Fabryka Ekstraktów Garbarskich w Bydgoszczy

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Fabryka Ekstraktów Garbarskich
Państwo

 Polska

Adres

Bydgoszcz
ul. Przemysłowa

Data założenia

1954

Data likwidacji

1992

Położenie na mapie Bydgoszczy
Mapa konturowa Bydgoszczy, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Fabryka Ekstraktów Garbarskich”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Fabryka Ekstraktów Garbarskich”
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego
Mapa konturowa województwa kujawsko-pomorskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Fabryka Ekstraktów Garbarskich”
Ziemia53°07′29″N 18°05′58″E/53,124722 18,099444

Fabryka Ekstraktów Garbarskich – istniejąca w latach 1954-1970 fabryka w Bydgoszczy, producent garbników roślinnych, w latach 1970-1992 funkcjonująca jako oddział Zakładów Sklejek i Chemicznego Przerobu Drewna w Bydgoszczy.

Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]

Zakład specjalizował się w produkcji garbników roślinnych, furfuralu, płyt wiórowych i pilśniowych.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Fabryka Ekstraktów Garbarskich była pierwszym obiektem przemysłowym powstałym od postaw w Bydgoszczy w ramach Planu Sześcioletniego (1950-1956). Uruchomienie zakładu nastąpiło w dniu 1 listopada 1954 przy ul. Przemysłowej, gdzie wzniesiono czerwonoceglane obiekty produkcyjne[1]. Początkowo wytwarzano garbnik dębowy, który dotąd sprowadzany był do Polski z zagranicy. W 1958 sprzedano 1400 ton tego produktu. Prowadzono również eksperymenty w celu wytwarzania garbników m.in. z kory świerkowej i wiklinowej oraz surowców importowanych. W końcu 1954 zatrudnienie w przedsiębiorstwie wynosiło 288 osób, w tym 64 kobiet[2]. Od 1956 prowadzono próby wykorzystania strużki poekstrakcyjnej do produkcji furfuralu, zakończone eksplozją, w której zginął inicjator przedsięwzięcia, dyrektor zakładu inż. Władysław Marczak. W 1959 zakład przystąpił do produkcji ekstraktu mimozowego w oparciu o import kory mimozowej (2250 ton w 1973)[1].

Na początku lat 60. XX w., po akceptacji resortowego ministerstwa, przystąpiono do rozbudowy fabryki o nowe działy produkcyjne. W 1963 ruszył oddział płyt wiórowych, zaopatrzony w niemieckie urządzenia, a w 1964 oddział produkcji furfuralu, wyposażony w szwedzką aparaturę do wytwarzania specyfiku metodą bezkwasową, ciągłą. Oba produkty były w Polsce nowe, dotąd wyłącznie importowane, a furfural był poszukiwany przez przemysł rafineryjny[1].

W 1970 fabrykę połączono z Państwową Fabryką Sklejek w jeden organizm gospodarczy pod nazwą Zakłady Sklejek i Chemicznego Przerobu Drewna w Bydgoszczy (zakład nr 1 – ul. Przemysłowa, zakład nr 2 – ul. Fordońska). Połączone przedsiębiorstwo specjalizowało się w produkcji garbników: dębowego, mimozowego i ślimakowego, furfurolu (jedyny producent w kraju), płyt wiórowych, pilśniowych, sklejki suchotrwałej, wodoodpornej, lotniczej, modelarskiej (jedyny producent w kraju), szalunkowej, lignofolu czółenkowego, samosmarownego, płyt filtracyjnych dla przemysłu chemicznego, klejów fenolowych i wodoodpornych[1]. Wartość produkcji zapewniała bydgoskim zakładom pierwsze miejsce w Zjednoczeniu Przemysłu Płyt, Sklejek i Zapałek w Polsce[1].

Na początku lat 90. w okresie transformacji ustrojowej zakład ekstraktów garbarskich przy ul. Przemysłowej został sprzedany, a zakład sklejek przy ul. Fordońskiej wyodrębnił się w spółkę akcyjną Bydgoskie Zakłady Sklejek Sklejka-Multi S.A.[3].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e Brakowski Konrad: Udany mariaż dwóch zakładów [w:] Kalendarz Bydgoski 1975
  2. Życie gospodarcze miasta 1945-1955 [w:] Historia Bydgoszczy. Tom III. Część pierwsza 1945-1956. Praca zbiorowa. Bydgoskie Towarzystwo Naukowe Bydgoszcz 2015. ISBN 978-83-60775-44-8, str. 199-243
  3. 100 lat bydgoskich „Sklejek” [w:] Kalendarz Bydgoski 2014