W latach 80. i 90. XX wieku budynek popadł w zaniedbanie, nagminne były akty wandalizmu, duże problemy w obrębie budynku stwarzała narkomania i przestępczość. Budynek posłużył za plan zdjęciowy w filmie postapokaliptycznym 28 dni później (2002)[2].

W 2007 roku budynek przekazany został, za aprobatą najemców, spółdzielni mieszkaniowej, która podjęła się jego gruntownej renowacji. W 2010 roku najemcy zostali zobligowani do opuszczenia swoich lokali, otrzymując w zamian do dyspozycji lokale zastępcze. Ostatecznie mieszkania zostały wystawione na sprzedaż, a przychody z tego tytułu posłużyły do sfinansowania prac remontowych. Sześć mieszkań przywróconych zostało do stanu zbliżonego do tego z lat 60. XX wieku, pozostałe poddano modernizacji. Sam budynek stał się przedmiotem gentryfikacji[2].

W 1996 roku Balfron Tower wpisany został do rejestru zabytkowych budynków jako obiekt klasy II, w 2015 roku podniesiony do klasy II*[1][3].

Opis konstrukcji[edytuj | edytuj kod]

Na konstrukcję budynku składają się dwie prostopadłościenne bryły, połączone ze sobą dziewięcioma łącznikami[4]. Wysokość budynku wynosi 84 m[5]. Mieszkania znajdują się w głównej (południowej) bryle budynku, rozmieszczone na 26 kondygnacjach, od parteru wzwyż[b]. Łącznie w budynku jest ich 146, w tym 136 jednopoziomowych 2- i 3-pokojowych oraz 10 dwupoziomowych 4- i 5-pokojowych. Na każdym z pięter znajduje się 6 mieszkań. Mieszkania dwupoziomowe znajdują się na parterze i 1. piętrze oraz piętrach 14. i 15. Balkony znajdują się na zachodniej i południowej elewacji budynku; posiada je każde z mieszkań na piętrach. Mieszkania parterowe mają ogród. Na co trzecim piętrze, począwszy od parteru, wzdłuż wschodniej ściany budynku biegnie korytarz, który pozwala na dostęp do mieszkań na danym piętrze oraz dwóch sąsiednich piętrach[c]. Każdy z korytarzy prowadzi, poprzez łącznik, do wieży północnej, gdzie znajdują się windy oraz klatka schodowa. Dodatkowa klatka schodowa znajduje się po stronie południowej głównego bloku. W wieży północnej znajdują się także zsyp na śmieci oraz pomieszczenia wspólne (pralnie, różnego rodzaju sale rekreacyjne), na ostatnim piętrze mieściła się pierwotnie kotłownia[1][4]. Główne wejście do budynku znajduje się w wieży północnej, od strony zachodniej. Poniżej parteru znajduje się garaż podziemny oraz dostęp dla pojazdów komunalnych[6]. Podczas renowacji na początku XXI wieku na dachu budynku utworzony został ogród[2].

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Rada hrabstwa rozwiązana została w 1965 roku. Realizacja planów budowlanych przebiegła pod nadzorem nowo powołanej rady Wielkiego Londynu (Greater London Council).
  2. W źródłach pojawia się rozbieżna numeracja pięter budynku, prawdopodobnie wynikająca z różnicy w poziomie ulicy po jego zachodniej i wschodniej stronie. W artykule przyjęta jest numeracja umiejscawiająca parter na wysokości głównego wejścia do budynku, od strony zachodniej (St Leonard's Road, zgodna z oficjalnym planem budynku[4]). Alternatywna numeracja umiejscawia parter jeden poziom niżej.
  3. Wewnątrz mieszkań na piętrach bez korytarza znajdują się schody prowadzące do drzwi wejściowych na piętrze niżej lub wyżej.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d Balfron Tower. Historic England. [dostęp 2023-03-12]. (ang.).
  2. a b c d e Oliver Wainwright: ‘The council tenants weren’t going to be allowed back’: how Britain’s ‘ugliest building’ was gentrified. The Guardian, 2022-06-26. [dostęp 2023-03-12]. (ang.).
  3. Twentieth Century Society welcomes Balfron Tower grade II* listed status. The Twentieth Century Society, 2015-10-23. [dostęp 2023-03-12]. (ang.).
  4. a b c Balfron Tower (plan budynku) [online], London Newcastle [dostęp 2023-03-12] (ang.).
  5. Balfron Tower. Architectuul. [dostęp 2023-03-12]. (ang.).
  6. Ernö Goldfinger. Balfron Tower. „East London Papers”, 1969. [dostęp 2023-03-12]. (ang.). 

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]