Graniczna (dopływ Skotawy)

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Graniczna
Ilustracja
Graniczna na wysokości Podola Małego
Kontynent

Europa

Państwo

 Polska

Województwo

 pomorskie

Lokalizacja

Wysoczyzna Polanowska

Struga
Długość 10,7 km
Źródło
Miejsce na pn. od Borzęcina
Wysokość

ok. 78 m n.p.m.

Współrzędne

54°24′57″N 17°14′49″E/54,415833 17,246944

Ujście
Recypient Skotawa
Miejsce

na pd-wsch. od Żarkowa

Wysokość

61,2 m n.p.m.

Współrzędne

54°21′43″N 17°21′25″E/54,361944 17,356944

Położenie na mapie gminy Dębnica Kaszubska
Mapa konturowa gminy Dębnica Kaszubska, u góry znajduje się punkt z opisem „źródło”, natomiast po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „ujście”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „źródło”, poniżej na prawo znajduje się również punkt z opisem „ujście”
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „źródło”, poniżej na prawo znajduje się również punkt z opisem „ujście”
Położenie na mapie powiatu słupskiego
Mapa konturowa powiatu słupskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „źródło”, natomiast blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „ujście”

Graniczna[1] (niem. Grenzbach lub Grenz Bach) – struga[1] w Polsce, w województwie pomorskim, w powiecie słupskim, w gminie Dębnica Kaszubska, na Wysoczyźnie Polanowskiej, w otulinie Parku Krajobrazowego „Dolina Słupi”, o długości 10,7 km, będąca prawostronnym dopływem Skotawy. W latach 2008-2009 stwierdzono w nim obecność pstrąga potokowego, szczupaka pospolitego, okonia pospolitego i ciernika.

Polska nazwa Graniczna została nadana 1 października 1948 zgodnie z Rozporządzeniem Ministrów Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 1 października 1948 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości, zastępując niemieckie Grenzbach[2] lub Grenz Bach[3].

Graniczna w Żarkowie

Położenie[edytuj | edytuj kod]

Struga przepływa przez obszar gminy Dębnica Kaszubska. Początek bierze ok. 1 km na północ od północnych zabudowań wsi Borzęcino, na wysokości ok. 78 m n.p.m. Zgodnie z ewidencją gruntów i budynków odcinek źródłowy położony jest w obrębie ewidencyjnym Brzeziniec, dalej na znacznej swej długości stanowi granicę pomiędzy obrębami: Brzeziniec i Łabiszewo, Łabiszewo i Dobieszewo, Dobieszewo i Podole Małe, Podole Małe i Żarkowo, Żarkowo i Dobra, Dobra i Dębnica Kaszubska Leśnictwo oraz Dębnica Kaszubska Leśnictwo i Gogolewo[4][a]. Uchodzi prawobrzeżnie do Skotawy, ok. 2 km na południowy wschód od zabudowań Żarkowa, na wysokości 61,2 m n.p.m[1][4][b].

W podziale kraju na regiony fizycznogeograficzne ciek jest położony na obszarze mezoregionu Wysoczyzna Polanowska[5], będącego częścią makroregionu Pojezierze Zachodniopomorskie. Mezoregion ten zaliczany jest do typu wysoczyzn młodoglacjalnych w większości o charakterze gliniastym, falistym lub płaskim[6][7].

Leży w granicach otuliny Parku Krajobrazowego „Dolina Słupi”[5].

Hydrologia[edytuj | edytuj kod]

Struga ma długość ok. 10,7 km[8]. W środkowym biegu ma ok. 1,5 m szerokości i średnią głębokość 0,3 m[9]. W podziale na jednolite części wód powierzchniowych zlewnia cieku wchodzi w skład większej jednostki o nr RW20002347266[10].

Ichtiofauna[edytuj | edytuj kod]

W strudze w latach 2008-2009 stwierdzono występowanie pstrąga potokowego (Salmo trutta m. fario), szczupaka pospolitego (Esox lucius), okonia pospolitego (Perca fluviatis) i ciernika (Gasterosteus aculeatus), którego populacja znacząco się zmniejszyła od 1998. W latach 1998-1999 wyłowiono 96 ryb tego gatunku, natomiast w latach 2008-2009 już tylko 15. Wzrosła jednak liczba odłowionych pstrągów potokowych – z 3 do 11. Zupełnie zniknął cierniczek północny (Pungitius pungitius), którego w latach 2003-2004 zaobserwowano 12 sztuk[9]. Struga objęta jest bezwzględnym zakazem wędkowania. W okresie od 1 października do 31 grudnia stanowi obręb ochronny[11].

Gospodarka[edytuj | edytuj kod]

Graniczna poprzez rów melioracyjny jest odbiornikiem oczyszczonych ścieków z oczyszczalni w Borzęcinie, wykorzystującej mechaniczno-biologiczny sposób usuwania nieczystości. Woda spływająca do cieku w 2008 charakteryzowała się chemicznym zapotrzebowaniem tlenu rzędu 56,0 mg/l oraz pięciodobowym biochemicznym zapotrzebowaniem tlenu wynoszącym 29,5 mg/l. Zawiesina ogólna stanowiła 33,0 mg/l[12].

