Dzwonkówka czerwonobrązowa
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
dzwonkówka czerwonobrązowa |
| Nazwa systematyczna | |
| Entoloma juncinum (Kühner & Romagn.) Noordel. Persoonia 10(2): 255 (1979) | |
.jpg)
Dzwonkówka czerwonobrązowa (Entoloma juncinum (Kühner & Romagn.) Noordel.) – gatunek grzybów z rodziny dzwonkówkowatych (Entolomataceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Entoloma, Entolomataceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy zdiagnozowali go w 1954 r. R. Kühner i H.Ch.L. Romagnesi nadając mu nazwę Rhodophyllus juncinus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu M.E. Noordeloos w 1979 r.[1]
- Entoloma juncinum (Kühner & Romagn.) Noordel. 1979 var. juncinum
- Nolanea juncina (Kühner & Romagn.) P.D. Orton 1960
- Rhodophyllus juncinus Kühner & Romagn. 1954
Nazwę zwyczajową zaproponował Władysław Wojewoda w 1999 r.[3]
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Średnica 1-4 cm, początkowo stożkowaty, potem dzwonkowaty, w końcu rozpostarty, czasami z niewielkim garbem, rzadko nieco wklęśnięty na środku. Brzeg młodych owocników lekko podwinięty, potem prosty. Jest silnie higrofaniczny, w stanie wilgotnym przeźroczysty, prążkowany do 2/3 promienia, ciemno czerwono-brązowy, nieco jaśniejszy przy brzegu, w stanie suchym nagi, wyblakły[4].
W liczbie 15-30, z międzyblaszkami (l = 1-7), średniogęste, głęboko wykrojone, czasami prawie wolne lub szeroko przyrosnięte, brzuchate, o szerokości do 7 mm. Początkowo ciemno szaro-brązowe, potem z różowawym odcieniem. Ostrza równe[4].
Wysokość 4-8 cm, grubość 1-4 mm, cylindryczny lub nieco spłaszczony, rozszerzający się ku podstawie. Powierzchnia naga, czasami drobno oprószona, nieco jaśniejsza niż kapelusz. Podstawa biało filcowata[4].
W stanie wilgotnym tej samej barwy co powierzchnia, w stanie suchym jaśniejszy. Zapach mączny, czasami słaby, ale po szkodzeniu wyraźny. Smak mączno-zjełczały[4].
- Cechy mikroskopowe
Zarodniki w widoku z boku izometryczne, 5-6-kątowe, o wymiarach 8,0-10,5 × 7,0-9,5 μm. Podstawki 25-50 × 10-15 μm, 4–zarodnikowe, ze sprzążkami. Cystyd brak. Zwykle są bardzo liczne i zmieszane z podstawkami. Komórki skórki cylindryczne, o szerokości 2,5-15 μm z maczugowatymi elementami końcowymi o szerokości do 20 μm. Komórki skórki i górnej warstwy tramy inkrustowane pigmentem, ponadto jasnobrązowy pigment występuje wewnątrzkomórkowo w górnej części tramy kapelusza. W strzępkach hymenium sprzążki[4].
Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]
Dzwonkówka czerwonobrązowa występuje głównie w Europie, zwłaszcza w Europie Zachodniej i Północnej. Jest tutaj szeroko rozprzestrzeniona – od Hiszpanii po północne rejony Skandynawii, występuje także na Islandii i w Anglii[5]. Jest dość częsta[4]. W Polsce podano liczne stanowiska[3]. Znajduje się jednak na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status R – gatunek potencjalnie zagrożony z powodu ograniczonego zasięgu geograficznego i małych obszarów siedliskowych[6]. Nowe stanowiska podaje internetowy atlas grzybów[7]
Występuje w bogatych w próchnicę lasach liściastych lub w mieszanych, rzadziej na terenach trawiastych[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Index Fungorum. [dostęp 2018-12-18]. (ang.).
- ↑ Species Fungorum. [dostęp 2018-12-18]. (ang.).
- ↑ a b c Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ a b c d e f Flora Agaricina Neerlandica. Critical monographs on the families of agarics and boleti occuring in the Netherlands. 1: Entolomataceae. 1988, 1:1-126
- ↑ Discover Life Maps. [dostęp 2018-12-18].
- ↑ Zbigniew Mirek: Red list of plants and fungi in Poland = Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany. Polish Academy of Sciences, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
- ↑ Nowe stanowiska dzwonkówki czerwonobrązowej w Polsce. [dostęp 2018-12-18].