Goral

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Goral
Naemorhedus
C.H. Smith, 1827[1]
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – goral długoogonowy (Nemorhaedus caudatus)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

parzystokopytne

Podrząd

przeżuwacze

Infrarząd

Pecora

Rodzina

wołowate

Podrodzina

antylopy

Plemię

koziorożce

Rodzaj

goral

Typ nomenklatoryczny

Antilope goral Hardwicke, 1825

Gatunki

7 gatunków (w tym 1 wymarły) – zobacz opis w tekście

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Goral[12] (Naemorhedus) – rodzaj ssaków z podrodziny antylop (Antilopinae) w obrębie rodziny wołowatych (Bovidae).

Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Azji[13][14][15].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała 50–132 cm, długość ogona 7–20,3 cm, długość ucha 9,5–15 cm, wysokość w kłębie 50–75 cm; długość rogów 7,5–23,5 cm; masa ciała 20–47 kg[14][16].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj zdefiniował w 1827 roku angielski przyrodnik Charles Hamilton Smith w rozdziale poświęconym ssakom w publikacji dotyczącej królestwa zwierząt[1]. Smith wymienił trzy gatunki – Antilope goral Hardwicke, 1825, Antilope duvaucelii C.H. Smith, 1827 (= Antilope goral Hardwicke, 1825) i Antilope sumatrensis C.H. Smith, 1827 (= Antilope sumatraensis Bechstein, 1799) – z których gatunkiem typowym jest Antilope goral Hardwicke, 1825.

Etymologia[edytuj | edytuj kod]

  • Naemorhedus (Naemorhaedus, Nemorhaedus, Nemorhedus, Nemorrhedus, Nemorhoedus, Nemorrhaedus): łac. nemus, nemoris ‘las, gaj’; haedus ‘koziołek’[17].
  • Kemas: gr. κεμας kemas ‘młody jeleń’[18]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Antilope goral Hardwicke, 1825.
  • Caprina: łac. caprinus ‘jak koza, kozi’[19]. Gatunek typowy: Wagner wymienił kilka gatunków – Antilope lanigera C.H. Smith, 1821 (= Rupicapra americana de Blainville, 1816), Capra rupicapra Linnaeus, 1758, Antilope crispa Temminck, 1836, Antilope sumatraensis Bechstein, 1799, Nemorhaedus thar[e] Hodgson, 1831 i Antilope goral Hardwicke, 1825 – nie wyznaczając typu nomenklatorycznego.
  • Hemitragus: gr. ἡμι- hēmi- ‘pół-, mały’, od ἡμισυς hēmisus ‘połowa”’; τραγος tragos ‘kozioł’[20].
  • Urotragus: gr. ουρα oura ‘ogon’; τραγος tragos ‘kozioł’[21]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Antilope caudata Milne-Edwards, 1867.

Podział systematyczny[edytuj | edytuj kod]

Badania cytochromu b wykazały bliskie pokrewieństwo Capricornis, Naemorhedus i Ovibos[15]. Do rodzaju należą następujące występujące współcześnie gatunki[22][16][13][12]:

Opisano również wymarły plejstoceński gatunek z Japonii[23]:

