Fridolin von Senger und Etterlin

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
(Przekierowano z Frido von Senger)
Fridolin von Senger und Etterlin
Ilustracja
Gen. Frido von Senger
generał wojsk pancernych generał wojsk pancernych
Data i miejsce urodzenia

4 września 1891
Waldshut,
Cesarstwo Niemieckie

Data i miejsce śmierci

9 stycznia 1963
Freiburg, RFN

Przebieg służby
Lata służby

1914–1945

Siły zbrojne

Armia Cesarstwa Niemieckiego
Reichswehra
Wehrmacht

Stanowiska

dowódca:
17 Dywizji Pancernej
XIV Korpusu Pancernego

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
II wojna światowa

Odznaczenia
Krzyż Rycerski Krzyża Żelaznego z liśćmi dębu Złoty Krzyż Niemiecki (III Rzesza) Krzyż Żelazny I Klasy, ponowne nadanie w 1939 Krzyż Żelazny II Klasy, ponowne nadanie w 1939 Krzyż Honorowy dla Walczących na Froncie (III Rzesza) Odznaka za 25-letnią Służbę w Heer lub Kriegsmarine Czarna odznaka za rany (Cesarstwo Niemieckie) Wielki Oficer Orderu Korony Włoch Order Lwa Zeryngeńskiego (Badenia)
Multimedia w Wikimedia Commons

Fridolin Rudolf Theodor von Senger und Etterlin (ur. 4 września 1891, zm. 9 stycznia 1963) − niemiecki generał z okresu II wojny światowej.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Frido von Senger und Etterlin urodził się w Waldshut w Niemczech w arystokratycznej rodzinie katolickiej. Do wojska wstąpił w 1910, rozpoczynając służbę jako artylerzysta. Następnie kształcił się na Oxford University korzystając ze stypendium Rhodesa dla studentów z zagranicy. Biegle posługiwał się językiem angielskim, francuskim i włoskim[1]. W I wojnie światowej brał udział w stopniu porucznika.

Po zakończeniu działań wojennych służył nadal w Reichswehrze jako dowódca szwadronu 18 Regimentu Kawalerii. W 1927 otrzymał awans na kapitana, w 1936 na podpułkownika, a w 1939, gdy dowodził 22 Regimentem Kawalerii, na pułkownika.

II wojna światowa[edytuj | edytuj kod]

W czasie kampanii francuskiej von Senger und Etterlin dowodził Schnelle Brigade von Senger (szybką brygadą), a po zakończeniu działań był członkiem niemieckiej komisji nadzorującej francusko-włoskie zawieszenie broni. 1 września 1941 awansował na stopień generalmajora (odpowiednik generała brygady).

10 października 1942 roku generał von Senger objął dowodzenie nad 17 Dywizją Pancerną na froncie wschodnim i 1 maja 1943 roku otrzymał awans na generalleutnanta (generała dywizji). W czerwcu został głównodowodzącym wojsk niemieckich na Sycylii, której bronił podczas alianckiej inwazji. W sierpniu dowodził ewakuacją wojsk niemieckich stacjonujących na Sardynii i Korsyce. 8 października 1943 objął dowodzenie nad XIV Korpusem Pancernym we Włoszech, a 1 stycznia 1944 został awansowany na stopień General der Panzertruppen (generała broni wojsk pancernych).

Senger und Etterlin (drugi od prawej) pod Monte Cassino, luty 1944

W czasie bitwy o Monte Cassino von Senger bardzo skutecznie dowodził obroną linii Gustawa, która obejmowała m.in. wzgórze klasztorne zbombardowane przez samoloty alianckie przed nowozelandzkim szturmem. Zniszczone opactwo należało do zakonu benedyktynów, którego świeckim członkiem był sam gen. Senger[2]. Niemieckie pozycje linii Gustawa zostały ostatecznie przełamane przez aliantów w maju 1944 roku[3]. Przed bitwą generał von Senger und Etterlin dostarczył środki transportowe (m.in. z Dywizji Pancerno-Spadochronowej „Hermann Göring”), by ewakuować skarbiec opactwa. Podczas kilkudniowej operacji ewakuacyjnej żadna z ciężarówek nie została zaatakowana, co mogłoby świadczyć o jakimś tajnym porozumieniu między stronami w tej sprawie[4].

