Janusz Dżugay

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Janusz Dżugay
Ilustracja
podpułkownik dyplomowany piechoty podpułkownik dyplomowany piechoty
Data i miejsce urodzenia

15 czerwca 1891
Rumno

Data i miejsce śmierci

1 marca 1947
Tel Awiw

Przebieg służby
Lata służby

1914–1947

Siły zbrojne

Wojsko Polskie

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa
kampania wrześniowa

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości Krzyż Walecznych (1920–1941, czterokrotnie) Złoty Krzyż Zasługi (II RP) Srebrny Krzyż Zasługi (II RP) Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Oficer Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Medal Zwycięstwa (międzyaliancki)

Janusz Dżugay[a] (ur. 15 czerwca 1891 w Rumnie, zm. 1 marca 1947 w Tel Awiwie) – podpułkownik dyplomowany piechoty Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 15 czerwca 1891 w Rumnie, w ówczesnym powiecie rudeckim Królestwa Galicji i Lodomerii, w rodzinie Antoniego i Katarzyny z Terszakowiczów[2][3][4]. Po ukończeniu nauki i zdaniu matury w c. k. Gimnazjum VI we Lwowie rozpoczął studia na Wydziale Uniwersytetu Franciszkańskiego we Lwowie[5].

Po bitwie pod Kaniowem (11 maja 1918) dostał się do niewoli niemieckiej i został wywieziony do Breesen w Meklemburgii skąd uciekł do Warszawy[6][7]. 25 października 1918 został przyjęty do Wojska Polskiego z zatwierdzeniem posiadanego stopnia podporucznika[8]. 8 listopada 1918 Rada Regencyjna mianowała go porucznikiem ze starszeństwem z 12 października 1918[9]. W tym samym miesiącu wziął czynny udział w rozbrajaniu Niemców[6]. 19 grudnia 1918 został odkomenderowany z Krajowego Inspektoratu Zaciągu do Wydziału Personalnego Sztabu Generalnego[10].

W 1921 został powołany do Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie, w charakterze słuchacza Kursu doszkolenia. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu majora ze starszeństwem od 1 czerwca 1919 i 512. lokatą w korpusie oficerów piechoty[11]. 16 września 1922, po ukończeniu kursu i otrzymaniu „pełnych kwalifikacji do pełnienia służby na stanowiskach Sztabu Generalnego” został przydzielony do Referatu Mobilizacyjnego Szefostwa Administracji Armii[12]. Następnie pełnił służbę w Biurze Szefa Administracji Armii na stanowisku szefa Wydziału Mobilizacji Materiałowej, a jego oddziałem macierzystym był 82 pułk piechoty w Brześciu[6][13][14]. Od 1925 pełnił obowiązki oficera sztabowego do zleceń I wiceministra spraw wojskowych–szefa Administracji Armii[6][15]. W czerwcu 1927 został przydzielony ze składu osobowego szefa Administracji Armii do Oddziału IV Sztabu Głównego na stanowisko delegata Sztabu Generalnego przy Dyrekcji Kolei Państwowych w Poznaniu[16][17]. Był odpowiedzialny za opracowanie planu ochrony linii kolejowych[6]. 23 grudnia tego roku został przeniesiony do kadry oficerów piechoty z pozostawieniem na dotychczas zajmowanym stanowisku[18]. 23 stycznia 1928 został zameldowany w Poznaniu na ul. Wały Zygmunta Starego 4, a 1 maja tego roku wymeldowany do Warszawy[4]. 23 stycznia 1929 prezydent RP nadał mu stopień podpułkownika z dniem 1 stycznia 1929 i 17. lokatą w korpusie oficerów piechoty[19]. W marcu 1929 został przeniesiony służbowo do Dowództwa Okręgu Korpusu Nr VII w Poznaniu na stanowisko szefa sztabu[20][21]. W marcu 1932 został oddany do dyspozycji szefa Departamentu Uzupełnień Ministerstwa Spraw Wojskowych z zachowaniem dotychczasowego dodatku służbowego[22][23]. We wrześniu 1933 został wyznaczony w tym departamencie na stanowisko szefa wydziału[24]. W kwietniu 1935 został przeniesiony do Biura Wojskowego Ministerstwa Rolnictwa i Reform Rolnych na stanowisko dyrektora biura[25][7]. Od 1 sierpnia 1938 do września 1939 pełnił służbę w Ministerstwie Spraw Wojskowych na stanowisku zastępcy dyrektora i szefa wydziału Biura Planowania przy Gabinecie Ministra[26][3].