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c d e Niepoprawna późniejsza pisownia Naemorhedus C.H. Smith, 1827.
  2. ↑ Niepoprawna późniejsza pisownia Naemorhedus C.H. Smith, 1827; Groves i Grubb sugerują, że poprawnie zlatynizowaną nazwą jest Nemorhaedus, jednak nie wszyscy autorzy są zgodni z takim stanowiskiem (np. Nowak, 1999; baza ITIS, IUCN).
  3. ↑ Młodszy homonim Caprina d’Orbigny, 1822 (Mollusca).
  4. ↑ Nowa nazwa dla Nemorhedus Agassiz, 1842; młodszy homonim Hemitragus Hodgson, 1841 (Bovidae).
  5. ↑ Podgatunek Capricornis sumatraensis.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b C.H. Smith: Synopsis of the species of the class Mammalia. W: G. Cuvier & E. Griffith (red.): The animal kingdom: arranged in conformity with its organization. Cz. 5. London: G.B. Whittaker, 1827, s. 352. (ang.).
  2. ↑ W. Jardine: The naturalist’s library. Cz. 22: Mammalia. Ruminantia:–Part. II. Edynburg: W. H. Lizars, 1836, s. 97. (ang.).
  3. ↑ W. Ogilby. On the generic characters of Ruminants. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 4, s. 138, 1836. (ang.). 
  4. ↑ B.H. Hodgson. Classified Catalogue of Mammals of Nepal, (corrected to end of 1841, first printed in 1832.). „The Journal of the Asiatic Society of Bengal”. 10 (2), s. 913, 1841. (ang.). 
  5. ↑ Mammalia. W: L. Agassiz: Nomenclator zoologicus, continens nomina systematica generum animalium tam viventium quam fossilium, secundum ordinem alphabeticum disposita, adjectis auctoribus, libris, in quibus reperiuntur, anno editionis, etymologia et familiis, ad quas pertinent, in singulis classibus. Soloduri: Jent et Gassmann, 1842–1846, s. 22. (łac.).
  6. ↑ J.E. Gray: List of the specimens of Mammalia in the collection of the British museum. London: The Trustees, 1843, s. 166. (ang.).
  7. ↑ J.A. Wagner: Supplementband. W: J.Ch.D. von Schreber: Die Säugthiere in Abbildungen nach der Natur, mit Beschreibungen. Cz. 4: Die Nager (zweiter Abschnitt), Bahnlücker, Einhufer, Dickhäuter und Wiederkäuer. Erlangen: Expedition des Schreber’schen säugthier- und des Esper’schen Schmetterlingswerkes, 1844, s. xi, 457. (niem.).
  8. ↑ B.H. Hodgson. On Various Genera of the Ruminants. „The Journal of the Asiatic Society of Bengal”. 16 (2), s. 697, 1847. (ang.). 
  9. ↑ J. van der Hoeven: Handboek der dierkunde. Wyd. Tweede deel. T. 2. Amsterdam: J.C.A. Sulpke, 1855, s. 943. (niderl.).
  10. ↑ J.E. Gray. The Chinese long-tailed goat antelope (Urotrague caudatus). „The Annals and Magazine of Natural History”. Fourth series. 8, s. 371, 1871. (ang.). 
  11. ↑ É.L. Trouessart: Catalogus mammalium tam viventium quam fossilium. Wyd. Nova ed. (prima completa). Cz. 2. Berolini: R. Friedländer & sohn, 1898, s. 964. (łac.).
  12. ↑ a b Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 182. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  13. ↑ a b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 368. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
  14. ↑ a b C. Groves, D. Leslie, B. Huffman, R. Valdez, K. Habibi, P. Weinberg, J. Burton, P. Jarman & W. Robichaud: Family Bovidae (Hollow-horned Ruminants). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 2: Hoofed Mammals. Barcelona: Lynx Edicions, 2011, s. 743–745. ISBN 978-84-96553-77-4. (ang.).
  15. ↑ a b D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Naemorhedus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-05-02]. (ang.).
  16. ↑ a b Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 623–624. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
  17. ↑ Palmer 1904 ↓, s. 446.
  18. ↑ Palmer 1904 ↓, s. 357.
  19. ↑ Palmer 1904 ↓, s. 158.
  20. ↑ Palmer 1904 ↓, s. 319.
  21. ↑ Palmer 1904 ↓, s. 702.
  22. ↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-12-04]. (ang.).
  23. ↑ T. Shikama. The Kuzuü ossuaries. Geological and palaeontological studies of the limestone fissure deposits, in Kuzuü, Totigi Prefecture. „Science Reports of the Tohoku Imperial University”. 2nd series. 23, s. 111, 1949. (ang.). 

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Goral&oldid=72436474”