Fiołek pierzasty

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Fiołek pierzasty
Ilustracja
Morfologia gatunku
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

malpigiowce

Rodzina

fiołkowate

Rodzaj

fiołek

Gatunek

fiołek pierzasty

Nazwa systematyczna
Viola pinnata L.
Sp. Pl.: 934 (1753)[3]
Synonimy
  • Viola multifida Willd. ex Schult.[3]

Fiołek pierzasty (Viola pinnata L.) – gatunek roślin z rodziny fiołkowatych (Violaceae). Występuje naturalnie na obszarze od wschodniej Francji po Chorwację[3][4].

Rozmieszczenie geograficzne[edytuj | edytuj kod]

Rośnie we wschodniej Francji, Szwajcarii, Austrii, północnych Włoszech oraz Chorwacji[3][4]. We Francji jest podawany z departamentów Alpy Górnej Prowansji, Alpy Wysokie, Alpy Nadmorskie, Ariège, Sabaudia i Górna Sabaudia[5]. W Szwajcarii spotykany jest w południowej i południowo-wschodniej części kraju[6]. W Austrii jest obserwowany w Tyrolu i Karyntii[7]. We Włoszech występuje na północy – w regionach Dolina Aosty, Piemont, Lombardia, Trydent-Górna Adyga, Wenecja Euganejska oraz Friuli-Wenecja Julijska[8]. Według niektórych źródeł podawany jest także z Uralu i Syberii[7].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Pokrój
Bezłodygowa bylina dorastająca do 3–8 cm wysokości[6] (według innych źródeł do 5–15 cm wysokości[9]). Tworzy kłącza[4].
Kwiat
Liście
Blaszka liściowa w obwodzie ma okrągławy lub nerkowaty kształt, jest pierzastodzielna, złożona z 3–5 mniej lub bardziej równowąskich segmentów o tępym wierzchołku, segmenty boczne są podwójnie lub potrójnie klapowane, natomiast środkowe podzielone są na 5–7 klapek[6]. Mierzy 3–6 cm długości i szerokości, ma zbiegającą po ogonku nasadę[4][10]. Ogonek liściowy jest nagi i ma 4–10 cm długości[4]. Przylistki są błoniaste, owalnie lancetowate, z kilkoma frędzlami, osiągają 10 mm długości[4][6].
Kwiaty
Pojedyncze, wydzielają zapach, osadzone na wyprostowanych szypułkach w okresie dojrzałości, wyrastających z kątów pędów[4][7][6]. Mają działki kielicha o owalnym kształcie i tępym wierzchołku[7]. Korona kwiatu mierzy 10–20 mm średnicy[9]. Płatki są prążkowane i mają jasnofioletową barwę, 2 płatki boczne są brodate, płatek dolny posiada szeroką, wyprostowaną i nieco zakrzywioną ostrogę, 2 razy dłuższą niż wyrostek działka kielicha[7][6]. Znamię jest pogrubione i ukośnie ścięte na szczycie[7].
Owoce
Zwisające, nagie torebki z ostro zakończonym wierzchołkiem[7][6].

Biologia i ekologia[edytuj | edytuj kod]

Rośnie na drobnych piargach wapiennych i w lasy sosnowych[6]. We Francji występuje na wysokości od 800 do 2500 m n.p.m.[9], natomiast we Włoszech od 500 do 2000 m n.p.m.[8] Preferuje stanowiska w pełnym nasłonecznieniu, na glebach o zasadowym odczynie[5]. Kwitnie od maja do czerwca lub lipca[7][6].

Liczba chromosomów 2n = 48[6].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-01] (ang.).
  3. a b c d Viola pinnata L.. Plants of the World Online. [dostęp 2021-04-04]. (ang.).
  4. a b c d e f g Viola pinnata. Plantes & Botanique. [dostęp 2021-04-04]. (fr.).
  5. a b Viola pinnata L. / Violette pennée. Preservons-la-Nature.fr 2010-2021. [dostęp 2021-04-04]. (fr.).
  6. a b c d e f g h i j Viola pinnata L.. Info Flora 2004-2021. [dostęp 2021-04-04]. (fr.).
  7. a b c d e f g h 379 Viola pinnata L.. Tela botanica. [dostęp 2021-04-04]. (fr.).
  8. a b Viola pinnata L.. [w:] Schede di botanica [on-line]. Altervista. [dostęp 2021-04-04]. (wł.).
  9. a b c Violette à feuilles pennées. Flore Alpes. [dostęp 2021-04-04]. (fr.).
  10. Viola pinnata. 2018 The Alpine Garden Society. [dostęp 2021-04-04]. (ang.).