Franciszek Sarnek

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Franciszek Sarnek
major uzbrojenia major uzbrojenia
Data i miejsce urodzenia

1 kwietnia 1888
Dzików

Data śmierci

1962

Przebieg służby
Siły zbrojne

Wojsko Polskie

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka

Odznaczenia
Krzyż Walecznych (1920–1941) Medal Zasługi Wojskowej „Signum Laudis” z Mieczami Krzyż Wojskowy Karola

Franciszek Sarnek (ur. 1 kwietnia 1888 w Dzikowie, zm. 1962) – major uzbrojenia Wojska Polskiego, inżynier.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 1 kwietnia 1888 w Dzikowie, w ówczesnym powiecie tarnobrzeskim Królestwa Galicji i Lodomerii, w rodzinie Wincentego, bażantarnika[1]. Był starszym bratem Stanisława (ur. 10 maja 1890), kapitana piechoty rezerwy Wojska Polskiego[2][3], który był szkolnym kolegą Michała Żymierskiego vel Łyżwińskiego z Gimnazjum św. Anny w Krakowie (1902–1910)[4].

Franciszek był absolwentem Uniwersytetu Jagiellońskiego[1], a w latach 1910–1911 jednym z przywódców strajku na uczelni. W 1914 ukończył studia inżynierskie w Instytucie Chemicznym na Uniwersytecie w Nancy[5].

W czasie I wojny światowej walczył w szeregach cesarskiej i królewskiej Armii. Jego oddziałem macierzystym c. i k. Pułk Artylerii Fortecznej Nr 2. Na stopień porucznika rezerwy został mianowany ze starszeństwem z 1 lipca 1915 w korpusie oficerów artylerii fortecznej, a na stopień nadporucznika rezerwy awansował ze starszeństwem z 1 sierpnia 1917[6][7][8].

W czasie wojny z bolszewikami walczył w szeregach 1 Dywizji Litewsko-Białoruskiej[5]. Od 10 lipca 1920 jako dowódca II dywizjonu 1 pułku artylerii polowej Litewsko-Białoruskiej był przydzielony do Grupy generała Aleksandra Boruszczaka[9][10]. Od wiosny 1921 był wykładowcą w Szkole Broni Chemicznej w Warszawie[5]. Od 1 czerwca 1921 jego oddziałem macierzystym był 6 dywizjon artylerii ciężkiej[11]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu majora ze starszeństwem od 1 czerwca 1919 i 151. lokatą w korpusie oficerów artylerii, a jego oddziałem macierzystym był wówczas 5 pułk artylerii ciężkiej w Krakowie[12]. W 1923 został przydzielony do Oddziału II Sztabu Generalnego[13]. 1 maja tego roku objął kierownictwo Referatu Technicznego, w którym aktywnie prowadzono badania i sporządzano opracowania związane głównie z wojną chemiczną[14]. Służbę w Oddziale II SG zakończył 31 października 1924 i udał się na urlop bezpłatny[15]. W czasie urlopu pełnił funkcję dyrektora firmy „Protekta”[16], zamieszaną niedługo potem w aferę masek przeciwgazowych, związaną z nazwiskiem gen. Michała Żymierskiego[17]. Formalnie pozostawał oficerem przydzielonym do Oddziału II SG do 6 czerwca 1925, kiedy to ogłoszono jego przydział do Okręgowego Zakładu Uzbrojenia Nr 1 jako nadliczbowego[18]. W międzyczasie został przeniesiony z korpusu oficerów artylerii do korpusu oficerów uzbrojenia[19]. Później został przeniesiony do rezerwy. Po zakończeniu służby wojskowej został szefem francuskiej firmy handlowej „Degueschau”[20] („Tehaszo”) w Warszawie[16]. W lipcu 1927 w procesie przeciwko generałowi Żymierskiemu złożył zeznania jako świadek[17][20][16].

W 1926 wspólnie z majorem Zygmuntem Wojnicz-Sianożęckim opublikował książkę „Wojna chemiczna i obrona kraju”, do której przedmowę napisał Ignacy Mościcki.

Był żonaty z Leokadią z Bednarskich (ur. 29 stycznia 1901 w Warszawie)[21]. W 1931 przeprowadził się z żoną z Warszawy do Poznania i 30 maja został zameldowany przy ul. Mickiewicza 21/25 m. 7[21]. W 1934, jako oficer rezerwy pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Poznań Miasto. Posiadał przydział w rezerwie do Kadry 1 Oddziału Służby Uzbrojenia[22].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b Barcik i in. 2014 ↓.
  2. ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 11, 1018.
  3. ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-03-26]..
  4. ↑ Sprawozdanie 1910 ↓, s. 101–102.
  5. ↑ a b c Dubicki 2013 ↓, s. 150.
  6. ↑ Ranglisten 1916 ↓, s. 804, 813.
  7. ↑ Ranglisten 1917 ↓, s. 1084, 1104.
  8. ↑ Ranglisten 1918 ↓, s. 1341, 1369.
  9. ↑ Zygmunt Piotr Rumiński: Protokół badania świadka kpt. Franciszka Sarnek. [w:] Sprawa karna przeciwko generałowu Boruszczakowi, sygn. 701/5/3 [on-line]. Instytut Józefa Piłsudskiego w Ameryce, 1921-03-10. [dostęp 2023-03-26].
  10. ↑ Spaltenstein 1930 ↓, s. 5, 17.
  11. ↑ Spis oficerów 1921 ↓, s. 313, 859.
  12. ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 191.
  13. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 9, 787, 816.
  14. ↑ Dubicki 2013 ↓, s. 150, 153.
  15. ↑ Pismo szefa Wydziału I Organizacyjnego z 2 sierpnia 1925. [w:] Oddział II, sygn. I.303.4.343, s. 343 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-03-26].
  16. ↑ a b c Proces gen. Żymierskiego : Co mówi major Sarnek?. „Kurjer Polski”. 194, s. 5, 1927-07-17. .
  17. ↑ a b Dubicki 2013 ↓, s. 153.
  18. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 61 z 6 czerwca 1925, s. 306.
  19. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 9, 1233, 1245.
  20. ↑ a b O nadużycia przy dostawach (11-ty dzień rozpraw). „Kurjer Warszawski”. 194, s. 17, 1927-07-17. .
  21. ↑ a b Kartoteka ewidencji ludności 1870–1931. Archiwum Państwowe w Poznaniu. [dostęp 2023-03-26]..
  22. ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 193, 724.
  23. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 9, 787, tu także odznaczony Orederem Virtuti Militari V klasy.
  24. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 9, 1233.
  25. ↑ a b Ranglisten 1918 ↓, s. 1369.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Franciszek_Sarnek&oldid=70775158”