Jan Leśniak

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
To jest stara wersja tej strony, edytowana przez Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje) o 16:14, 20 sty 2018. Może się ona znacząco różnić od aktualnej wersji.
Jan Leśniak
ilustracja
pułkownik pułkownik
Data i miejsce urodzenia

21 listopada 1898
Wampierzów

Data śmierci

15 kwietnia 1976

Przebieg służby
Siły zbrojne

Wojsko Polskie,
Polskie Siły Zbrojne

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa,
II wojna światowa

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920–1941) Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami Srebrny Krzyż Zasługi Kawaler Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Kawaler Orderu Imperium Brytyjskiego od 1936 (wojskowy) Kawaler Orderu Świętego Sawy (Serbia) Brązowa Gwiazda (Stany Zjednoczone)

Jan Leśniak[1] (ur. 21 listopada 1898, zm. 15 kwietnia 1976) – oficer dyplomowany piechoty Wojska Polskiego i Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, pułkownik.

Życiorys

Jan Leśniak urodził się w Wampieszowie niedaleko Gorlic w majątku hr. Skarbka. Był absolwentem cesarsko-królewskiego Gimnazjum w Gorlicach. W 1917 został powołany do cesarskiej i królewskiej Armii. Natychmiast po demobilizacji wstąpił ochotniczo do Wojska Polskiego, otrzymując przydział do 16 Pułku Piechoty i z tym pułkiem uczestniczył w wojnie z bolszewikami. Podczas zdobywania okopów nieprzyjacielskich pod Berezyną został ciężko ranny.

3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu porucznika ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 roku i 1889. lokatą w korpusie oficerów piechoty, a jego oddziałem macierzystym był nadal 16 Pułk Piechoty w Tarnowie[2][3]. Później został przeniesiony do 9 Pułku Piechoty Legionów stacjonującego w Zamościu[4], a w 1923 do Szkoły Podchorążych Piechoty w Warszawie, gdzie pełnił obowiązki adiutanta[5][6]. Został awansowany na stopień kapitana piechoty ze starszeństwem z 1 czerwca 1928[7]. W latach 1930-1932 był słuchaczem XI Kursu Normalnego Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie[8]. Z dniem 1 listopada 1932, po ukończeniu kursu i uzyskaniu dyplomu naukowego oficera dyplomowanego, przydzielony został do Komisji Doświadczalnej Centrum Wyszkolenia Piechoty w Rembertowie. Następnie pełnił służbę w 58 Pułku Piechoty Wielkopolskiej w Poznaniu. Następnie został przydzielony do Oddziału II Sztabu Głównego gdzie był najpierw referentem, a od 1937 kierownikiem Samodzielnego Referatu Ewidencyjnego „Niemcy”. Uchodził za czołowego specjalistę do spraw związanych z koncentracją sił i planów Wehrmachtu. Wiosną 1936 roku razem z kpt. dypl. Władysławem Steblikiem został przydzielony do zespołu opracowującego studium „Niemcy”, dotyczącego zbrojeń III Rzeszy. Z dniem 1 maja 1939 roku został przeniesiony do dyspozycji szefa Sztabu Głównego na czas nieokreślony.

Ewakuowany ze Sztabem Naczelnego Wodza najpierw do Brześcia, potem przez Kołomyję do Rumunii. Szybko opuścił obóz i dostał się do Constanzy, skąd drogą morską przewieziony został przez Francuzów do Marsylii (20 października 1939 roku), by w kilka dni później w Sztabie Naczelnego Wodza kontynuować poprzednie obowiązki. Po upadku Francji i przetransportowaniu do Anglii nadal pełnił swą funkcję aż do grudnia 1941 roku kiedy to został mianowany dowódcą 2 batalionu strzelców tzw. „kratkowanych lwiątek” stacjonującego wówczas w Cupar w Szkocji. Zmienił na tym stanowisku dotychczasowego dowódcę płka Bronisława Chruściela. Po odbyciu rocznego stażu liniowego powrócił do Londynu do pracy sztabowej, gdzie pozostał do zakończenia wojny. Posiadając wybitne zdolności do pisania i przemawiania, wielokrotnie na falach BBC (pod pseudonimem) wygłaszał przemówienia kierowane do narodu. Po demobilizacji został przeniesiony do polskiej sekcji łącznikowej przy Naczelnym Dowództwie Alianckich Sił Ekspedycyjnych w Europie, w której był najpierw zastępcą, a później szefem komórki we Frankfurcie. Jego głównym zajęciem była wówczas pomoc tysiącom polskich obywateli pozostających w Niemczech (więźniowie obozów i ofiary przymusowych robót).

