Delta Centauri
| δ Cen | |||||||||||||||||
 Położenie w gwiazdozbiorze | |||||||||||||||||
| Dane obserwacyjne (J2000) | |||||||||||||||||
| Gwiazdozbiór | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Rektascensja |
12h 08m 21,522s[1] | ||||||||||||||||
| Deklinacja |
−50° 43′ 20,69″[1] | ||||||||||||||||
| Paralaksa (π) | |||||||||||||||||
| Odległość | |||||||||||||||||
| Wielkość obserwowana | |||||||||||||||||
| Ruch własny (RA) | |||||||||||||||||
| Ruch własny (DEC) |
−15,6 ± 1,2 mas/rok[1] | ||||||||||||||||
| Prędkość radialna |
11,0 ± 4,0 km/s[1] | ||||||||||||||||
| Charakterystyka fizyczna | |||||||||||||||||
| Typ widmowy |
B2 Vne[1] | ||||||||||||||||
| Masa | |||||||||||||||||
| Promień | |||||||||||||||||
| Wielkość absolutna | |||||||||||||||||
| Jasność | |||||||||||||||||
| Okres obrotu | |||||||||||||||||
| Prędkość obrotu |
263 km/s[3] | ||||||||||||||||
| Charakterystyka orbitalna | |||||||||||||||||
| Krąży wokół | |||||||||||||||||
| Półoś wielka |
6953[2] pc | ||||||||||||||||
| Mimośród |
0,0606[2] | ||||||||||||||||
| Alternatywne oznaczenia | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Delta Centauri (δ Cen) – gwiazda w gwiazdozbiorze Centaura, odległa od Słońca o około 415 lat świetlnych.
Charakterystyka obserwacyjna[edytuj | edytuj kod]
Jest to ósma co do jasności gwiazda w konstelacji[3], jej obserwowana wielkość gwiazdowa to 2,58m, a wielkość absolutna jest równa −2,94m[2]. Światło gwiazdy jest osłabione na skutek przejścia przez absorbujący pył międzygwiazdowy. Nie jest widoczna z dużej części półkuli północnej i nie ma nazwy własnej[3].
Charakterystyka fizyczna[edytuj | edytuj kod]
Jest to błękitna gwiazda ciągu głównego, należy do typu widmowego B2[1]. Jest to gwiazda zmienna typu Gamma Cassiopeiae, szybko rotująca i otoczona dyskiem materii. Jej obserwowana jasność waha się o około 15%. Ze względu na szybki obrót, gwiazda jest spłaszczona i gorętsza na biegunach, niż na równiku; zmierzona temperatura to około 22 400 K, ale rzeczywista może być nawet o 1000 K wyższa. Wypromieniowuje ona 12 tysięcy razy więcej energii niż Słońce, ma promień 6,7 razy większy od słonecznego i masę 10–11 razy większą. Ma mniej niż 20 milionów lat; nie wiadomo, czy skończy życie jako biały karzeł, czy wybuchnie jako supernowa[3].
Dwie słabsze gwiazdy oddalone o mniej niż 5 minut kątowych wykazują podobny ruch własny co Delta Centauri, nie ma jednak pewności, czy są z nią powiązane grawitacyjnie[3][4]. Większe wartości paralaksy wskazują raczej, że leżą one w przestrzeni bliżej Słońca, niż jaśniejsza gwiazda[1][5][6]. Analizy zmienności Delta Centauri z 2008 roku sugerują, że może to być gwiazda podwójna, której towarzyszka jest odległa o 68,7 milisekund kątowych[7].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
- lista gwiazd w gwiazdozbiorze Centaura
- lista najjaśniejszych gwiazd w poszczególnych gwiazdozbiorach
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h i Delta Centauri w bazie SIMBAD (ang.)
- ↑ a b c d e Anderson E., Francis C.: HIP 59196. [w:] Extended Hipparcos Compilation (XHIP) [on-line]. VizieR, 2012. [dostęp 2018-08-20]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i Jim Kaler: Delta Centauri. STARS. [dostęp 2018-08-20]. (ang.).
- ↑ Mason et al.: WDS J12084-5043A. [w:] The Washington Double Star Catalog [on-line]. VizieR, 2014.
- ↑ HD 105382 w bazie SIMBAD (ang.)
- ↑ HD 105383 w bazie SIMBAD (ang.)
- ↑ A. Meilland, F. Millour, Ph. Stee, A. Spang i inni. δ Centauri: a new binary Be star detected by VLTI/AMBER spectro-interferometry. „Astronomy and Astrophysics”. 488 (3), s. L67–L70, 2008. DOI: 10.1051/0004-6361:200810624. arXiv:0807.4622. Bibcode: 2008A&A...488L..67M. (ang.).