Frido von Senger und Etterlin był jednym z tych generałów, którzy nie akceptowali nazizmu, ale nie uczestniczył w spisku na życie Hitlera[2].

Po wojnie[edytuj | edytuj kod]

Po wojnie wydał wspomnienia zatytułowane Bez strachu i bez nadziei (wyd. ang. Neither Fear nor hope: the wartime career of General Frido von Senger und Etterlin, defender of Cassino, London 1963) z przedmową Basila H. Liddella Harta, jak również kilka opracowań z dziedziny taktyki i teorii wojskowości.

W 1960 wziął udział w dyskusji przed mikrofonami BBC na temat bitwy o Monte Cassino, w której uczestniczyli Dan Davin, również stypendysta Rhodesa oraz Desmond Costello, obaj pracujący niegdyś w oddziale wywiadu gen. Bernarda Freyberga. W tym samym roku von Senger udzielił wywiadu w programie telewizyjnym BBC Face to Face.

Frido von Senger und Etterlin zmarł we Freiburgu. Jego syn, Ferdynand Maria von Senger und Etterlin (1923–1987), był generałem Bundeswehry i autorem prac z dziedziny teorii wojskowości, a w latach 1979–1983 dowódcą Allied Joint Force Command Brunssum (JFC Brunssum).

Został pochowany na cmentarzu w Häg-Ehrsberg.[5]

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Caddick-Adams 2014 ↓, s. 39.
  2. ↑ a b Majdalany, s.46.
  3. ↑ Frido von Senger und Etterlin. Cassino Battles. „An Cosantoir”. (ang.). 
  4. ↑ Caddick-Adams 2014 ↓, s. 190.
  5. ↑ Fridolin Rudolf Theodor Von Senger Und Etterlin... [online], www.findagrave.com [dostęp 2021-06-14] (ang.).
  6. ↑ a b c d e f g h i j k l m General der Panzertruppe Fridolin von Senger und Etterlin [online], www.specialcamp11.co.uk [dostęp 2021-06-13].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Peter Caddick-Adams: Monte Cassino. Piekło dziesięciu armii. Kraków: Znak Horyzont, 2014. ISBN 978-83-240-3004-0.
  • Walther-Peer Fellgiebel: Die Träger des Ritterkreuzes des Eisernen Kreuzes 1939-1945. Podzun-Pallas, 2000. ISBN 3-7909-0284-5.
  • Fred Majdalany: Cassino: Portrait of a Battle. London: Longmans, Green, 1957.
  • Fritjof Schaulen: Eichenlaubträger 1940 - 1945 Zeitgeschichte in Farbe III Radusch-Zwernemann. Selent: Pour le Mérite, 2005. ISBN 3-932381-22-X.
  • Veit Scherzer: Ritterkreuzträger 1939–1945 Die Inhaber des Ritterkreuzes des Eisernen Kreuzes 1939 von Heer, Luftwaffe, Kriegsmarine, Waffen-SS, Volkssturm sowie mit Deutschland verbündeter Streitkräfte nach den Unterlagen des Bundesarchives. Jena: Scherzers Miltaer-Verlag, 2007. ISBN 978-3-938845-17-2.
  • Fridolin von Senger und Etterlin: Neither fear nor hope: the wartime career of general Frido von Senger und Etterlin, defender of Cassino. London: Macdonald, 1963.
  • Die Wehrmachtberichte 1939–1945 Band 2: 1.Januar 1942 bis 31.Dezember 1943. München: Deutscher Taschenbuch Verlag GmbH, 1985. ISBN 3-423-05944-3.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Fridolin_von_Senger_und_Etterlin&oldid=73277540”