Echinorhinus
| Echinorhinus | |||
| de Blainville, 1816[1] | |||
 Przedstawiciel rodzaju – E. cookei | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj |
Echinorhinus | ||
| Typ nomenklatoryczny | |||
|
Squalus spinosus Gmelin, 1789 (= Squalus brucus Bonnaterre, 1788) | |||
| Synonimy | |||
|
| |||
| Gatunki | |||
| |||
| Zasięg występowania | |||
| |||
Echinorhinus – rodzaj ryb chrzęstnoszkieletowych z rodziny Echinorhinidae.
Rozmieszczenie geograficzne[edytuj | edytuj kod]
Szeroko rozprzestrzenione w wodach oceanicznych, na głębokościach od 10 do ok. 1000 m p.p.m. Występują we wszystkich tropikalnych wodach morskich. Spotykane również w morzach strefy umiarkowanej[4][5].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Są to duże rekiny osiągające długość ciała do 4 m[5].
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
Rodzaj (w randze podrodzaju w obrębie Squalus) zdefiniował w 1816 roku francuski zoolog i anatom porównawczy Henri Marie Ducrotay de Blainville w artykule poświęconym klasyfikacji na podstawie rozmieszczenia w królestwie zwierząt opublikowanym w czasopiśmie Bulletin des Sciences, par la Société Philomáthique de Paris[1]. Gatunkiem typowym jest (oznaczenie monotypowe) rekin kolczasty (E. brucus).
Etymologia[edytuj | edytuj kod]
- Echinorhinus: gr. εχινος ekhinos ‘jeż, jeżowiec’; ῥις rhis, ῥινος rhinos ‘nos, pysk’[6].
- Goniodus: gr. γωνια gōnia ‘kąt, róg’[7]; οδους odous, οδοντος odontos ‘ząb’[8]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Squalus spinosus Gmelin, 1789 (= Squalus brucus Bonnaterre, 1788).
- Rubusqualus: łac. rubus ‘cierń, jeżyna’, od rubeo ‘być czerwonym’[9]; squalus ‘brudny, paskudny’, także ‘starożytna nazwa ryb morskich uznawanych za nienadające się do spożycia przez ludzi, w tym rekinów’[10]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Echinorhinus (Rubusqualus) mccoyi Whitley, 1931 (= Squalus brucus Bonnaterre, 1788).
Podział systematyczny[edytuj | edytuj kod]
Do rodzaju należą następujące występujące współcześnie gatunki[4]:
- Echinorhinus brucus (Bonnaterre, 1788) – rekin kolczasty[11]
- Echinorhinus cookei Pietschmann, 1928
Opisano również gatunki wymarłe[12]:
- Echinorhinus australis (Chapman, 1909) (kreda)
- Echinorhinus blakei Agassiz, 1856 (miocen)
- Echinorhinus caspius Glikman, 1964 (eocen)
- Echinorhinus eyrensis Pledge, 1992 (kreda)
- Echinorhinus kelleyi Pfeil, 1983 (miocen)
- Echinorhinus lapaoi Antunes & Cappetta, 2002 (kreda)
- Echinorhinus maremagnum Bogan, Agnolin, otero, Egli, Suárez, Soto-Acuña & Novas, 2017 (kreda)
- Echinorhinus pfauntschi Pfeil, 1983 (oligocen)
- Echinorhinus pollerspoecki Pfeil, 1983 (miocen–oligocen)
- Echinorhinus pozzii Ameghino, 1906 (miocen)
- Echinorhinus priscus Arambourg, 1952 (eocen)
- Echinorhinus richiardii Lawley, 1876 (pliocen)
- Echinorhinus schoenfeldi Pfeil, 1983 (oligocen)
- Echinorhinus vielhus Guinot, Cappetta & Adnet, 2014 (kreda)
- Echinorhinus wadanohanaensis Kitamura, 2013 (kreda)
- Echinorhinus weltoni Pfeil, 1983 (eocen)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b H.M.D. de Blainville. Prodrome d’une nouvelle distribution systématique du règne animal. „Bulletin des Sciences, par la Société Philomáthique de Paris”. Année 1816, s. 121, 1816. Paris. (fr.).
- ↑ L. Agassiz: Recherches sur les poissons fossiles. T. 3. Neuchatel: Petitpierre, 1833–1843, s. 94, ryc. E. (łac.).
- ↑ G.P. Whitley. New names for Australian fishes. „The Australian Zoologist”. 6 (4), s. 311, 1931. (ang.).
- ↑ a b Ron Fricke, William Neil Eschmeyer, Richard Van der Laan (red.), SEARCH, [w:] Eschmeyer's Catalog of Fishes, California Academy of Sciences, 5 marca 2024 [dostęp 2024-03-25] (ang.).
- ↑ a b R. Froese & D. Pauly: Echinorhinus. FishBase (ver. (02/2024)). [dostęp 2024-03-25]. (ang.).
- ↑ Ch. Scharpf: Family Echinorhinidae Gill 1862 (Bramble Sharks). The ETYFish Project. [dostęp 2024-03-25]. (ang.).
- ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 112.
- ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 171.
- ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 224.
- ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 245.
- ↑ Eugeniusz Grabda, Tomasz Heese: Polskie nazewnictwo popularne krągłouste i ryby - Cyclostomata et Pisces. Koszalin: Wyższa Szkoła Inżynierska w Koszalinie, 1991.
- ↑ J. Pollerspöck & N. Straube, Bibliography Database of living/fossil sharks, rays and chimaeras (Chondrichthyes: Elasmobranchii, Holocephali) [online], shark.refrences.com, 2023 [dostęp 2024-03-25] (ang.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- E.C. Jaeger: Source-book of biological names and terms. Wyd. 3 (Revised second printing). Springfield: Charles C. Thomas, 1959, s. 1–316. (ang.).