Diecezja czeskobudziejowicka

Diecezja Czeskie Budziejowice
Państwo	Czechy
Siedziba	Czeskie Budziejowice
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Metropolia	Metropolia czeska
Katedra diecezjalna	Katedra św. Mikołaja w Czeskich Budziejowicach
Biskup diecezjalny	Vlastimil Kročil
Biskup pomocniczy	bp Pavel Posád
	Dane statystyczne
Liczba wiernych; • odsetek wiernych	291 000; 38,4
Liczba kapłanów; • w tym diecezjalnych; • w tym zakonnych	136; 94; 42
Liczba osób zakonnych	164
Liczba dekanatów	11
Liczba parafii	361
Powierzchnia	12 500 km²
	; Diecezja Czeskie Budziejowice (ciemnoniebieski)
	48°58′30,9″N 14°28′33,6″E/48,975250 14,476000
	Strona internetowa

Diecezja Czeskie Budziejowice (łac. Dioecesis Budovicensis, cze. Diecéze českobudějovická) – rzymskokatolicka diecezja czeska położona w południowo-zachodniej części kraju, obejmująca swoim zasięgiem terytorium kraju południowoczeskiego. Siedziba biskupa znajduje się w katedrze św. Mikołaja w Czeskich Budziejowicach.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Diecezja została powołana bullą papieża Piusa VI 20 września 1785 na terytoriach należących wcześniej do archidiecezji praskiej. Ustanowienia osobnej diecezji dla południowych Czech chciał Józef II Habsburg. Pierwszy biskup Jan Prokop Schaffgotsche (1785-1813) w 1803 otworzył seminarium duchowne, w którym uczono czeskiego. Znajomość tego języka była warunkiem otrzymania święceń. Tym samym biskup wypierał kulturę i język niemiecki z Czech.

Jednym z najwybitniejszych czeskich biskupów był czwarty biskup Czeskich Budziejowic Jan Valerián Jirsík. Dbał o swoją diecezje. Każdą parafie w swoim biskupstwie odwiedził przynajmniej trzy razy. Znany jest z promowania idei utworzenia pełnego czeskojęzycznego szkolnictwa. Doprowadził do powstania do dziś istniejącej szkoły, która obecnie nazywa się Gimnazjum Jana Waleriana Jirsíka. Naraził się tym samym budziejewickim Niemcom. Ta nienawiść trwała aż do II wojny światowej. Jedną z pierwszych rzeczy, które Niemcy zrobili po zajęciu Czeskich Budziejowic była rozbiórka pomników biskupa i zmiana nazwy szkoły nazwanej jego imieniem.

Ósmy biskup Šimon Bárta został mianowany w 1920. Była to pierwsza nominacja biskupa budziejowickiego dokonana wyłącznie przez papieża (do tej pory jedynie zatwierdzał on kandydatów wyznaczonych przez monarchę).

Po śmierci bp. Bárty w 1940 na nowego biskupa został wybrany Czech Antonín Eltschkner. Spotkało się to z ostrą reakcją władz hitlerowskiego Protektoratu Czech i Moraw, które chciały powołania biskupa obywatelstwa niemieckiego. Stolica Apostolska w końcu zdecydowała się nie publikować mianowania Eltschknera, ponieważ było jasne, że nie będzie mógł objąć biskupstwa, lecz także nie powołała innego kandydata. Wakat na tym stanowisku trwał do 1947.

25 czerwca 1947 Joseph Hlouch został nominowany na biskupa budziejowickiego. Zastał on diecezje w fatalnej sytuacji spowodowanej z jednej strony wyniszczeniem ludności przez hitlerowców, a z drugiej strony obecną sytuacją po dojściu do władzy komunistów. Rozkradali oni majątki kościelne, likwidowali kościelną prasę i szkoły. Księża byli więzieni i zastraszani, w tym biskup Hloucha, który w latach 1950 - 1968 miał uniemożliwiane przez organy państwowe możliwości sprawowania urzędu. M.in. w latach 1950 - 1963 został bezprawnie internowany. Po jego śmierci w 1972 roku reżim komunistyczny aż do swojego upadku uniemożliwiał mianowanie nowego biskupa (następca Hloucha mianowany został dopiero w 1990).

31 maja 1993 odłączono część terytorium diecezji. Parafie te weszły w skład nowo powstałej diecezji pilzneńskiej.

Biskupi Czeskich Budziejowic[edytuj | edytuj kod]

Osobny artykuł: Biskupi czeskobudziejowiccy.

Ordynariusz: bp Vlastimil Kročil
biskup pomocniczy: bp Pavel Posád

Podział administracyjny[edytuj | edytuj kod]

W skład diecezji Czeskie Budziejowice wchodzi 10 dekanatów, które składają się z 354 parafii^[2]:

Dekanat Czeskie Budziejowice - miasto
- liczba parafii: 5
- liczba wiernych:
- dziekan: ks. dr Zdeněk Maresz
Dekanat Czeskie Budziejowice
- liczba parafii: 44
- liczba wiernych: 52 273
- dziekan: ks. mgr Josef Stolarik
Dekanat Český Krumlov
- liczba parafii: 47
- liczba wiernych: 16 049
- dziekan: ks. Václav Picha
Dekanat Jindřichův Hradec
- liczba parafii: 31
- liczba wiernych: 28 511
- dziekan: ks. Václav Habart
Dekanat Pelhřimov
- liczba parafii: 38
- liczba wiernych: 30 860
- dziekan: ks. mgr Jaromír Stehlik
Dekanat Pisek
- liczba parafii: 29
- liczba wiernych: 23 579
- dziekan: ks. Karel Vrba
Dekanat Prachatice
- liczba parafii: 37
- liczba wiernych: 17 067
- dziekan: ks. mgr Josef Slaczik
Dekanat Strakonice
- liczba parafii: 26
- liczba wiernych: 22 824
- dziekan: ks. inż Viktor Frydl
Dekanat Sušice - Nepomuk
- liczba parafii: 40+21
- liczba wiernych: 15 078 + 4 694
- dziekan: ks. Miroslav Nikola
Dekanat Tábor
- liczba parafii: 43
- liczba wiernych: 31 049
- dziekan: ks. Václav Hes