Ciek wymieniony jest w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 17 grudnia 2002 r. w sprawie śródlądowych wód powierzchniowych lub części stanowiących własność publiczną jako istotny dla regulacji stosunków wodnych na potrzeby rolnictwa[13].

Dolina strugi, obok doliny Skotawy, jest miejscem najszybszego rozprzestrzeniania się torfów w gminie Dębnica Kaszubska. Wzdłuż cieku położone są łąki wilgotne, stanowiące jeden z największych tego typu zbiorowisk roślinnych na obszarze gminy[14].

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ w oparciu o dane Państwowego Rejestru Granic na podkładzie skanu mapy topograficznej w skali 1:10 000, w: Geoportal Polskiej Infrastruktury Informacji Przestrzennej, op. cit.
  2. ↑ w oparciu o skan mapy topograficznej w skali 1:10 000, w: Geoportal Polskiej Infrastruktury Informacji Przestrzennej, op. cit.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c Nazewnictwo geograficzne Polski. Tom 1. Hydronimy. Część 1. Wody płynące, źródła, wodospady, Ewa Wolnicz-Pawłowska, Jerzy Duma, Janusz Rieger, Halina Czarnecka (oprac.), Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006 (seria Nazewnictwo Geograficzne Polski), s. 79, ISBN 83-239-9607-5.
  2. ↑ Rozporządzenie Ministrów Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 1 października 1948 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości. (M.P. z 1948 r. nr 78, poz. 692)
  3. ↑ Mapa Taktyczna Polski skala 1:100 000 (1924-1939). Arkusz 67 – Stolp (Słupsk). Instytut Wojskowo-Geograficzny: Warszawa, 1921
  4. ↑ a b Geoportal Polskiej Infrastruktury Informacji Przestrzennej. Główny Urząd Geodezji i Kartografii. [dostęp 2020-03-18].
  5. ↑ a b Geoserwis Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska. [dostęp 2020-03-19]. (pol.).
  6. ↑ Jerzy Kondracki: Geografia regionalna Polski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2014, s. 46. ISBN 978-83-01-16022-7.
  7. ↑ Jerzy Kondracki, Andrzej Richling. Regiony fizycznogeograficzne, skala 1:1500000. Warszawa: Główny Geodeta Kraju, 1994
  8. ↑ Zasoby przyrodnicze dorzecza Słupi i Łupawy. Słupsk: Związek Miast i Gmin Dorzecza Rzeki Słupi i Łupawy, 2002, seria: Materiały do Monografii – Związek Miast i Gmin Dorzecza Rzeki Słupi i Łupawy. ISBN 83-87-30233-3.
  9. ↑ a b Piotr Dębowski i inni, Zmiany w ichtiofaunie dorzecza Słupi w okresie od 1998 do 2009 roku, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PZW, 2013 (Roczniki naukowe Polskiego Związku Wędkarskiego), s. 65-97, ISSN 0860-648X [dostęp 2020-03-18] [zarchiwizowane z adresu 2017-02-02].
  10. ↑ Rozporządzenie Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Gdańsku z dnia 29 grudnia 2016 r. w sprawie przyjęcia Planu utrzymania wód w regionie wodnym Dolnej Wisły. Dziennik Urzędowy Województwa Pomorskiego, poz. 4682 – Gdańsk, dnia 30 grudnia 2016 r. [dostęp 2020-03-17]. (pol.).
  11. ↑ Wykaz wód ZO PZW w Słupsku udostępnionych do wędkowania objętych rejestracją połowów wędkarskich oraz zasady wędkowania. Wody rzek zaliczanych do wód „górskich” (Kraina pstrąga i lipienia). Polski Związek Wędkarski. Okręg Słupski. [dostęp 2020-03-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-03-18)]. (pol.).
  12. ↑ Tadeusz Bejnarowicz, Mirosław Klemiato, Joanna Kaczmarek, Marcin Cieszyński: Załącznik do Uchwały nr XXX/196/2009 Rady Gminy Dębnica Kaszubska z dnia 23.04.2009 roku w sprawie uchwalenia „Programu Ochrony Środowiska Gminy Dębnica Kaszubska”. Program Ochrony Środowiska Gminy Dębnica Kaszubska. Rada Gminy Dębnica Kaszubska, 2008. s. 39. [dostęp 2020-03-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-03-08)]. (pol.).
  13. ↑ Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 17 grudnia 2002 r. w sprawie śródlądowych wód powierzchniowych lub części stanowiących własność publiczną (Dz.U. z 2003 r. nr 16, poz. 149)
  14. ↑ Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Dębnica Kaszubska. Uwarunkowania zagospodarowania przestrzennego. Urząd Gminy Dębnica Kaszubska, 2011. [dostęp 2020-03-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-11-15)]. (pol.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Graniczna_(dopływ_Skotawy)&oldid=69959189”