Dąbroszyn (województwo lubuskie)
52°37′16″N 14°42′35″E/52,621111 14,709722| wieś | |
_palac_i_kosciol.jpg) Pałac i kościół w Dąbroszynie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) |
660[2] |
| Strefa numeracyjna |
95 |
| Kod pocztowy |
66-460[3] |
| Tablice rejestracyjne |
FGW |
| SIMC |
0188251 |
Położenie na mapie gminy Witnica  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa lubuskiego  | |
Położenie na mapie powiatu gorzowskiego  | |
| 52°37′16″N 14°42′35″E/52,621111 14,709722[1]
| |
Dąbroszyn (niem. Tamsel) – wieś w Polsce w województwie lubuskim, w powiecie gorzowskim, w gminie Witnica, na historycznej ziemi lubuskiej.
W latach 1954–1958 wieś należała i była siedzibą władz gromady Dąbroszyn, po jej zniesieniu w gromadzie Kamień Mały. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gorzowskiego.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Wieś początkowo powstała jako osada w XII w. Kolejno znajdowała się w rękach templariuszy, joannitów i prywatnych właścicieli.
W XIX wieku Dąbroszyn, zwany wówczas Tamsel, był częstym miejscem wycieczek kostrzyńskich mieszczan.
Działały dwa państwowe gospodarstwa rolne: w centralnej części miejscowości Państwowe Przedsiębiorstwo Gospodarki Rolnej w Dąbroszynie oraz znajdujące się za linią kolejową Państwowe Gospodarstwo Rolne w Dąbroszynie[4].
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[5]:
- kościół niegdyś ewangelicki, obecnie rzymsko-katolicki pw. św. Józefa (filia parafii w Kostrzynie). Kościół wybudowano w końcu XVII w., gdy właścicielem majątku był marszałek Hans Adam von Schöning. W latach 1825-29 kościół przebudowano w stylu neogotyckim oraz dobudowano wieżę. Projektantem przebudowy był najprawdopodobniej Karl Friedrich Schinkel. W kościele zachowało się mauzoleum rodziny von Schöning z wysokiej klasy pełnofiguralnymi rzeźbami przedstawiającymi marszałka i jego żonę Margarethę Luisę von Pöllnitz. Obok znajduje się popiersie ich syna Johanna Ludwiga von Schöning. Autorstwo rzeźb przypisuje się Andreasowi Schlüterowi lub jego uczniom. W podziemiach kościoła znajduje się udostępniony do zwiedzania, bogato zdobiony miedziany sarkofag marszałka Schöninga
- zespół pałacowy, z XVII-XIX w.:
- pałac, zbudowany pod koniec XVII w., przebudowany ok. 1780 i 1820 r. oraz w 1851 kiedy to budowla została podwyższona o jedną kondygnację i otrzymała neogotycki wygląd. Z zewnątrz pałac prezentuje się skromnie (ma formę prostopadłościanu bez wież, stromych dachów, wykuszy itp.) Wewnątrz zachowało się wiele detali architektonicznych, w tym posadzki i kominki. Obecnie (2015 r.) pałac stoi niewykorzystywany i nie jest udostępniony do zwiedzania.
- oficyna folwarczna
- baszta
- park pałacowy, z końca XVIII wieku. Pierwotnie miał formę francuskiego ogrodu barokowego. Na początku XIX w. park został przekształcony w stylu angielskiego romantyzmu przez Petera Lenné.
- pawilon ogrodowy, tzw. Świątynia Zofii, z pocz. XIX w. (niezachowany)
- pawilon ogrodowy, tzw. Świątynia Cecylii, z 1860 r. Budowla ma formę ośmiokolumnowego monopterosu. Wewnątrz znajduje się rzeźba Chronosa.
- gołębnik na folwarku, z 1820 r.
W parku dolnym zachował się najokazalszy z dąbroszyńskich pomników - obelisk zwieńczony figurą Wiktorii - bogini zwycięstwa. Pomnik, dzieło Christiana Raucha, powstał w 1840, w setną rocznicę koronacji Fryderyka Wielkiego. Fryderyk Wielki bywał za młodu w tym parku jako gość Luisy Eleonory – żony ówczesnego właściciela majątku, pułkownika Adama Friedricha von Wreecha. W parku górnym oprócz wymienionej wyżej Świątyni Cecylii zachował się obelisk poświęcony Henrykowi Pruskiemu – bratu Fryderyka Wielkiego.
-
Kościół św. Józefa -
Mauzoleum Hansa Adama Schöninga i jego żony -
Popiersie Johanna Ludwiga Schöninga -
Sarkofag marszałka Schöninga -
Pomnik Wiktorii -
Świątynia Cecylii
_kosciol_(1).jpg)
_kosciol_(3).jpg)
_kosciol_(2).jpg)
_pomnik_Wiktorii_(1).jpg)
_swiatynia_Cecylii_(1).jpg)
Sport[edytuj | edytuj kod]
Działa tu piłkarski Klub Sportowy „Zew” Dąbroszyn założony w 1973 roku i występujący w gorzowskiej A-klasie.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 21747
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 210 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Geoportal (warstwa: skany map topograficznych)
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. lubuskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 4. [dostęp 2013-01-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-22)].
