Gryzy

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Gryzy
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 warmińsko-mazurskie

Powiat

olecki

Gmina

Świętajno

Liczba ludności (2022)

72[2]

Strefa numeracyjna

87

Kod pocztowy

19-411[3]

Tablice rejestracyjne

NOE

SIMC

0770689

Położenie na mapie gminy Świętajno
Mapa konturowa gminy Świętajno, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Gryzy”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Gryzy”
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa konturowa województwa warmińsko-mazurskiego, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Gryzy”
Położenie na mapie powiatu oleckiego
Mapa konturowa powiatu oleckiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Gryzy”
Ziemia54°03′47″N 22°17′21″E/54,063056 22,289167[1]

Gryzy (do 1945 Griesen[4]) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie oleckim, w gminie Świętajno.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.

Nazwa wsi pochodzi od nazwiska zasadźców Jana i Stańki Gryz (lub Gryzów). W późniejszych dokumentach pojawiają się także nazwy: Gryzowa Wola, Grieschi, Griesen.

Wieś czynszowa założona na 30 włókach na prawie chełmińskim w 1563 roku. Wtedy to Jan i Stańko Gryza kupili od księcia Albrechta, za pośrednictwem starosty Wawrzyńca von Halle, trzy włóki sołeckie i założyli wieś. pierwszy dokument lokacyjny zaginął a przywilej lokacyjny został odnowiony w roku 1616. W XVII i pierwszej połowie XVIII wieku mieszkali tu sami Polacy.

Szkoła we wsi została założona pod koniec XVIII wieku. Ostatni (najnowszy) budynek szkolny wybudowano między rokiem 1928 a 1930. Przed II wojną światową mieszkało w Gryzach 335 osób. W tym czasie we wsi była poczta, gospoda, stacja kolejowa na linii KruklankiOlecko, mieszkało kilku rzemieślników.

Zabytki[edytuj | edytuj kod]

  • na przesmyku między jeziorami Stopka i Długie wczesnośredniowieczne grodzisko[5].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 39713
  2. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 347 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  4. Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262)
  5. Piotr Skurzyński "Warmia, Mazury, Suwalszczyzna" Wyd. Sport i Turystyka - Muza S.A. Warszawa 2004 ISBN 83-7200-631-8 s. 302

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]