Po kampanii wrześniowej 1939 przedostał się na Bliski Wschód, gdzie służył w Armii Polskiej na Wschodzie[3]. W 1943 znajdował się w rezerwie personalnej Dowództwa APW[3]. Zmarł 1 marca 1947 w Tel Awiwie[3]. Został pochowany na brytyjskim cmentarzu wojennym w Ramleh w Palestynie (kwatera 9, rząd E, grób 14)[27].

Był żonaty z Lucyną z Orzeszkowskich (ur. 3 czerwca 1889), z którą miał córkę Danutę Marię (ur. 2 lutego 1922)[28][4]. Lucyna Dżygay zmarła 20 maja 1973 i został pochowana na cmentarzu Gap Road w Wimbledonie[29].

Ogłosił szereg prac i artykułów z dziedziny gospodarczej, z punktu widzenia obronności państwa[7].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. 1 czerwca 1935 ogłoszono sprostowanie nazwiska ppłk. dypl. Janusza Dżugaja z „Dżugaj” na „Dżugay”[1].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 1 czerwca 1935, s. 60.
  2. a b Kolekcja ↓, s. 1.
  3. a b c d e Żołnierze Niepodległości : Dżugaj Janusz. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2023-06-28].
  4. a b c Kartoteka ewidencji ludności 1870–1931. Archiwum Państwowe w Poznaniu. [dostęp 2023-06-28]..
  5. Kolekcja ↓, s. 2, 4.
  6. a b c d e Kolekcja ↓, s. 4.
  7. a b c d e f g Łoza 1938 ↓, s. 163.
  8. Dz. Rozp. Kom. Wojsk. Nr 1 z 28 października 1918, poz. 8.
  9. Dz. Rozp. MSWojsk. Nr 5 z 21 listopada 1918, poz. 72.
  10. Dz. Rozk. Wojsk. Nr 4 z 16 stycznia 1919, poz. 162.
  11. Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 36.
  12. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 33 z 16 września 1922, s. 720.
  13. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 15, 361, 404.
  14. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 15, 314, 348.
  15. Lista oficerów SG 1925 ↓, s. 10.
  16. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 16 z 11 czerwca 1927, s. 167.
  17. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 120, 170.
  18. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 28 z 23 grudnia 1927. Dodatek Nr 1, s. 3.
  19. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 24 stycznia 1929 roku, s. 3.
  20. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 12 marca 1929, s. 91.
  21. Lista oficerów dyplomowanych 1931 ↓, s. 7.
  22. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 23 marca 1932, s. 229.
  23. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 22, 441.
  24. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 28 września 1933, s. 193.
  25. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 18 kwietnia 1935, s. 40.
  26. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 430.
  27. Ramleh War Cemetery : J DZUGAY. Commonwealth War Graves Commission. [dostęp 2023-06-28].
  28. Kolekcja ↓, s. 2.
  29. The Polish Heritage Society UK Ltd. : Honours : Polish Graves in North, West & South London cemeteries and churches. The Polish Heritage Society UK Ltd.. [dostęp 2023-06-28]..
  30. M.P. z 1931 r. nr 132, poz. 199, poz. 174 jako ppłk dypl. Dżugaj Janusz.
  31. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 11 listopada 1931, s. 361.
  32. a b c d e f Kolekcja ↓, s. 3.
  33. M.P. z 1936 r. nr 66, poz. 131.
  34. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 19 marca 1936, s. 1.
  35. Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-06-28]..

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]