Drogi żółciowe

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Drogi żółciowe – zespół przewodów odprowadzających żółć z wątroby do dwunastnicy. Nadmiar żółci jest magazynowany w pęcherzyku żółciowym. Rozróżnia się drogi żółciowe wewnątrzwątrobowe oraz zewnątrzwątrobowe.

Drogi żółciowe wewnątrzwątrobowe[edytuj | edytuj kod]

Rozpoczynają się w wątrobie kanalikami żółciowymi włosowatymi (międzykomórkowymi), które łącząc się tworzą przewodziki międzyzrazikowe (łac. ductuli interlobulares). Żółć jest produkowana w komórkach wątroby (hepatocytach). Przewodziki międzyzrazikowe łączą się w przewodziki żółciowe (łac. ductuli biliferi). Następnie kierują się one do wnęki wątrobowej tworząc przewód wątrobowy prawy oraz przewód wątrobowy lewy, które we wnęce łączą się w przewód wątrobowy wspólny (łac. ductus hepaticus communis).

Początkowe odcinki przewodzików międzyzrazikowych wysłane są nabłonkiem sześciennym. Ich dalsze części oraz większe przewody wysłane są nabłonkiem walcowatym.

Przewód wątrobowy prawy zbiera żółć z płata prawego i płata czworobocznego wątroby.

Przewód wątrobowy lewy zbiera żółć z płata lewego i płata ogoniastego wątroby.

Drogi żółciowe zewnątrzwątrobowe[edytuj | edytuj kod]

Drogi żółciowe zewnątrzwątrobowe (na zielono): pęcherzyk żółciowy, przewód pęcherzykowy, przewód wątrobowy wspólny, przewód żółciowy wspólny
Cholangiogram śródoperacyjny obrazujący drogi żółciowe podczas cholecystektomii laparoskopowej

Przewód wątrobowy wspólny (łac. ductus hepaticus communis) – średnica około 4 mm; długość zmienna osobniczo (od 2 do 6 cm). Biegnie w więzadle wątrobowo-dwunastniczym (łac. ligamentum hepatoduodenale). Sąsiaduje z przewodem pęcherzykowym od strony prawej.

Pęcherzyk żółciowy (łac. vesica fellea) – narząd mający na celu magazynowanie i zagęszczanie żółci w przerwie pomiędzy okresami trawienia. Od strony trzewnej pokryty jest otrzewną. Pęcherzyk dzielimy na trzy części:

Przewód pęcherzykowy (łac. ductus cysticus) doprowadza i odprowadza żółć z pęcherzyka żółciowego. Stanowi jego część. Ściana przewodu pęcherzyka żółciowego jest pofałdowana. Błona śluzowa przewodu tworzy fałd spiralny (łac. plica spiralis), składający się z wielu wpukleń obejmujących od 1/3 do 2/3 obwodu. W normalnych warunkach, przewód jest drożny w obie strony. Na skutek skurczu mięśniówki przewodu przepływ żółci może zostać zahamowany.

Przewód żółciowy wspólny (łac. ductus choledochus) – średnica 5 mm; długość około 7 cm. Powstaje z połączenia przewodu pęcherzykowego i przewodu wątrobowego wspólnego. Dzieli się na cztery części:

  • część naddwunastniczą
  • część zadwunastniczą
  • część trzustkową
  • część śródścienną – przechodzi przez ścianę dwunastnicy i uchodzi na brodawce większej dwunastnicy (brodawka Vatera); końcowy odcinek, często rozdęty, tworzy bańkę wątrobowo-trzustkową (łac. ampulla hepatopancreatica).

Schorzenia dróg żółciowych i pęcherzyka żółciowego[edytuj | edytuj kod]

Zablokowanie przepływu żółci w drogach żółciowych może spowodować żółtaczkę mechaniczną.