Bawełniak peruwiański

Bawełniak peruwiański
	Sigmodon peruanus
	J.A. Allen, 1897
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	gryzonie
Podrząd	Supramyomorpha
Infrarząd	myszokształtne
Nadrodzina	myszowe
Rodzina	chomikowate
Podrodzina	bawełniaki
Plemię	Sigmodontini
Rodzaj	bawełniak
Gatunek	bawełniak peruwiański
Synonimy
	Sigmodon simonsi J.A. Allen, 1901; Sigmodon puna J.A. Allen, 1903; Sigmodon chonensis J.A. Allen, 1913; Sigmodon lonnbergi O. Thomas, 1921;
	Sigmodon simonsi J.A. Allen, 1901; Sigmodon puna J.A. Allen, 1903; Sigmodon chonensis J.A. Allen, 1913; Sigmodon lonnbergi O. Thomas, 1921;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Systematyka w Wikispecies

Bawełniak peruwiański^[8] (Sigmodon peruanus) – gatunek ssaka z podrodziny bawełniaków (Sigmodontinae) w obrębie rodziny chomikowatych (Cricetidae).

Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]

Bawełniak peruwiański występuje na równinach przybrzeżnych Oceanu Spokojnego i przylegającego podgórza Andów w zachodnim Ekwadorze i północno-zachodnim Peru^[9].

Taksonomia[edytuj | edytuj kod]

Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1897 roku amerykański zoolog Joel Asaph Allen nadając mu nazwę Sigmodon peruanus^[2]. Holotyp pochodził z Trujillo, w Regionie La Libertad, w Peru^[10].

Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World uznają ten takson za gatunek monotypowy^[9].

Etymologia[edytuj | edytuj kod]

Sigmodon: gr. σῖγμα sigma „litera Σ”; ὀδούς odous, ὀδóντος odontos „ząb”; w aluzji do sigmoidalnego wzoru na zębach trzonowych gdy ich korony są zużyte^[11].
peruanus: Peru^[12].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała (bez ogona) 120–172 mm, długość ogona 79–116 mm, długość ucha 16–20 mm, długość tylnej stopy 28–34 mm; masa ciała 72 g^[13].

Tryb życia[edytuj | edytuj kod]

Są spotykane od poziomu morza do 1600 m n.p.m. Zamieszkują suche lasy nad rzeką. Zanotowano je także na wilgotnych łąkach. Występują także na obszarach rolniczych^[7]. Niewiele wiadomo o zachowaniu osobników z tego gatunku. Przypuszcza się, że jest podobne do zachowania innych z rodzaju Sigmodon. Żywi się roślinami zielnymi, grzybami, niektórymi nasionami i owadami. Ich gniazda są zakładane pod kłodami, skałami, lub gęstymi kępami^[7].

Populacja[edytuj | edytuj kod]

Są gatunkiem mało powszechnym^[7].

Zagrożenia[edytuj | edytuj kod]

Wydają się nie mieć większych zagrożeń, ale są wypierane przez myszowate^[7].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Sigmodon peruanus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b J.A. Allen. On a small collection of mammals from Peru, with descriptions of new species. „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 9 (8), s. 118, 1897. (ang.).
↑ J.A. Allen. Descriptions of two new species of South American Muridae. „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 14 (2), s. 40, 1901. (ang.).
↑ J.A. Allen. Description of a new species of Sigmodon from Ecuador. „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 19 (3), s. 99, 1903. (ang.).
↑ J.A. Allen. New mammals from Colombia and Ecuador. „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 32 (29), s. 479, 1913. (ang.).
↑ O. Thomas. New Sigmodon, Oryzomys, and Echimys from Ecuador. „The Annals and Magazine of Natural History”. Ninth series. 7, s. 448, 1921. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e H.H. Zeballos H.H., E. Vivar & D.E.V.& D. Tirira E. Vivar & D.E.V.& D., Sigmodon peruanus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2021-3 [dostęp 2021-12-10] (ang.).
↑ Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 255. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ ^a ^b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 386. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Sigmodon peruanus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-12-10].
↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 631, 1904. (ang.).
↑ The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).
↑ U. Pardiñas, P. Myers, L. León-Paniagua, N.O. Garza, J. Cook, B. Kryštufek, R. Haslauer, R. Bradley, G. Shenbrot & J. Patton. Opisy gatunków Cricetidae: U. Pardiñas, D. Ruelas, J. Brito, L. Bradley, R. Bradley, N.O. Garza, B. Kryštufek, J. Cook, E.C. Soto, J. Salazar-Bravo, G. Shenbrot, E. Chiquito, A. Percequillo, J. Prado, R. Haslauer, J. Patton & L. León-Paniagua: Family Cricetidae (True Hamsters, Voles, Lemmings and New World Rats and Mice). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 399. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).

[itis-1] Sigmodon peruanus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[Allen1897-2] J.A. Allen. On a small collection of mammals from Peru, with descriptions of new species. „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 9 (8), s. 118, 1897. (ang.).

[Allen1901-3] J.A. Allen. Descriptions of two new species of South American Muridae. „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 14 (2), s. 40, 1901. (ang.).

[Allen1903-4] J.A. Allen. Description of a new species of Sigmodon from Ecuador. „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 19 (3), s. 99, 1903. (ang.).

[Allen1913-5] J.A. Allen. New mammals from Colombia and Ecuador. „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 32 (29), s. 479, 1913. (ang.).

[Thomas-6] O. Thomas. New Sigmodon, Oryzomys, and Echimys from Ecuador. „The Annals and Magazine of Natural History”. Ninth series. 7, s. 448, 1921. (ang.).

[iucn-7] H.H. Zeballos H.H., E. Vivar & D.E.V.& D. Tirira E. Vivar & D.E.V.& D., Sigmodon peruanus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2021-3 [dostęp 2021-12-10] (ang.).

[Cichocki&inni-8] Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 255. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[Burgin&inni-9] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 386. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).

[Wilson&Reeder-10] D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Sigmodon peruanus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-12-10].

[Palmer-11] T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 631, 1904. (ang.).

[Jobling-12] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).

[Pardiñas&inni-13] U. Pardiñas, P. Myers, L. León-Paniagua, N.O. Garza, J. Cook, B. Kryštufek, R. Haslauer, R. Bradley, G. Shenbrot & J. Patton. Opisy gatunków Cricetidae: U. Pardiñas, D. Ruelas, J. Brito, L. Bradley, R. Bradley, N.O. Garza, B. Kryštufek, J. Cook, E.C. Soto, J. Salazar-Bravo, G. Shenbrot, E. Chiquito, A. Percequillo, J. Prado, R. Haslauer, J. Patton & L. León-Paniagua: Family Cricetidae (True Hamsters, Voles, Lemmings and New World Rats and Mice). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 399. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]