W 1947 powrócił do Londynu i po odejściu z P.R.C.(Polish Resettlement Corp – Polski Korpus Przysposobienia i Rozmieszczenia) do życia cywilnego podjął zarobkowo pracę zegarmistrza, wykorzystując swoje uzdolnienie, które dotychczas traktował jako hobby. Powtórnie wyjechał do Frankfurtu w 1953 roku i rozpoczął prace kontraktową dla Departamentu Stanu USA. W 1962, po osiągnięciu wieku emerytalnego, powrócił do Londynu i zajął się pracą społeczną w stowarzyszeniach kombatanckich. M.in. brał aktywny udział w życiu Koła Byłych Żołnierzy 2 Baonu Grenadierów „Kratkowane Lwiątka”, uczestnicząc w zjazdach koła i pisząc do wydawanego przez nich kwartalnika „Wiadomości”.

Zmarł 15 kwietnia 1976 po krótkim pobycie w szpitalu, do którego trafił w wyniku wypadku drogowego w Wels w Austrii, w drodze powrotnej z podróży do Włoch.

Jego żoną została Maria (1902-1987, z domu Emeryk, primo voto Czajkowska), komendantka Pomocniczej Służby Wojskowej Kobiet, pułkownik PSZ[9], która po jego śmierci z myślą o przeniesieniu i pochówku jego prochów oraz w przyszłości własnych, w latach 70. była inicjatorkę stworzenia krypt wybudowanych przy kościele św. Andrzeja Boboli w Londynie[10].

Ordery i odznaczenia

Przypisy

  1. W ewidencji wojskowej II Rzeczypospolitej był określany jako Jan II Leśniak.
  2. Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 104.
  3. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 438.
  4. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 149.
  5. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 143, 380, 1368.
  6. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 140.
  7. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 224.
  8. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 65, 800.
  9. Tadeusz Kryska-Karski, ks. Stanisław Świerczyński, gen. bryg. Klemens Rudnicki, Adela Bilek, Zygmunt Szadkowski: Pogrzeb płk. Marii Leśniakowej. polskieradio.pl, 1987-03-26. [dostęp 2017-06-17].
  10. Maria C. Leśniakowa. Listy do redakcji. „Wiadomości”, s. 4, Nr 43 (1699) z 22 października 1978. 
  11. Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej z 1976, a zatem z roku śmierci Jana Leśniaka, w wydaniu zawierającym zbiorczo odznaczenia w tym roku, nie wymienił tej osoby jako odznaczonej Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, zob. Komunikat o nadaniu Krzyża Zasługi. „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 23, Nr 6 z 31 grudnia 1976. 
  12. Komunikat o nadaniu Orderu Odrodzenia Polski. „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 9, Nr 2 z 31 grudnia 1975. 
  13. Rozkaz Ministra Spraw Wojskowych L. 2104 z 1921 r. (Dziennik Personalny z 1921 r. Nr 43, s. 1753).
  14. Rocznik Oficerski 1923 podał odznaczenie dwukrotnie Krzyżem Walecznych. Późniejsze wydania Roczników Oficerskich (1924, 1928, 1932), wskazywały jednorazowe odznaczenie Krzyżem Walecznych.

Bibliografia