Janowiczki (województwo małopolskie)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Janowiczki
wieś
Ilustracja
Pomnik Bartosza Głowackiego
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Powiat

miechowski

Gmina

Racławice

Liczba ludności (2022)

198[2]

Strefa numeracyjna

41

Kod pocztowy

32-222[3]

Tablice rejestracyjne

KMI

SIMC

0264058

Położenie na mapie gminy Racławice
Mapa konturowa gminy Racławice, na dole znajduje się punkt z opisem „Janowiczki”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Janowiczki”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Janowiczki”
Położenie na mapie powiatu miechowskiego
Mapa konturowa powiatu miechowskiego, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Janowiczki”
Ziemia50°18′47″N 20°14′14″E/50,313056 20,237222[1]

Janowiczkiwieś w Polsce, położona w województwie małopolskim, w powiecie miechowskim, w gminie Racławice.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.

4 kwietnia 1794 roku w Janowiczkach miała miejsce bitwa pod Racławicami. U stóp wzgórza zwanego Zamczyskiem – gdzie odbyła się bitwa – okoliczna ludność i wojsko usypała w 1934 r., kopiec Kościuszki. Wysokość kopca wynosi 13,80 m, u jego podstawy wmurowano w ziemię pamiątkową tablicę.

Na placu u podnóża Zamczyska w dwusetną rocznicę bitwy racławickiej, 22 maja 1994 roku odsłonięto pomnik Bartosza Głowackiego autorstwa Mariana Koniecznego. Obok znajduje się zabytkowy dworek i mogiła kosynierów oraz willa Walerego Sławka, premiera rządu II Rzeczypospolitej.

Pomnik Walerego Sławka

Części wsi[edytuj | edytuj kod]

Integralne części wsi Janowiczki[4][5]
SIMC Nazwa Rodzaj
0264064 Podemłynie część wsi
0264070 Zakościele część wsi

Zabytki[edytuj | edytuj kod]

Obiekty wpisane do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego[6]:

  • kopiec Kościuszki;
  • Willa Walerego Sławka z lat 1934–1935. Położona jest w środkowej części wsi, po północnej stronie drogi prowadzącej z Racławic przez Janowiczki do Wrocimowic i Dziemięrzyc. Willa wzniesiona została przez przyjaciół Walerego Sławka wywodzących się z dawnej Organizacji Bojowej PPS, skupionych od 1928 r. w Bezpartyjnym Bloku Współpracy z Rządem Józefa Piłsudskiego. W 1958 r. willę przejęto na rzecz Skarbu Państwa, a w 1992 przeszła na własność gminy Racławice. Obecnie mieści się w niej m.in. Towarzystwo Ziemi Racławickiej. Willa wzniesiona została w duchu modernizmu i nawiązuje bryłą do architektury polskich dworków. Parterowa, z użytkowym poddaszem, wybudowana jest z cegły, z użyciem kamienia. Budynek nakrywa czterospadowy dach łamany. Od frontu poprzedzona jest gankiem o czterech kolumnach wspierających balkon poddasza;
  • kopiec z fosami po średniowiecznej wieży rycerskiej typu motte – rezydencja na wzgórzu Zamczysko powstała zapewne w 1 poł. XIV w. Budowniczym zamku był Dziersław Karwacjan, ojciec Dziersława Karwacjana herbu Zadora, będącego w latach 1388–1403 stolnikiem sandomierskim. Od 1423 r. zamek posiadali potomkowie Dziersława, Jan i Dziersław Karwacjanowie. Około połowy XV w. zamek zaczął popadać w ruinę. W trakcie badań archeologicznych prowadzonych w latach 1978–1980 i 1983–1986 znaleziono w ruinach m.in. srebrny denar Władysława Łokietka, 5 zbrojników pancerza, kościane szpile i szydła, 2 kościane kołki do naciągu strun instrumentu. Z zamkiem i jego ostatnimi właścicielami Dziersławem i Zbigniewem wiąże się zapiska źródłowa z 1445 r. Otóż Stanisław z Ilikowic ukradł z zamku pawia wartości 10 grzywien (ówczesna cena blisko 5 koni), a ponadto płaszcz i stół. Sprawa znalazła swoje zakończenie w krakowskim sądzie.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 44112
  2. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 367 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  5. GUS. Rejestr TERYT
  6. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023.